Πόρος, ο πρώτος ναύσταθμος της ελεύθερης Ελλάδας

Ο Πόρος, το φημισμένο νησί του Αργοσαρωνικού με τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα και τη μεγάλη ναυτική παράδοση, υπήρξε ο πρώτος ναύσταθμος του νεότερου ελληνικού κράτους, πριν από τη μεταφορά αυτού στη Σαλαμίνα, το 1878.

Ο πρώτος ναύσταθμος της ελεύθερης Ελλάδας ιδρύθηκε το 1827 στην πολιτεία του  Πόρου. Η Ναυτική Υπηρεσία του εν Πόρω Ναυστάθμου, όπως ονομάστηκε, διατηρήθηκε έως το 1833, όταν συγκροτήθηκε από το βασιλιά Όθωνα το Διευθυντήριον επί των Ναυτικών με διττή υπόσταση, Ναυαρχείου και Ναυστάθμου. Το 1843 το Διευθυντήριον επί των Ναυτικών μετονομάστηκε σε Ναυτικόν Διευθυντήριον.

Μετά τη μεταφορά του ναυστάθμου στη Σαλαμίνα η ναυτική βάση του Πόρου λειτούργησε ως Κέντρο Εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού (Κεντρικό Προγυμναστήριο, Σχολή Υπαξιωματικών), ενώ από το 2013 το «Κέντρο Εκπαίδευσης Πόρος» (αυτή είναι η επίσημη ονομασία του από το 1992) χρησιμοποιείται ως παραθεριστικό κέντρο ανθυπασπιστών και υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού.

Διαχρονικό τοπόσημο του Πόρου, το λιθόχτιστο διώροφο κεντρικό κτίριο (διοικητήριο) των εγκαταστάσεων του πάλαι ποτέ ναυστάθμου οικοδομήθηκε το 1846, προκειμένου να αποτελέσει θερινό ανάκτορο του Όθωνα.

Μαζί με τα καλοδιατηρημένα νεοκλασικά και τα παραδοσιακά σπίτια, τα γραφικά καλντερίμια και τον πύργο του ρολογιού, το κτίριο του ναυστάθμου δίνει στην ονομαστή πολιτεία του Πόρου και το μοναδικό «κανάλι» της ένα ξεχωριστό χρώμα.