Βάνη Νομικού: «Εύκολα έρχεται ένας ξένος καλλιτέχνης στη Σαντορίνη»

Συνέντευξη στην Ελισάβετ Σταμοπούλου

Κλείνει ένα χρόνο ζωής και «κουβαλά» μαζί του ιστορίες προηγούμενων δεκαετιών. Μια ιστορία στην οποία μπορεί να ανατρέξει κανείς και να ανακαλύψει έναν διαφορετικό κόσμο. Μια άλλη ζωή, αγροτική, όταν το Εργοστάσιο Τεχνών Σαντορίνης (SAF) ήταν εργοστάσιο ντομάτας, και από εκεί «παρήλασαν» πολλά εργατικά χέρια.

«Βλέπεις γυναίκες μεγάλης ηλικίας που είχαν δουλέψει εκεί να επισκέπτονται το χώρο και να βουρκώνουν», δηλώνει σε συνέντευξή της στο in.gr η καλλιτεχνική διευθύντρια του SAF κ. Βάνη Νομικού, η οποία μιλά και για τα χρόνια της αγροτική ζωής του νησιού, για το υποβαθμισμένο κομμάτι της Σαντορίνης, για τους ντόπιους και για το «στοίχημά» τους.

Το Εργοστάσιο Τεχνών Σαντορίνης έχει μακρά ιστορία αφού στο παρελθόν λειτουργούσε ως εργοστάσιο ντομάτας. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την εποχή εκείνη;
Ήταν μια πολύ ιδιαίτερη εποχή για τη Σαντορίνη. Είχε μεγάλη εμπορική δύναμη. Επειδή είναι το τελευταίο λιμάνι του Αιγαίου έχει μακρά ιστορία.

Πριν τη σημαντική τουριστική προσέλευση, πώς ήταν η ζωή στο νησί; Η ζωή πριν τον τουρισμό, η αγροτική ζωή;
Ήταν πολύ δύσκολη η αγροτική ζωή μέχρι να πάρει ανάπτυξη το νησί από τον τουρισμό. Χρειαζόταν να κάνεις ολόκληρο ταξίδι μέχρι να φτάσεις εκεί.

Πότε ξεκίνησε να αναπτύσσεται ο τουρισμός;
Από το ’70 και μετά ξεκίνησε η σταδιακή ανάπτυξη. Πλέον έχει μπει και το κομμάτι της Ασίας μέσα. Δεν υπάρχουν όμως υποδομές, είναι μικρό το νησί. Παρατηρείται και μια διαφορά μεταξύ της Καλντέρας και της νότιας πλευράς του νησιού που είναι πιο υποβαθμισμένη. Ο κόσμος θέλει να πηγαίνει στην Καλντέρα για να δει το ηφαίστειο, το υπόλοιπο όμως νησί θέλει υποστήριξη.

Πριν ανοίξει το Εργοστάσιο Τεχνών Σαντορίνης πώς ήταν η πολιτιστική ζωή του νησιού;
Υπάρχει μια μεγάλη πολιτιστική ιστορία. Και παλιά υπήρχε θεατρική ομάδα, υπάρχουν εστίες που διοργανώνουν εκδηλώσεις και προσφέρουν πολιτισμό εδώ και χρόνια. Απ’ εκεί εμπνευστήκαμε κυρίως, αλλά ο χώρος του Εργοστασίου επειδή είναι μεγάλος σε τετραγωνικά μπορεί να φιλοξενήσει και μεγάλες συναυλίες. Σε σπρώχνει να οργανώσεις πολιτιστικά δρώμενα.

Πώς αντέδρασε ο κόσμος με το άνοιγμα του Εργοστασίου;
Έχουν αγαπήσει πολύ το χώρο. Δούλευε για πολλά χρόνια και απασχολούσε πολύ κόσμο. Υπήρχε ένα οικογενειακό κλίμα στο Eργοστάσιο. Η ντομάτα είναι ένα δύσκολο προϊόν και θέλει γρήγορη επεξεργασία για να μην αλλοιωθεί, με αποτέλεσμα αυτό το λίγο χρονικό διάστημα να χρειάζονται πολλά χέρια. Βλέπεις γυναίκες μεγάλης ηλικίας που είχαν δουλέψει εκεί να επισκέπτονται το χώρο και να βουρκώνουν. Πέρσι που κάναμε τα εγκαίνια μαζεύτηκε πολύς κόσμος.

Οι ντόπιοι βρίσκουν χρόνο για να παρακολουθούν τις διάφορες εκδηλώσεις;
Πηγαίνουν πολύ γιατί τους λείπουν τέτοια πράγματα. Διψάνε να το κάνουν. Αυτό φαίνεται και με τις παιδικές εκδηλώσεις. Βλέπεις ότι παρόλο που είναι απομακρυσμένο το μέρος, για τα δεδομένα του νησιού, παρατηρείται μεγάλη διάθεση. Ένα πρόβλημα που συναντάμε στο φεστιβάλ, επειδή δεν έχουμε δικό μας εξοπλισμό, είναι ότι αναγκαζόμαστε να το κάνουμε την εποχή που το νησί έχει πολύ κόσμο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι ντόπιοι να χαρούν όλες τις εκδηλώσεις. Το όνειρό μας είναι να καταφέρουμε να έχουμε ένα χώρο που να λειτουργεί όλο το χειμώνα.

Οι ξένοι τουρίστες δίνουν το «παρών» στα πολιτιστικά αυτά δρώμενα;
Πολύ στα μουσικά, στο χορό, και στο θέατρο έρχονται για να πάρουν την ατμόσφαιρα του ελληνικού θεάτρου και να ακούσουν τη γλώσσα μας.

Σκέφτεστε μήπως οργανώσετε προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής κουλτούρας για τους ξένους;
Υπάρχουν πολλές ιδέες και για τους τουρίστες. Σε αυτή τη φάση έχουμε επικεντρωθεί στο να στήσουμε τα εργαστήρια, τα εκπαιδευτικά προγράμματα τα χειμερινά και το καλοκαιρινό φεστιβάλ.

Με ποιο σκεπτικό διαμορφώσατε το πρόγραμμά σας;
Προσπαθούμε να έχουμε μια βεντάλια. Να έχουμε κάτι mainstream, για το ευρύ κοινό, και συγχρόνως να υπάρχει κάτι που να είναι λίγο πιο δύσκολο σαν θέαμα.

Στοχεύετε, μεταξύ άλλων, και στην εξωστρέφεια
Είπαμε να υπάρχει συνομιλία μεταξύ της Ελλάδας και του εξωτερικού, γιατί η Σαντορίνη είναι ένας τόπος που εύκολα αποφασίζει να έρθει ένας καλλιτέχνης λόγω του τουρισμού.

Το κόστος για το «ανέβασμα« αυτού Φεστιβάλ είναι λογικά μεγάλο…
Είναι μεγάλο. Εκεί επέρχεται η τρέλα, το πάθος και το πείσμα. Το στοίχημα είναι να επιζήσει ο χώρος οικονομικά ανεξάρτητος.

Ποιους στόχους θέτετε για το άμεσο μέλλον;
Να μεγαλώσει το εκπαιδευτικό κομμάτι και η διάρκεια του φεστιβάλ.

entertainment.in.gr