Made in Britain: 20 πράγματα που χρωστάμε στο βρετανικό σινεμά

Αγγελική Στελλάκη

Μετά την απόφαση των Βρετανών να ψηφίσουν υπέρ του Brexit, τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στο Λονδίνο.

Το in.gr πραγματοποιεί ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα στην Βρετανία, επιλέγοντας 20 -από τα εκατοντάδες- «made in Britain» πράγματα (ταινίες, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, κινήματα) που έκαναν το βρετανικό σινεμά ένα από τα σπουδαιότερα στον κόσμο.

Άλφρεντ Χίτσκοκ

Μπορεί ο σπουδαίος βρετανικής καταγωγής σκηνοθέτης να γύρισε τις κλασσικές του ταινίες στο Χόλιγουντ, όμως και η βρετανική περίοδος (κυρίως τη δεκαετία του 1930) έχει να δώσει αρκετά αριστουργήματα, όπως τα 39 Σκαλοπάτια και το Η Κυρία Εξαφανίζεται.

Πάουελ και Πρέσμπουργκερ

Το δημιουργικό δίδυμο Μάικλ Πάουελ και Έμεριχ Πρέσμπουργκερ δίνει τη δεκαετία του 1940 μερικές σπουδαίες ταινίες: Η ζωή και ο θάνατος του ταγματάρχη Μπλιμπ (1943), Μαύρος Νάρκισσος (1946), Τα κόκκινα παπούτσια (1948). Ο βρετανός της υπόθεσης ήταν ο Πάουελ, ενώ ο Πρέσμπουργκερ ήταν Ούγγρος, ωστόσο οι «Archers» όπως αποκαλούσαν το δημιουργικό δίδυμο ήταν από τα σημαντικότερα κεφάλαια του βρετανικού κινηματογράφου.

Λόρενς Ολίβιε

Από τους σπουδαιότερους Βρετανούς ηθοποιούς, ο Λόρενς Ολίβιε κέρδισε ένα τιμητικό Όσκαρ και αγαπήθηκε σε κλασικές ταινίες όπως η «Ρεβέκκα» του Άλφρεντ Χίτσκοκ, ενώ ερμήνευσε εξαιρετικά μία σειρά σαιξπηρικών ρόλων.

Χιου Γκραντ

Ο δημοφιλής Άγγλος ηθοποιός υπήρξε για μία περίοδο ένα από τα πιο γνωστά εξαγώγιμα «προϊόντα» της νησιωτικής χώρας. Έχει ερμηνεύσει μεταξύ άλλων το ερωτικό ενδιαφέρον της Μπρίτζετ Τζόουνς, τον πρωθυπουργό της Βρετανίας (που έρχεται αντιμέτωπος με τον αμερικανό πρόεδρο) και «ένα αγόρι που στέκεται μπροστά σε ένα κορίτσι και του ζητά να τον αγαπήσει» (στο Μια Βραδιά στο Νότινγκ Χιλ).

Το στούντιο Ealing

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξεχωρίζουν οι κωμωδίες του στούντιο Ealing που χαρακτηρίζονται από το φλεγματικό βρετανικό χιούμορ και τα φυσικά τοπία. Επρόκειτο για μία «χρυσή εποχή» για το βρετανικό σινεμά με ταινίες όπως το κλασικό The Ladykillers να γυρίζονται στο συγκεκριμένο στούντιο.

Κitchen sink dramas

Σημαντικό κινηματογραφικό κίνημα που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1950 στη Βρετανία. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν είχε αφήσει ψευδαισθήσεις και τα kitchen sink dramas (ρεαλισμός του νεροχύτη) ήταν μία σειρά ταινιών με ήρωες νεαρούς οργισμένους άνδρες, απογοητευμένους από την κοινωνική πραγματικότητα.

Δεύτερη πατρίδα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Μπορεί να ξεκίνησε την καριέρα του στις ΗΠΑ, αλλά ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ δημιούργησε τα μεγαλύτερα αριστουργήματά του μετά την αυτο-εξορία του στην Αγγλία -παραδίδοντας μεταξύ άλλων ταινίες όπως Το Κουρδιστό Πορτοκάλι και ο Μπάρι Λίντον.

Monty Python

Όταν αναφερόμαστε σε σάτιρα δεν πρέπει να ξεχνάμε τους θρυλικούς Monty Python. Τη δεκαετία του 1960, τα μέλη Γκρέιαμ Τσάπμαν, Τζον Κλιζ, Έρικ Άιντλ, Τέρι Γκίλιαμ, Τέρι Τζόουνς, Μάικλ Πάλιν επανακαθόρισαν το είδος της κωμωδίας και χάρισαν μερικές από τις πιο αστείες στιγμές στην ιστορία του παγκόσμιου σινεμά.

Trainspotting

Δεύτερη δημιουργία του Ντάνι Μπόιλ με πρωταγωνιστή τον Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, το Trainspotting (βασισμένο στο βιβλίο του Σκωτσέζου Ιρβιν Γουέλς) αποτελεί μία από τις καλύτερες στιγμές στο σύγχρονο βρετανικό σινεμά, μετατρέποντας σε μεγάλους σταρ αρκετούς από τους πρωταγωνιστές της ταινίας και αναδεικνύοντας τον Μπόιλ σε σημαντικό κεφάλαιο της Βρετανίας.

Τα Bafta

Τα κινηματογραφικά βραβεία της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου μπορεί αρχικά να μην ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή, έχουν πλέον, όμως, αναδειχθεί σε προάγγελο των Όσκαρ, και βραβεύουν τόσο βρετανικές όσο και παγκόσμιες δημιουργίες.

Λόρενς της Αραβίας

Με πρωταγωνιστή τον Πήτερ Ο’ Τουλ, ο Λόρενς της Αραβίας είναι μία από τις σημαντικότερες ταινίες του βρετανικού κινηματογράφου, σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λιν. Η ταινία του 1962 πρόκειται για ένα πραγματικό έπος που αναδεικνύει τα καλύτερα κομμάτια της βρετανικής δημιουργίας. Κέρδισε επτά Όσκαρ και παραμένει κλασική.

Τζέιμς Μποντ

Το όνομά του είναι Μποντ. Τζέιμς Μποντ. Ο πιο διάσημος μυστικός πράκτορας είναι Βρετανός. Έχει αποτελέσει κεντρικό χαρακτήρα δεκάδων ταινιών και τον έχουν ερμηνεύσει επτά ηθοποιοί. Ο 007 πίνει μαρτίνι (shaken not stirred), λατρεύει τις ωραίες γυναίκες και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ποπ κουλτούρας.

Χάρι Πότερ

Μπορεί αρχικά να υπήρξε λογοτεχνικός ήρωας, ωστόσο η συνδρομή του στο σινεμά ήταν μεγάλη. Ο μικρός μαθητευόμενος μάγος της Ρόουλινγκ πέταξε στις οθόνες μας, σημείωσε τεράστια επιτυχία στο box office, ενέπνευσε ένα θεατρικό και τώρα μια ιστορία από το ευρύτερο σύμπαν του αποτελεί θέμα μίας νέας ταινίας.

To BFI

Το έργο του Βρετανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (BFI) είναι πολύτιμο. Μεταξύ άλλων, μεριμνά για την αποκατάσταση και προβολή σπάνιων ταινιών, ενώ διοργανώνει και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου.

Μάικ Λι και Κεν Λόουτς

Ο κοινωνικός ρεαλισμός υπήρξε ένα από τα δυνατά σημεία του βρετανικού σινεμά. Μάικ Λι και Κεν Λόουτς είναι δύο από τους βασικούς εκπροσώπους του: ο πρώτος δίνει ταινίες όπως το «Γυμνός» και τα «Μυστικά και Ψέματα», ενώ ο δεύτερος σπουδαία δείγματα σινεμά όπως «Ο Άνεμος Χορεύει το Κριθάρι». Δεν είναι τυχαίο που ο Κεν Λόουτς καταφέρνει ακόμα να κερδίζει βραβεία και διακρίσεις (με πιο πρόσφατο τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες).

Τα δράματα του BBC

Μπορεί να αφορά περισσότερο την τηλεόραση, ωστόσο τα δράματα του BBC αποτελούν μία καλή εναλλακτική επιλογή για όσους ηθοποιούς δεν βρίσκουν δουλειά στο σινεμά. Ξεχωρίζουν για την κινηματογραφική ποιότητά τους. Κυρίως πρόκειται για μεταφορές βρετανών λογοτεχνών, με κλασική τη μεταφορά της «Περηφάνειας και Προκατάληψης» με πρωταγωνιστή τον Κόλιν Φερθ. Πιο πρόσφατα, το BBC ευθύνεται για το εξαιρετικά επιτυχημένο Σέρλοκ Χολμς.

Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Τομ Χίντλεστον, Έντι Ρεντμέιν

Τρεις από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της νέας γενιάς έχουν καταγωγή εκ Βρετανίας. Ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς αγαπήθηκε ως Σέρλοκ Χολμς και πλέον τον βλέπουμε παντού (με επόμενο πρότζεκτ τον Δρ. Στρέιντζ). Ο Χίντλεστον είναι ένα από τα φαβορί για τον ρόλο του 007, ενώ εντυπωσίασε ως Λόκι στον Thor. Ο Έντι Ρεντμέιν έχει ήδη κερδίσει ένα Όσκαρ για τον ρόλο του ως Στίβεν Χόκινγκ στην «Θεωρία των Πάντων», ενώ ετοιμάζεται για νέα ταινία σε σενάριο Τζόαν Ρόουλινγκ, «Φανταστικά Πλάσματα και που να τα βρείτε».

Το free cinema

To free cinema απετέλεσε τον «κινηματογράφο της μεσαίας τάξης» όπως τον είχε χαρακτηρίσε ο Λίντσεϊ Άντερσον. Κάνει την πρώτη του εμφάνιση το 1956 με μία προβολή τριών ταινιών μικρού μήκους: το O! Dremland του Άντερσον, Mama don’t allow των Κάρελ Ράιζ και Τόνι Ρίτσαρντσον και Together της Λορέντσα Ματσέτι. Το οργισμένο πνεύμα αυτού του κινηματογράφου διατηρείται σε ταινίες όπως το «Εάν» (1968).

H Hammer Films

Βρετανική εταιρεία παραγωγής που μάς χάρισε μερικές χαρακτηριστικές ταινίες τρόμου. Το στούντιο ιδρύθηκε το 1934 και από τα μέσα του 1950 μέχρι τα μέσα του 1970 χάριζε απλόχερα τρόμο και βία, ενώ ασχολήθηκε και με την επιστημονική φαντασία. Μεταξύ άλλων, η Hammer Films παρέδωσε ταινίες με ήρωες δύο κλασικούς χαρακτήρες: τον Δράκουλα και τον Φρανκεστάιν.

Το Odeon Leicester Square

Εκεί λαμβάνουν χώρα οι μεγάλες πρεμιέρες και στο κόκκινο χαλί του περπατούν οι διάσημοι σταρ. Το σινεμά στη Leicester Square είναι τόσο γνωστό όσο το Grauman’s Theater στις ΗΠΑ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ