Γυναίκες – πρόεδροι στη μεγάλη οθόνη

Αγγελική Στελλάκη

Σε λίγες ημέρες η Χίλαρι Κλίντον δεν αποκλείεται να γράψει ιστορία ως η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ.

Εάν αυτό γίνει, θα έχουν προηγηθεί δεκάδες άλλες, όλες σε κόσμους φανταστικούς. Ο κινηματογράφος (και δη το Χόλιγουντ) φρόντισε αρκετά νωρίς να παρουσιάσει γυναίκες που ανέλαβαν τα ηνία των ΗΠΑ.

Τις περισσότερες φορές αυτό αποτελούσε μελλοντολογικό σενάριο ή βάση για κωμικές παρεξηγήσεις. Θα περνούσαν πολλά χρόνια μέχρι οι κινηματογραφικές γυναίκες πρόεδροι να αναλάβουν τη θέση τους με την αξία τους, ενώ τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες σε ανώτερες κυβερνητικές θέσεις εμφανίζονται αδίστακτες (για παράδειγμα η Κλαιρ Άντεργουντ του House of Cards).

Τον δρόμο στις γυναίκες προς το Οβάλ Γραφείο έδειξαν πρώτες οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Ήδη από το 1924 μία γυναίκα πρόεδρος εμφανίζεται στη μεγάλη οθόνη -και συγκεκριμένα στην βωβή ταινία «The Last Man on Earth » του 1924. Η υπόθεση θέλει μία ασθένεια να πλήττει όλους τους άνδρες άνω των 12 ετών. Οι γυναίκες κατακτούν τον κόσμο και μία γυναίκα γίνεται πρόεδρος της χώρας.

Γυναίκα πρόεδρο έχει και το «Project Moon Base» του 1953, άλλη μία ταινία επιστημονικής φαντασίας. Σε αυτήν, η Έρνεστιν Μπάριερ ερμηνεύει την «Κυρία Πρόεδρο» -το φύλο της αποκαλύπτεται μόνο στο τέλος της ταινίας ως παράγοντα έκπληξης.

Ο συγγραφέας Τζον Σκάλτσι γράφει: «Δεν πιστεύω ότι προκαλεί έκπληξη (το γεγονός ότι οι πρώτες γυναίκες πρόεδροι στην ιστορία του σινεμά εμφανίστηκαν σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας)» και σημειώνει ότι στόχος της επιστημονικής φαντασίας είναι να «βλέπει» τα σενάρια του μέλλοντος.

Η παρουσία μιας γυναίκας προέδρου στο «τιμόνι» στο Project Moon Base εξηγείται και από τις ιστορικές συγκυρίες: ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ανατρέπει τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων και οι γυναίκες βγαίνουν για πρώτη φορά από το σπίτι, προκειμένου να αναλάβουν παραδοσιακά ανδρικές εργασίες.

Λίγα χρόνια νωρίτερα, και συγκεκριμένα το 1948, η Όλιβ του Ποπάι γίνεται πρόεδρος… στα όνειρα του αγαπημένου της. Στο animation ταινιάκι, η Όλιβ διαπιστώνει ότι όλοι οι Ρεπουμπλικάνοι είναι ελέφαντες και όλοι οι Δημοκρατικοί γαϊδούρια.

Το 1964, στην ταινία «Kisses for my president», η πρόεδρος των ΗΠΑ αποκτά όνομα (τη λένε Λέσλι ΜακΚλάουντ και την ερμηνεύει η Πόλι Μπέργκεν), αλλά η θέση της δεν αντιμετωπίζεται με σεβασμό, καθώς η ταινία ασχολείται περισσότερο με το γεγονός ότι ο σύζυγός της θα κληθεί να αναλάβει καθήκοντα «Πρώτης Κυρίας». Τελικά, η πρόεδρος καταλαβαίνει πόσο «εγωίστρια» είναι να θέλει να επιδιώξει καριέρα στα ανώτερα αξιώματα, μένει έγκυος και παραιτείται για να φροντίσει την οικογένειά της (!)

Στην βρετανική σάτιρα «Whoops Apocalypse» (1986) καθήκοντα αναλαμβάνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ. Βέβαια, παίρνει τη θέση όταν ο προηγούμενος πρόεδρος -πρώην κλόουν (κυριολεκτικά!)- πεθαίνει έπειτα από χτύπημα που δέχεται από δημοσιογράφο.

Δεν είναι η μόνη γυναίκα πρόεδρος που αναλαμβάνει καθήκοντα όχι επειδή το αξίζει, αλλά εξαιτίας μιας ατυχίας του προκατόχου της. Στην τηλεοπτική σειρά «Commander in Chief», η αντιπρόεδρος Μακένζι Άλεν (Τζίνα Ντέιβις) αναδεικνύεται πρόεδρος όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ πεθαίνει από ανεύρυσμα. Στο «Mars Attacks!» η έφηβη κόρη του προέδρου (την ερμηνεύει η Νάταλι Πόρτμαν) γίνεται η ίδια πρόεδρος όταν όλη η κυβέρνηση εξολοθρεύεται από εξωγήινους.

Το 1987, η Τζόαν Ρίβερς ερμηνεύει την πρόεδρο των ΗΠΑ σε μία κωμωδία εξ Αυστραλίας με τίτλο «Les Patterson Saves the World».

Περισσότερα από δέκα χρόνια μετά, η Κριστίνα Απλγκέιτ ερμηνεύει μια 20χρονη πρόεδρο των ΗΠΑ στην ταινία «Mafia!» (παρωδία της τριλογίας του Νονού), η οποία θέλει να επιτύχει παγκόσμια ειρήνη και σχεδόν τα καταφέρνει. Εμπόδιο στα σχέδιά της μπαίνει τελικά ο σύντροφός της, ένα αφεντικό της μαφίας.

Η πρόεδρος Ρόουζ Αμπρόουζ (National Lampoon) γίνεται πρώτα αντιπρόεδρος εξαιτίας της ερωτικής της σχέσης με τον πρόεδρο και στη συνέχεια καταφέρνει να «τρυπώσει» στο Οβάλ Γραφείο, όταν εκείνος πεθαίνει από καρδιακή προσβολή στη διάρκεια του σεξ. Τελικά πέφτει νεκρή από τα πυρά ενόπλων, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η πρώην Πρώτη Κυρία.

Το 2000 ο Μπαρτ Σίμπσον βλέπει όραμα από το μέλλον: η αδελφή του Λίζα είναι η πρώτη ετεροφυλόφιλη πρόεδρος των ΗΠΑ (φαίνεται πως είχε προηγηθεί και μία ομοφυλόφιλη), ενώ εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το επεισόδιο αναφέρεται και στον Ντόναλντ Τραμπ ως πρώην πρόεδρο που οδήγησε την χώρα στην καταστροφή.

Το 2012 στην ταινία «Iron Sky» η γυναίκα πρόεδρος βασίζεται στην εικόνα της… Σάρα Πέιλιν (με έντονη προφορά του Νότου). Ηγείται επίθεσης των ΗΠΑ κατά Ναζί που βρίσκονται στο φεγγάρι, αλλά στο τέλος ξεσπά πυρηνικός πόλεμος.

Στη σειρά «State of Affairs» (2014) βλέπουμε όχι μόνο την πρώτη πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά και την πρώτη Αφροαμερικανή πρόεδρο. Δεν μπορούμε, φυσικά να μην κάνουμε και μία αναφορά στην τηλεοπτική σειρά «Veep», όπου η Τζούλια Λούις Ντρέιφους αναλαμβάνει ανώτερα αξιώματα.

Στο πρόσφατο «Independence Day: Resurgence» η πρόεδρος Ελίζαμπεθ Λάνφορντ είναι υπεύθυνη για τη σωτηρία του πλανήτη μόνο για λίγο -αν και μοιάζει εξαιρετικά ικανή. Δολοφονείται από την βασίλισσα των εξωγήινων και την θέση της αναλαμβάνει ένας στρατιωτικός. Όχι και η πιο προοδευτική προσέγγιση.

Γυναίκα πρόεδρος αναλαμβάνει καθήκοντα για λίγη ώρα και στο δυστοπικό «Hunger Games». Η Άλμα Κόιν (Τζούλιαν Μουρ) είναι επικεφαλής της αντίστασης και εκτελεί χρέη προέδρου όταν ο πρόεδρος Σνόου συλλαμβάνεται. Η θητεία της κρατά μονάχα λίγα 24ωρα: Η Κάτνις Έβερντιν την δολοφονεί όταν μαθαίνει ότι θέλει να συνεχίσει την μακάβρια παράδοση των Αγώνων Πείνας.

Για το τέλος αφήσαμε δύο σημαντικές γυναικείες φιγούρες από το σύμπαν του Star Wars. Τη Μον Μόθμα που γίνεται η πρώτη καγκελάριος της Νέας Δημοκρατίας (θα τη δούμε σε κεντρικό ρόλο στο Rogue One), καθώς και τη Λέια Οργκάνα που αναλαμβάνει καθήκοντα μετά τη Μον Μόθμα και τη βλέπουμε να τα εκτελεί στο «Star Wars: Η Δύναμη Ξυπνάει». Αξίζει να σημειωθεί ότι παρ’ όλο που η πριγκίπισσα Λέια φαίνεται να μην είναι στην ταινία ιππότης Τζεντάι, η θέση της ως στρατιωτικού και ηγέτιδος φαίνεται ότι ήταν πολύ πιο σημαντική για τους παραγωγούς -και δικαίως.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ