Τα κοσμικά νετρίνα βγαίνουν από τεράστιες μαύρες τρύπες

Σε μια «πρωτιά» που ορισμένοι θεωρούν ότι μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για τη φυσική, οι επιστήμονες κατόρθωσαν να εντοπίσουν μια πηγή των κοσμικών νετρίνων και αυτή φαίνεται να είναι οι μαύρες τρύπες. Εκτός του ότι αποκαλύπτει νέα στοιχεία για τα φευγαλέα σωματίδια που πολλοί αποκαλούν «φαντάσματα», η ανακάλυψη – αν επιβεβαιωθεί – μπορεί επίσης να προσφέρει πληροφορίες για την εξίσου μυστηριώδη προέλευση των υψηλής ενέργειας κοσμικών ακτίνων.
Φευγαλέα σωματίδια

Από τα θεμελιώδη σωμάτια που απαρτίζουν όλη τη γνωστή μας ύλη, τα νετρίνα είναι ίσως τα περισσότερο μυστηριώδη και οπωσδήποτε τα πιο φευγαλέα. Ταξιδεύουν σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, έχουν ουδέτερο φορτίο και αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την ύλη. Ως αποτέλεσμα διανύουν τεράστιες αποστάσεις στο Σύμπαν και διαπερνούν μαζικά τα πάντα, ακόμη και τη Γη, χωρίς να γίνονται αντιληπτά. Παρά το γεγονός ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα μελετήσουν, οι επιστήμονες έχουν κατορθώσει ωστόσο να εντοπίσουν κάποιες πηγές προέλευσής τους – μια εξ αυτών είναι για παράδειγμα ο Ηλιος.

Τώρα, σε μια διεθνή συνεργασία επιστημονικών οργάνων και ερευνητικών ομάδων, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια ακόμη πηγή παραγωγής νετρίνων στις μαύρες τρύπες. Ο «οδηγός» τους ήταν ένα και μοναδικό τέτοιο σωματίδιο υψηλής ενέργειας το οποίο συνελήφθη στις 22 του περασμένου Σεπτεμβρίου από τον «κυνηγό» νετρίνων Ice Cube στην Ανταρτική. Αφού ανίχνευσαν το κοσμικό νετρίνο, οι ερευνητές του Ice Cube κατόρθωσαν να εντοπίσουν το σημείο από το οποίο θα πρέπει να προερχόταν. Στη συνέχεια παρέδωσαν τη σκυτάλη σε συναδέλφους τους οι οποίοι χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi της NASA για να προσδιορίσουν την πορεία που είχε ακολουθήσει ως εκείνη τη στιγμή ώστε να βρουν την πηγή του.
Εκρηξη σωματιδίων

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μελετών, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Science», το νετρίνο είχε ξεκινήσει από ένα μπλέιζαρ (blazer) το οποίο τροφοδοτείται από μια υπερμαζική μαύρη τρύπα σε έναν γαλαξία που απέχει 4 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Στο μπλέιζαρ αυτό φαινόταν να βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια έκλαμψη η οποία, όπως συμπεραίνουν οι επιστήμονες, θα πρέπει μεταξύ άλλων σωματιδίων να παράγει και νετρίνα. «Είναι μια θεαματική πρωτιά« δήλωσε ο Ντάρεν Γκραντ, εκπρόσωπος του Ice Cube, σε δελτίο Τύπου. «Πρόκειται για τις πρώτες σημαντικές ενδείξεις μέτρησης ενός νετρίνου υψηλής ενέργειας από την πηγή προέλευσής του.

Ενας λόγος για τον οποίο τα νετρίνα γοητεύουν τόσο τους επιστήμονες είναι ότι τα φευγαλέα κοσμικά σωματίδια μπορούν να μας αποκαλύψουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα εξαιρετικά βίαια γεγονότα που σημειώνονται στο Σύμπαν. Επίσης οι αστρονόμοι θεωρούν πως το γεγονός ότι τα μπλέιζαρ φαίνονται να παράγουν νετρίνα ενδέχεται να ρίξει φως σε ένα άλλο μεγάλο αστρονομικό μυστήριο, την πηγή των κοσμικών ακτίνων, καθώς τα υψηλής ενέργειας πρωτόνια που τις απαρτίζουν θα μπορούσαν και αυτά να έχουν την ίδια προέλευση.