Star Trek: 50 χρόνια διαγαλαξιακών ταξιδιών

Αγγελική Στελλάκη

Μισό αιώνα ζωής μετρά το Star Trek. Η σειρά φαινόμενο που έκανε την πρώτη της εμφάνιση τον Σεπτέμβριο του 1966 εξακολουθεί και πηγαίνει σε μέρη που δεν έχει φτάσει ποτέ κανείς.

Αν και διήρκεσε αρχικά μόλις τρεις κύκλους, έχει επηρεάσει σε τεράστιο βαθμό την ποπ κουλτούρα, έχει αγαπηθεί από «Trekkies» (φανατικούς θαυμαστές του Star Trek) και μη, μάς έχει κάνει να ονειρευτούμε άλλους κόσμους και εξακολουθεί να εμπνέει, 50 χρόνια μετά την πρώτη της προβολή.

«Διάστημα. Το τελευταίο σύνορο. Αυτά είναι τα ταξίδια του αστρόπλοιου Enterprise. Η πενταετής αποστολή του: να εξερευνήσει παράξενους νέους κόσμους, να αναζητήσει νέες μορφές ζωής και νέους πολιτισμούς, να πάει με θάρρος εκεί όπου κανείς άνθρωπος δεν έχει πάει μέχρι σήμερα». Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε η εβδομαδιαία περιπέτεια που εμπνεύστηκε ο Τζιν Ροντενμπέρι.

Η πορεία της σειράς προς τη μικρή οθόνη δεν ήταν εύκολη. Θαυμαστής της επιστημονικής φαντασίας, ο Ρoντενμπέρι είχε από νωρίς φανταστεί ξεκάθαρα τον κόσμο του. Αυτό που ήθελε να φτιάξει ήταν ένα είδος διαστημικού γουέστερν, όπου δεν θα ήταν η δύναμη των όπλων εκείνη που θα κυριαρχούσε, αλλά οι χαρακτήρες του θα είχαν ανοιχτό μυαλό και κοινή λογική.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το Star Trek απευθυνόταν από την αρχή σε ένα διαφορετικό κοινό: σε πιο εκλεπτυσμένους, μορφωμένους θεατές. Ο «θρυλικός» Σποκ της σειράς, Λέοναρντ Νιμόι, έχει δηλώσει ότι ανάμεσα στα πράγματα που κάνουν τη σειρά να ξεχωρίζει είναι η πίστη της στην αξιοκρατία: «Εάν τα πας καλά, τότε προοδεύεις». Ήταν μία αρχή με την οποία μπορούσαν τότε να ταυτιστούν οι αμερικανοί θεατές, καθώς θεωρούσαν ότι συνέπιπτε με το αμερικάνικο όνειρο όπως το είχαν στο μυαλό τους.

Προοδευτικό για την εποχή του, το Star Trek έμεινε στην ιστορία και για το διαφυλετικό φιλί που μοιράστηκαν ο Κάπτεν Κερκ και η Νιγιότα Ουχούρα σε επεισόδιο της σειράς, σε μία εποχή που κάτι τέτοιο φάνταζε σχεδόν απαγορευμένο. «Προερχόμουν από μία οικογένεια στο Νότο. Οι γονείς μου ποτέ δεν μιλούσαν για οποιαδήποτε φυλή με περιφρονητικό τρόπο» είχε πει ο Τζιν Ροντενμπέρι. «Με ενθάρρυναν να δοκιμάζω παράξενες ιδέες και φιλοσοφίες» είχε προσθέσει.

Χαρακτήρες με διαφορετικό πολιτιστικό και φυλετικό υπόβαθρο έκαναν την εμφάνισή τους, ενώ η σειρά δεν δίστασε να βάλει μία Αφροαμερικανή σε θέση ευθύνης. Βέβαια, οι αρχές του Star Trek ακολουθούσαν την εποχή: ο επικεφαλής της ομάδας είναι λευκός και στη συνάντηση με διαφορετικούς πολιτισμούς θα δείξει με τρόπο ευγενικό -αλλά ξεκάθαρο- τι θεωρεί ο ίδιος ως δημοκρατικές αρχές.

Πολλοί, άλλωστε, έχουν αναφερθεί στις ομοιότητες του Κάπτεν Κερκ με τον Τζον Κένεντι.

Ένα από τα βασικά στοιχεία του Star Trek ήταν ότι απευθυνόταν σε μία πιο πολιτισμένη και ευγενική πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης.

Αντίθετα από τις περισσότερες σειρές και ταινίες επιστημονικής φαντασίας που παρουσιάζουν ένα δυστοπικό μέλλον, το μέλλον του Star Trek -η υπόθεση εκτυλίσσεται στον 23ο αιώνα- είναι φωτεινό και γεμάτο αισιοδοξία. Η τεχνολογία υπηρετεί τον άνθρωπο, οι αρχές του ανθρωπισμού επικρατούν και το μήνυμα που μεταφέρει το Enterprise είναι ένα μήνυμα ειρήνης.

Στα τρία χρόνια που διήρκεσε η αρχική σειρά, οι μάχες με το NBC θα ήταν συχνές. Ο πρώτος πιλότος δεν άρεσε στο δίκτυο που ζήτησε δεύτερο πιλότο, ο οποίος προβλήθηκε σε συνέδριο και καταχειροκροτήθηκε -αν οι πρώτες αντιδράσεις των ΜΜΕ δεν ήταν τόσο θερμές.

Το 1969 -και παρά τις διαμαρτυρίες χιλιάδων πιστών θαυμαστών του Star Trek- η σειρά ακυρώθηκε για να αναβιώσει στη συνέχεια μέσα από διαφορετικές μορφές (μυθιστορήματα, άλλες ταινίες και σειρές, ακόμα και παιχνίδια).

Ο Κάπτεν Κερκ, ο Δρ Σποκ, ο γιατρός ΜακΚόι, ο πηδαλιούχος Χικάρου Σούλου, η αξιωματικός επικοινωνίας Νιότα Ουχούρα και ο σκωτσέζος μηχανικός Σκότι εντάχθηκαν στο συλλογικό υποσυνείδητο και κατάφεραν να πάνε εκεί που μέχρι τότε καμία άλλη σειρά δεν είχε καταφέρει να φτάσει. Σύνορό τους; Μόνο η φαντασία των θεατών.

Μερικά στοιχεία για το Star Trek

Ο πρώτος πιλότος της σειράς με τίτλο «The Cage» προβλήθηκε τον Φεβρουάριο του 1965 και θεωρήθηκε μεγάλη αποτυχία.

Η αρχική σειρά μετρούσε 79 επεισόδια και διήρκεσε τρία χρόνια.

Πολλές οι αναφορές του δημιουργού Ροντενμπέρι, ο οποίος λάτρευε το είδος της επιστημονικής φαντασίας. Από το «The Voyage of the space beagle» του Άλρεντ Έλτον βαν Βογκτ μέχρι τον «Απαγορευμένο Πλανήτη» και με λίγη δόση από γουέστερν (όπως το «Wagon Train»), ο Ροντενμπέρι εκμεταλλεύτηκε δημιουργικά όλα τα αγαπημένα του στοιχεία.

Η επιτυχία της σειράς οδηγεί σε άλλες αναβιώσεις της σε μικρή και μεγάλη οθόνη. Η πιο γνωστή από αυτές είναι το The Next Generation (1987 – 1994) με τους Πάτρικ Στούαρτ και Τζόναθαν Φρέικς, ενώ την εμφάνισή τους κάνουν τα Deep Space Nine (1993 – 1999), Voyager (1995 – 2001) και Enterprise (2001 – 2005).

Το «Star Trek: Η ταινία» προβλήθηκε το 1979, ακολουθούμενο από την «Οργή του Καν» (που πολλοί θεωρούν ως μία από τις κορυφαίες ταινίες Star Wars). Ακολούθησαν αρκετές ακόμη περιπέτειες με ήρωες το αρχικό πλήρωμα του Enterprise, ενώ και οι πρωταγωνιστές του «The Next Generation» είχαν τις δικές του ταινίες.

Από το 2009 ο Τζ. Τζ. Άμπραμς επιχειρεί ένα reboot του διάσημου σύμπαντος, με το δικό του franchise, το οποίο μέχρι στιγμής μετρά τρεις ταινίες, ενώ έχει ανακοινωθεί και μία τέταρτη.

Πριν καλά – καλά προβληθεί το Star Trek: Beyond (σε σκηνοθεσία Τζάστιν Λιν) ανακοινώθηκε η επόμενη ταινία Star Trek που θα επικεντρωθεί στον Κάπτεν Κερκ και στη σχέση του με τον πατέρα του (που στην πρώτη ταινία ερμήνευσε ο Κρις Χέμσγουερθ, ο οποίος θα επαναλάβει τον ρόλο του).

Ο πρώτος ομοφυλόφιλος χαρακτήρας του Star Trek είναι ο Χικάρου Σούλου, ο οποίος αποφάσισε να κάνει «coming out» στην ταινία «Star Trek: Beyond».

* Το Star Trek: Beyond προβάλλεται ήδη στις αίθουσες σε διανομή UIP. Το CBS -που αρχικά είχε απορρίψει το Star Trek- ετοιμάζει νέα σειρά με νέο αστρόπλοιο και νέο πλήρωμα. Η σειρά θα προβάλλεται από τον Ιανουάριο του 2017, ενώ από τα τέλη του 2016 το Netflix έχει σχεδιάσει να προβάλλει όλες τις σειρές Star Trek. Η Universal Pictures ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει και τέταρτη ταινία Star Trek.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ