Υπερθυρεοειδισμός: Μία πάθηση που προτιμά τις γυναίκες

Μήπως τον τελευταίο καιρό αισθάνεστε έναν έντονο και ανεξήγητο εκνευρισμό, τα χέρια σας ιδρώνουν πολύ και τρέμουν και παρατηρήσατε ότι, ενώ τρώτε παραπάνω από ό,τι συνήθως έχετε, προς έκπληξή σας, χάσει βάρος; Αν έχετε νιώσει κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, το βέβαιο είναι πως θα σας έχει περάσει από το μυαλό η πιθανότητα να πάσχετε από κάποιο νόσημα του θυρεοειδούς και συγκεκριμένα από υπερθυρεοειδισμό. Τι ακριβώς είναι ο υπερθυρεοειδισμός, πού οφείλεται και ποια είναι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα που θα σας ανησυχήσουν και για τα οποία θα πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσετε τη συμβουλή του ιατρού σας;

Ποια είναι η λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας μικρός αδένας που εντοπίζεται περίπου στη βάση του λαιμού και έχει σχήμα πεταλούδας. Αν και το μέγεθός του είναι μικρό, η σημασία του για την ομαλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού είναι τεράστια, καθώς από αυτόν εξαρτάται, για παράδειγμα, ο ρυθμός μεταβολισμού.

Όσο ο θυρεοειδής αδένας παράγει φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, θυροξίνης και τριιωδοθυρονίνης (Τ4 και Τ3 αντίστοιχα), ο μεταβολισμός ρυθμίζεται φυσιολογικά. Πολλές φορές όμως και για διάφορους λόγους, οι οποίοι θα αναλυθούν συνοπτικά παρακάτω, η λειτουργία αυτού του σημαντικού αδένα διαταράσσεται, με αποτέλεσμα να παράγεται μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών, καταστάσεις που ορίζονται ως υπερθυρεοειδισμός και υποθυρεοειδισμός αντίστοιχα.

Τι είναι ο υπερθυρεοειδισμός;

Ο υπερθυρεοειδισμός, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αφορά σε παραγωγή περίσσειας θυρεοειδικών ορμονών η οποία έχει ως επακόλουθο την αύξηση του ρυθμού μεταβολισμού του ανθρώπινου οργανισμού. Πρόκειται για πάθηση που δείχνει ‘προτίμηση’ στο γυναικείο φύλο καθώς παρουσιάζει δεκαπλάσια συχνότητα στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες.

Ποια τα κυριότερα αίτια πρόκλησης της πάθησης

Τα πιο συχνό αίτιο που ευθύνεται για την εμφάνιση του υπερθυρεοειδισμού είναι η νόσος Graves. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα που αφορά στη δημιουργία αντισωμάτων τα οποία διεγείρουν το θυρεοειδή αδένα να παράγει μεγάλη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη ποια είναι επακριβώς τα αίτια της νόσου Graves, αλλά φαίνεται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση και είναι πιθανόν παράγοντες όπως το έντονο στρες ή η προσβολή από κάποιον ιό να εμπλέκονται στην πυροδότηση της νόσου.

Αλλο αίτιο που προκαλεί υπερθυρεοειδισμό είναι τα τοξικά αδενώματα του θυρεοειδούς. Πρόκειται για υπερπλασία των αδένων του θυρεοειδούς, τα κύτταρα των οποίων αρχίζουν να παράγουν ανεξέλεγκτα θυρεοειδικές ορμόνες απορρυθμίζοντας τον οργανισμό.

Αυτά τα αδενώματα δεν σχετίζονται με κακοήθεις όγκους του θυρεοειδούς και ούτε είναι βέβαιο πως όλα τα αδενώματα παράγουν θυροξίνη. Βέβαια χρήζουν παρακολούθησης και προσεκτικού ελέγχου, και ίσως και εξαίρεσης ορισμένες φορές, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο -αν και σπάνιο- κακοήθους εξαλλαγής τους.

Τέλος, ένα άλλο αίτιο που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα είναι οι θυρεοειδίτιδες. Οι θυρεοειδίτιδες αναφέρονται σε φλεγμονή του θυρεοειδούς η οποία οφείλεται σε άγνωστους λόγους και καταλήγει σε υπερπαραγωγή ορμονών.

Αλλα σπάνια αίτια υπερθυρεοειδισμού είναι οι διαταραχές της λειτουργίας της υπόφυσης (αδένας που εντοπίζεται στον εγκέφαλο και ρυθμίζει σε συνεργασία με τον υποθάλαμο -άλλη δομή του εγκεφάλου- τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα).

Ποια είναι τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού

Στα κύρια συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνονται :

• η ταχυκαρδία
• η ευερεθιστότητα
• η αυξημένη εφίδρωση
• η μυϊκή αδυναμία
• ο τρόμος των χεριών
• η απώλεια βάρους, παρά την αυξημένη όρεξη και κατανάλωση φαγητού
• η δυσανεξία στη ζέστη
• η τριχόπτωση
• οι δερματικές βλάβες
• ο αυξημένος αριθμός κενώσεων του εντέρου
• οι διαταραχές της εμμηνορρυσίας
• ο εξόφθαλμος
• η διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη)

Πότε να ζητήσετε τη συμβουλή του ιατρού σας

Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού σπανίως εμφανίζονται όλα μαζί. Όμως, αν παρουσιάζετε περισσότερα από ένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, θα πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσετε τη συμβουλή του ιατρού σας.

Έχει μεγάλη σημασία να περιγράψετε με λεπτομέρεια τα συμπτώματά σας, καθώς πολλά από αυτά που παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό σχετίζονται και με άλλες παθολογικές καταστάσεις από τις οποίες η πάθηση θα πρέπει να διαφοροδιαγνωστεί.

Πώς τίθεται η διάγνωση

Βασικά στοιχεία για τη διάγνωση της πάθησης προκύπτουν από το ιστορικό του ασθενούς και τη φυσική του εξέταση. Στη συνέχεια ακολουθεί ο εργαστηριακός έλεγχος των επιπέδων ορού των ορμονών που σχετίζονται με το θυρεοειδή αδένα.

Εάν τα αποτελέσματα των εξετάσεων του αίματος είναι ενδεικτικά πιθανού υπερθυρεοειδισμού, ο ιατρός σας θα συστήσει τη διεξαγωγή απεικονιστικού ελέγχου του αδένα μέσω υπερηχογραφήματος ή/και σπινθηρογραφήματος. Αυτές οι δοκιμασίες βοηθούν στον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου του υπερθυρεοειδισμού και παίζουν καθοριστικό ρόλο για το σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπείας που θα ακολουθήσει ο πάσχων.

Ποιες οι πιθανές επιπλοκές του υπερθυρεοειδισμού

Οι πιο σοβαρές επιπλοκές του υπερθυρεοειδισμού αφορούν στη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού. Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει κολπικό πτερυγισμό και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, καταστάσεις που μπορεί να έχουν δυσμενή έκβαση σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως καθώς η καρδιά αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού.

Επίσης, πριν ακόμη εμφανιστούν άλλα συμπτώματα μπορεί να έχει προκαλέσει οστεοπόρωση.

Μία από τις πιο σοβαρές επιπλοκές του υπερθυρεοειδισμού είναι η θυρεοτοξίκωση. Πρόκειται για κατάσταση ταχείας και αιφνίδιας επιδείνωσης των συμπτωμάτων του υπερθυρεοειδισμού στην οποία ο ασθενής εμφανίζει έντονη ταχυκαρδία, πυρετό ή και παραλήρημα. Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα καθώς μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς.

Τέλος, όσοι πάσχουν από τη νόσο Graves εμφανίζουν και οφθαλμολογικά προβλήματα: εξόφθαλμο (προβολή των ματιών ), θόλωση της όρασης ή ακόμη και διπλωπία.

Ποια είναι η θεραπεία της πάθησης

Ο τύπος της αγωγής που θα ακολουθήσει ο κάθε ασθενής εξαρτάται από τον τύπο του υπερθυρεοειδισμού, την ηλικία του, την παρουσία και το μέγεθος της πιθανής βρογχοκήλης και τις άλλες συνοδές καταστάσεις ή προβλήματα υγείας που πιθανόν να έχει ο ασθενής.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι θεραπείας της πάθησης:

• Η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου: η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου οδηγεί σε καταστροφή των κυττάρων του αδένα και επειδή τελικά οι πάσχοντες αναπτύσσουν υποθυρεοειδισμό συνήθως χρειάζεται να τους χορηγηθούν δισκία θυρεοειδικών ορμονών (συνήθως θυροξίνη).
• Τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα: Συνιστώνται στις περισσότερες περιπτώσεις και οι ασθενείς χρειάζεται να βρίσκονται υπό συνεχή ιατρική παρακολούθηση.
• Η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή): Η χειρουργική αφαίρεση τμήματος ή και ολόκληρου του αδένα συνιστάται σε ειδικές περιπτώσεις και κυρίως όταν η διόγκωση του αδένα (π.χ., επί πολυοζώδους τοξικής βρογχοκήλης) είναι τόσο μεγάλη, ώστε να προκαλεί δυσκολίες κατά την κατάποση ή την αναπνοή. Επίσης διεξάγεται και στις περιπτώσεις που οι προηγούμενες θεραπείες δεν ενδείκνυνται.

Πολλές φορές οι ασθενείς θα πρέπει να λάβουν και άλλα φάρμακα μέσω των οποίων ρυθμίζονται ορισμένα από τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού, π.χ., οι καρδιακές αρρυθμίες.

Τι να θυμάστε

Έχει πολύ μεγάλη σημασία να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα των ορμονών σας, ακόμη και αν έχουν ρυθμιστεί με την αγωγή που λαμβάνετε, έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε επιπλοκή της πάθησης ή απορρύθμισή σας.

Να θυμάστε ότι παρά το γεγονός ότι τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού είναι συνήθως αρκετά ενοχλητικά, μπορούν να αντιμετωπιστούν πολύ καλά και σχετικά εύκολα, εάν διαγνωστούν σωστά, χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή και δεν αμελείτε τον τακτικό έλεγχο παρακολούθησης της πορείας της νόσου.

health.in.gr