Μανίνα Ζουμπουλάκη: «Είμαστε πολύ πιο φιλικοί με τους πρόσφυγες απ’ ό,τι η Β.Ευρώπη»

Συνέντευξη στην Τζωρτζίνα Ντούτση

«Πάντα ψοφάω να γίνει ταινία το βιβλίο που μόλις τέλειωσα, να μεταφραστεί σε 800 γλώσσες και να μοιράζεται στα Λύκεια. Απλά πράγματα. Όλοι οι συγγραφείς τα ίδια προσδοκούμε, αλλά δεν το λέμε»

Σμαρώ, Ελπίδα, Ζωή. Τρεις γενιές γυναικών αφηγούνται αριστοτεχνικά τις μικρές ιστορίες τους, από την Μικρά Ασία του ’22 μέχρι την Ελλάδα του μέλλοντος. Η πρώτη είναι ηθοποιός, η δεύτερη σεναριογράφος, η τρίτη κάμεραγουμαν. Το κοινό τους σημείο είναι ότι κρύβονται πίσω από ανδρικές ταυτότητες για να επιβιώσουν, είτε στον χώρο του θεάματος είτε στην απλή καθημερινότητα…

Η Μανίνα Ζουμπουλάκη μάς συστήνει τα «Αόρατα κορίτσια» της, το νέο και επίκαιρο συγγραφικό της πόνημα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

«Αόρατα κορίτσια» είναι το τίτλος του νέου σας και πιο προσωπικού βιβλίου, όπως θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε, αφού ακόμη και το εξώφυλλο έχει μια σύνδεση με εσάς… Πείτε μας δυο λόγια για αυτό, που σταματάει η μυθοπλασία και που ξεκινά η πραγματικότητα;
«Είναι μιξ-γκριλ, όπως όλα τα μυθιστορήματα. Τις αληθινές ιστορίες τις ξεσήκωσα από αφηγήσεις παππούδων και γιαγιάδων, και τις φανταστικές τις έφτιαξα στο μυαλό μου. Τις μοντάρισα όλες με μυθιστορηματικό τρόπο ώστε να είναι κινηματογραφικές. Οι προσωπικότητες των ηρωίδων πάντως είναι χτισμένες πάνω σε αληθινά πρόσωπα».

Μέσα από τις ιστορίες των τριών ηρωίδων σας, θίγετε σημαντικά, διαχρονικά και επίκαιρα θέματα, όπως είναι η θέση της γυναίκας στην κοινωνία, το προσφυγικό, ο ρατσισμός. Θεωρείτε πως η κοινωνία και η πολιτεία σήμερα, μπορεί να τα διαχειριστεί και να τα επιλύσει;
«Τίποτα δεν λύνεται άμεσα αλλά αν (οι γυναίκες) ήμασταν τουλάχιστον ίσες μισθολογικά με τους άντρες, θα ήτανε μια καλή αρχή. Τα μυθιστορήματα (και οι συγγραφείς) δυστυχώς δεν προτείνουν λύσεις, απλώς επισημαίνουν τα θέματα, τους ρίχνουν ένα τόσο-δα φωτάκι, ούτε καν προβολέα».

Στα «Αόρατα κορίτσια» οι ηρωίδες μεταμφιέζονται στην κυριολεξία, για να επιβιώσουν -οι δυο τουλάχιστον. Η σύγχρονη γυναίκα έχει ανάγκη τη «μεταμφίεση» για την επιβίωσή της;
«Ναι, με διαφορετικό τρόπο. Φέρεσαι ή σκέφτεσαι «σαν άντρας» γιατί ξέρεις ότι αλλιώς δεν πρόκειται να προκόψεις, ούτε να μισο-προκόψεις. Δεν είναι και μεγάλο μυστικό ότι για να κάνεις καριέρα σε πολλούς χώρους, βολεύει καλύτερα να μην έχεις παιδιά – εκτός κι αν είσαι πλούσια, οπότε παρκάρεις τα παιδιά σε άλλο κόσμο και δουλεύεις «σαν άντρας». Δηλαδή γυρίζεις σπίτι αφού έχουν κοιμηθεί τα παιδιά, κλείνεις τις δουλειές σου άσχετα από το πρόγραμμά τους κλπ. κλπ., δυστυχώς μόνον οι εργαζόμενες γυναίκες με παιδιά καταλαβαίνουν το υπονοούμενο».

Όπως πολλές ελληνικές οικογένειες, έτσι και η δική σας, και αναφέρομαι στους προγόνους σας, έχει ζήσει το δράμα της προσφυγιάς. Ποιο είναι το σχόλιό σας όσον αφορά τη μεγάλη ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και η Ευρώπη συνολικά;
«Είμαστε πολύ πιο φιλικοί με τους πρόσφυγες απ’ ό,τι η Βόρεια Ευρώπη, ως λαός όσο και πολιτεία. Πιστεύω ότι είμαστε μια πιο σωστή κοινωνία από αυτήν που ήμασταν πριν είκοσι χρόνια, παρά τον, κατά τόπους, ρατσισμό. Ο ρατσισμός θα σβήσει σιγά σιγά. Δεν έχει θέση στο μέλλον, της Ελλάδας και του κόσμου ολόκληρου. Είναι παρωχημένος και ντεμοντέ».

Τρομοκρατικές επιθέσεις εντός και εκτός Ευρώπης, ξενοφοβία, άνθρωποι κάθε εθνικότητας χάνουν τη ζωή τους καθημερινά, βλέπουμε τα γεγονότα να εξελίσσονται ραγδαία. Ποιες οι σκέψεις σας για την επόμενη ημέρα;
«Πάντα ελπίζω ή και πιστεύω ακόμα ότι θα είναι καλύτερη. Τα παιδιά μας είναι εξυπνότερα από μας, ικανότερα – δεν μπορείς να μην το πιστεύεις αυτό ακράδαντα, σαν μαμά αλλά και σαν κοινωνία».

Στο βιβλίο μάς δίνετε, επίσης, μια μελλοντική αλλά απαισιόδοξη εικόνα του κέντρου της Αθήνας. Έκρηξη. Ερημιά. Βία. Έτσι φαντάζεται η Μανίνα Ζουμπουλάκη την Αθήνα μελλοντικά;
«Και πάλι, ελπίζω ότι δεν θα γίνουν έτσι τα πράγματα, δεν θα «καταντήσουμε Μαϊάμι» όπως λένε οι μελλοντολόγοι. Ήθελα απλώς να βάλω την σύγχρονη ηρωίδα σε πρακτικές δυσκολίες ανάλογες με αυτές που πέρασε η γιαγιά της, και το σενάριο της ερήμωσης του Κέντρου δεν μου φάνηκε τόσο εξωπραγματικό. Τρομαχτικό, αλλά δυστυχώς όχι απίστευτο».

Όταν γράφετε τη λέξη «Τέλος» σε ένα βιβλίο σας, ποια είναι τα συναισθήματά σας και πότε ξεκινάτε να σκέφτεστε και να καταστρώνετε σχέδια για το επόμενο;
«Αισθάνομαι ψυχική ανάταση όταν φτάνω στο τέλος, συγκίνηση, ένα «ούφ!» μαζί με μικρή ανησυχία, που χάνω τις αγαπημένες μου ηρωίδες. Αρχίζω να ψάχνομαι σχεδόν αμέσως για το επόμενο – βιβλίο ή σενάριο ή θεατρικό. Αλλά δεν στρώνομαι να γράψω πριν περάσει τουλάχιστον ένα εξάμηνο».

Μπαίνετε στη διαδικασία να κοιτάξετε τις λίστες με τα ευπώλητα, ενημερώνεστε για τα νούμερα των πωλήσεων και ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την πρώτη, κιόλας, λέξη που θα γράψετε στο εκάστοτε βιβλίο σας;
«Ευτυχώς είμαι ούφο, δεν ξέρω να ψάξω, ή δεν θέλω να ψάξω τι πούλησα και τι όχι. Οι προσδοκίες μου από την πρώτη λέξη… το Πούλιτζερ; Το Νόμπελ; Το Όσκαρ; Πάντα ψοφάω να γίνει ταινία το βιβλίο που μόλις τέλειωσα, να μεταφραστεί σε 800 γλώσσες και να μοιράζεται στα Λύκεια. Απλά πράγματα. Όλοι οι συγγραφείς τα ίδια προσδοκούμε, αλλά δεν το λέμε».

Κεφάλαιο συγγραφή και «πώς να γράψεις». Η πολυγραφότατη Μανίνα Ζουμπουλάκη, με το δικό της ξεχωριστό ύφος που χαρακτηρίζει τα κείμενά και βιβλία της, τι συμβουλή θα έδινε σε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με τη συγγραφή;
«Να διαβάζει και να γράφει όσο μπορεί περισσότερο. Η δουλειά δεν σε προδίδει ποτέ, ειδικά στο γράψιμο… Κι αν θέλεις πραγματικά να γράψεις βιβλίο, θα το γράψεις ο κόσμος να χαλάσει».

entertainment.in.gr