Το σενάριο του βομβαρδισμού της κινεζικής πρεσβείας στο Βελιγράδι

29

Τη νύχτα της 7ης Μαΐου 1999, ο βομβαρδισμός του Βελιγραδίου από τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις είχε ήδη δρομολογηθεί. Ηταν η ώρα να χτυπηθεί ο στόχος με τον κωδικό αριθμό 439, το κτίριο στον αριθμό 2 της Bulevar Ometnosti, όπου υποτίθεται ότι υπήρχε μία αποθήκη εφοδιασμού των σερβικών δυνάμεων. Ωστόσο, οι βόμβες έπληξαν τον πραγματικό ένοικο της διεύθυνσης, την πρεσβεία της Κίνας. Μία επίθεση που στοίχισε τη ζωή σε τρεις ανθρώπους και προκάλεσε τον τραυματισμό άλλων είκοσι.

Το καταστροφικό αποτέλεσμα της επιχείρησης αποδόθηκε σε λάθος της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA), η οποία είχε εγκρίνει το στόχο. Η κινεζική πλευρά απέρριψε τη δικαιολογία, ενώ χλεύασε την πρόσφατη αποπομπή ενός υπαλλήλου της CIA και την επίπληξη σε άλλους πέντε για το μοιραίο σφάλμα.

Οι Times της Νέας Υόρκης πραγματοποίησαν αναλυτική έρευνα για να διαπιστώσουν εάν ο ισχυρισμός περί λάθους ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Δημοσιογράφοι της εφημερίδας συνάντησαν τους ανθρώπους από τα χέρια των οποίων πέρασαν τα σχέδια της επίθεσης.

Βήμα 1: Η ανάγκη να προσδιοριστούν στόχοι

Στην αρχή του πολέμου, το ΝΑΤΟ σχεδίαζε να βομβαρδίσει επί δύο νύχτες το Βελιγράδι, αφήνοντας στο Γιουγκοσλάβο πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς την ευκαιρία να διαπραγματευτεί κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι διοικητές της Συμμαχίας είχαν μπροστά τους 219 στόχους, κυρίως αντιαεροπορικά συστήματα και στρατιωτικά δίκτυα επικοινωνιών, οι μισοί από τους οποίους είχαν ήδη χτυπηθεί το τρίτο βράδυ. Ωστόσο, ο ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στην Ευρώπη, Ουέσλι Κλαρκ, ρωτά γιατί δεν υπάρχουν 4.000 στόχοι στο γραφείο του!

Βήμα 2: Η CIA στην υπηρεσία του πολέμου

Ανώτατοι υπάλληλοι της CIA διέθεταν σχέδια για τη δράση της Ομοσπονδιακής Διεύθυνσης Εφοδιασμού της Γιουγκοσλαβίας, για την οποία πίστευαν ότι έκανε λαθρεμπόριο εξαρτημάτων πυραύλων στη Λιβύη και το Ιράκ. Ο πόλεμος εμφανίστηκε ως ιδανική ευκαιρία να βομβαρδιστεί ένας στόχος που θα ωφελήσει το έθνος. Παρά τις αναφορές πρακτόρων που υποστήριζαν ότι η υπηρεσία διακινεί εξοπλισμό για τις σερβικές δυνάμεις, αποφασίστηκε ο προσδιορισμός του στόχου.

Βήμα 3: Χαρτογραφώντας το άγνωστο

Με μηδενική εμπειρία στη χαρτογράφηση των Βαλκανίων, και με μοναδικό εφόδιο μια διεύθυνση που είχε υποκλαπεί (χωρίς να επαληθευτεί ο δικτυακός τόπος της υπηρεσίας που ανέγραφε τη σωστή διεύθυνση!), ανατέθηκε σε έναν υπάλληλο της CIA να χαρτογραφήσει το στόχο. Εργαζόμενος με μια περίεργη τεχνική, την οποία αξιωματούχοι της υπηρεσίας χαρακτήρισαν αργότερα ακατανόητη, και ένα λανθασμένο χάρτη που πήρε από την Εθνική Υπηρεσία Φωτογραφιών και Χαρτών (NIMA), ο υπάλληλος παρέδωσε το στόχο και μερικές φωτογραφίες από δορυφόρο. Δεν έμοιαζε με κτίριο γραφείων, αλλά με ξενοδοχείο δήλωσε αργότερα αρμόδιος της CIA.

Βήμα 4: Ενας στόχος χωρίς αμφισβήτηση

Περνώντας από διάφορα στάδια έγκρισης, το σχέδιο με αριθμό 439 εστάλη στη στρατιωτική διοίκηση προς εκτέλεση. Η έρευνα έδειξε ότι είχε γίνει πλημμελής εκτίμηση και διερεύνηση της ακρίβειας του σχεδίου. Ωστόσο ήλθε με μια αύρα εξουσίας, καθώς προερχόταν από τη CIA ομολογεί ο νυν υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Τζον Χάμρε.

Βήμα 5: Πώς θα μπορούσε να έχει προληφθεί το λάθος

Ενας υπάλληλος της CIA, που δεν κατονομάστηκε, είχε επανειλημμένως επισημάνει ότι η πραγματική διεύθυνση του στόχου βρισκόταν περίπου 900 μέτρα μακρύτερα από την καθορισμένη. Επιχείρησε πολλές φορές να επικοινωνήσει με το χαρτογράφο, τους αρμόδιους εξέλιξης του σχεδίου και τη στρατιωτική διοίκηση στη Νάπολη της Ιταλίας. Εφυγε, όμως, για ένα σεμινάριο και επέστρεψε το βράδυ της 7ης Μαΐου, οπότε πληροφορήθηκε ότι το βομβαρδιστικό Β-2 ήταν ήδη εν πτήσει, με κατεύθυνση τον προκαθορισμένο στόχο. Ερωτηματικά προκαλεί το γεγονός ότι ο υπάλληλος δεν ήταν εξουσιοδοτημένος να βλέπει σχέδια στόχων, αλλά και το σκεπτικό του διευθυντή της CIA, Τζορτζ Τένετ, να του δώσει προαγωγή μετά την ακρίβεια των επισημάνσεών του.

Βήμα 6: Καταστρέψτε την αποθήκη και τα περιεχόμενά της

Η περιγραφή, που συνόδευε το στόχο, ανέφερε απώλειες τριών έως επτά πολιτών, καθώς και άλλων 25 έως 50 ανθρώπων που ενδεχομένως βρίσκονταν στην περιοχή. Ηταν, τελικά, το μόνο ακριβές στοιχείο ανάμεσα σε όσα συνόδευαν την επιχείρηση βομβαρδισμού με αριθμό 439.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ