Νέα θεωρία για το τι προκαλεί την κατάθλιψη

Μια νέα εποχή στην έρευνα για την κατάθλιψη με τη διατύπωση μιας νέα θεωρίας που θέλει μια δυσλειτουργία στα μιτοχόνδια (τα «εργοστάσια» παραγωγής ενέργειας των κυττάρων) να αποτελεί τη βασική αιτία της ψυχική διαταραχής.

Η κατάθλιψη συνήθως αποδίδεται σε χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο, αλλά οι υποκείμενοι βιολογικοί μηχανισμοί δεν είναι πλήρως κατανοητοί παρά την επισταμένη έρευνα που γίνεται διεθνώς.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βικτόρια στον Καναδά σημειώνουν ότι «Μέχρι σήμερα οι θεωρίες για την κατάθλιψη είχαν επικεντρωθεί ιδέα ότι προκαλείται από ανισορροπία στους νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη. Όμως τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να αυξήσουν σχεδόν αμέσως τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, αλλά το θεραπευτικό αποτέλεσμα μπορεί να χρειαστεί εβδομάδες για να φανεί. Αυτό σημαίνει ότι η σεροτονίνη είναι απίθανο να είναι η ρίζα της κατάθλιψης».

Πράγματι, τα αντικαταθλιπτικά είναι αποτελεσματικά περίπου στο 50% των ασθενών, ενώ συνοδεύονται στην πλειονότητα των περιπτώσεων με παρενέργειες.

Οι Καναδοί ερευνητές αναγνωρίζουν την ανάγκη ανακάλυψης νέων πιο αποτελεσματικών και ασφαλέστερων φαρμάκων αλλά προτάσσουν την ουσιαστικότερη κατανόηση των κυτταρικών διαδικασιών πίσω από την κατάθλιψη.

Όπως λοιπόν προκύπτει από άρθρο στο επιστημονικό έντυπο Frontiers in Neuroscience, η Δρ Λίσα Καλιντσουκ και οι συνεργάτες της πραγματοποίησαν ανασκόπηση δημοσιευμένων δεδομένων με στόχο να κατανοήσουν καλύτερα πως ανακύπτει η κατάθλιψη εντός των εγκεφαλικών κυττάρων. Έτσι έφτασαν στα μιτοχόνδρια, μικρά οργανοειδή που θεωρούνται η κύρια πηγή ενέργειας για τα κύτταρα, που συμβάλλουν και στην ρύθμιση της λειτουργίας του εγκεφάλου.

«Ζωικά μοντέλα που μελετήσαμε μας έδειξαν ότι η κατάθλιψη σχετίζεται με τη μειωμένη παραγωγή νέων κυττάρων στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του ενήλικου εγκεφάλου που ρυθμίζει τα συναισθήματα, τη διάθεση, τη γνωστικότητα και το στρες. Και καθώς όλα αυτά εμπλέκονται στην κατάθλιψη, μας έκανε να σκεφτούμε ότι η πάθηση προκαλείται από ανεπάρκεια στην παραγωγή νέων κυττάρων. Όμως αυτή η θεωρία δεν εξηγεί όλα τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα αφού τα καταθλιπτικά συμπτώματα μπορούν να υπάρχουν και εν τη απουσία αυτής της ανεπάρκειας. Αλλά αυτό που ξέρουμε με βεβαιότητα είναι ότι αυτή η διαδικασία είναι μεταβολικά απαιτητική και απαιτεί πολλή ενέργεια. Και έτσι έχουμε δίκιο να υποψιαζόμαστε τα μιτοχόνδρια ως την πηγή της κατάθλιψης, αφού παρέχουν ενέργεια στα κύτταρα», εξηγεί η Δρ Καλιντσουκ.

Εν τέλει οι ερευνητές πιστεύουν ότι η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά επιδράσεων που τελικά συντελούν στην κατάθλιψη και αυτό εν μέρει ανοίγει έναν νέο δρόμο στην ανάπτυξη νέων αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που μπορεί να εξορθολογίσουν τη λειτουργία των μιτοχονδρίων.