Κάπνισμα και εγκυμοσύνη: Πείτε «όχι» στο τσιγάρο και προστατέψτε το μωρό σας

Κάθε έγκυος εύχεται να φέρει στον κόσμο ένα υγιές μωρό. Ωστόσο, η υγεία του μωρού συχνά εξαρτάται και από τη μητέρα του, καθώς κάποιες «κακές» συνήθειές της στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, με σημαντικότερη το κάπνισμα, επηρεάζουν τη ζωή του εμβρύου. Είναι, λοιπόν, υποχρέωσή της να πει «όχι» στο τσιγάρο, να ενημερωθεί και να προστατέψει τη ζωή του παιδιού της.

Οι επιστήμονες κρούουν διαρκώς τον κώδωνα του κινδύνου για τις σοβαρότατες συνέπειες στην υγεία των παιδιών από το κάπνισμα στη διάρκεια της κύησης. Προειδοποιούν ότι το τσιγάρο διπλασιάζει σχεδόν τον κίνδυνο αποβολής και τον κίνδυνο ενός πρόωρου τοκετού· ευθύνεται και για τη γέννηση λιποβαρών μωρών.

Το κάπνισμα ενοχοποιείται για την εμφάνιση διαβήτη και παχυσαρκίας στα παιδιά, οδηγεί σε μειωμένη ικανότητα μάθησης και προβληματική συμπεριφορά, κάνει το παιδί επιρρεπές στο ψέμα, στο κλέψιμο και στη βία. Το τσιγάρο, επίσης, αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου του παιδιού την πρώτη εβδομάδα της ζωής του.

Για όλα τα παραπάνω σοβαρά προβλήματα που οδηγούν ακόμα και στο θάνατο του βρέφους, κάθε έγκυος καπνίστρια μπορεί και πρέπει να ενημερωθεί και να απαρνηθεί το τσιγάρο για χάρη της ζωής του παιδιού που θα φέρει σύντομα στον κόσμο.

Κίνδυνος αποβολής, πρόωρου τοκετού, γέννησης λιποβαρούς βρέφους

Η γέννηση ενός λιποβαρούς βρέφους οφείλεται στα προϊόντα της καύσης του τσιγάρου, τα οποία παράγουν ορισμένες ουσίες στο αναπνευστικό σύστημα, όπως το διοξείδιο του άνθρακα -που δεσμεύεται πιο εύκολα από την αιμοσφαιρίνη στο αίμα.

Έτσι, αντί η αιμοσφαιρίνη να δεσμεύει μόρια οξυγόνου και να τα μεταφέρει στο έμβρυο, για να αναπνέει, δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα, με αποτέλεσμα να φτάνει λιγότερο οξυγόνο στο παιδί, το οποίο, τελικά, θα γεννηθεί με μικρότερο βάρος από το κανονικό.

Μάλιστα, πρόσφατα, επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστόνης υποστήριξαν ότι έλυσαν το «γρίφο» σύμφωνα με τον οποίο οι έγκυοι που καπνίζουν έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα ή λιποβαρή μωρά. Όπως επισημαίνουν, το «μυστικό» είναι ο τρόπος που αντιδρούν στον καπνό του τσιγάρου δύο συγκεκριμένα γονίδια του οργανισμού.

Πρόκειται για τα γονίδια CYP1A1 και GSTTI, που ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα εξουδετερώνει τα χημικά συστατικά του καπνού του τσιγάρου. Εάν αυτά τα δύο γονίδια λείπουν ή είναι ανενεργά, αυξάνονται οι πιθανότητες της εγκύου καπνίστριας να γεννήσει πρόωρο ή χαμηλού βάρους βρέφος.
Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι το κάπνισμα επηρεάζει και τη διάρκεια ζωής του πλακούντα. Έτσι, αντί ο πλακούντας να λειτουργεί σαράντα εβδομάδες, εάν η έγκυος καπνίζει, ο χρόνος αυτός περιορίζεται στις τριάντα έξι ή το πολύ στις τριάντα οκτώ. Αν δεν μπορείτε, λοιπόν, να απαρνηθείτε το τσιγάρο, τουλάχιστον μην το αποκρύψετε από το γιατρό σας. Πρέπει να είναι ενημερωμένος, για να παρακολουθεί την κατάσταση του πλακούντα.

Εμφάνιση διαβήτη και παχυσαρκίας

Βρετανοί ειδικοί προειδοποιούν ότι οι έγκυοι που δεν διακόπτουν το τσιγάρο θέτουν τους απογόνους τους σε κίνδυνο να εμφανίσουν διαβήτη και να παρουσιάσουν παχυσαρκία σε κάποιο στάδιο της ζωής τους.
Μολονότι η εκτίμηση αυτή προκύπτει από σχετικά πρόσφατη έρευνα -σημεία της οποίας αντικρούονται από ομάδες επιστημόνων-, καλό θα ήταν να μην το διακινδυνεύσετε…
Ως βάση της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα 17.000 γεννήσεων το Μάρτιο του 1958 στη Βρετανία και πληροφορίες που αφορούν στο κάπνισμα κάθε εγκύου (μετά τον τέταρτο μήνα κύησης).
Με το πέρας των ερευνών, οι επικεφαλείς δηλώσαν πεπεισμένοι πως επιπλέον μελέτες θα επιβεβαιώσουν το συσχετισμό ανάμεσα στο κάπνισμα της εγκύου και στον αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν τα παιδιά διαβήτη τύπου 2 και συμπτωματολογία παχυσαρκίας.

Ακόμα και στο θάνατο…

Το κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου του παιδιού την πρώτη εβδομάδα της ζωής του, υπογραμμίζουν οι γιατροί και απευθύνουν έκκληση προς τις εγκύους να πολεμήσουν τον «εχθρό» του παιδιού τους.
Σύμφωνα, μάλιστα, με έρευνα Δανών επιστημόνων, ένας στους τέσσερις θανάτους νεογνών και βρεφών που διανύουν τον πρώτο χρόνο της ζωής τους οφείλεται στο γεγονός ότι οι μητέρες τους δεν διέκοψαν το κάπνισμα.
Η μελέτη, που διενεργήθηκε σε δείγμα 25.000 κυήσεων την περίοδο
1989-1996, κατέδειξε για πρώτη φορά ότι η διακοπή του καπνίσματος στην αρχή της εγκυμοσύνης μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης των νεογέννητων. Μόνο στη Δανία, το κάπνισμα ευθύνεται για το θάνατο 150 βρεφών ετησίως.

Τάση προς βίαη συμπεριφορά

Μειωμένη ικανότητα μάθησης, προβληματική συμπεριφορά, τάση προς το ψέμα, το κλέψιμο και τη βία ενδέχεται να παρουσιάσουν παιδιά των οποίων οι μητέρες δεν απαρνήθηκαν το τσιγάρο την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Με βάση σχετικά πρόσφατη αμερικανική έρευνα, τα παιδιά που οι μητέρες τους καπνίζουν στη διάρκεια της κύησης διατρέχουν πενταπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν «χαρακτηριστικά αρνητικής συμπεριφοράς» σε σχέση με εκείνα των οποίων οι μητέρες δεν καπνίζουν.
Εάν, μάλιστα, η έγκυος καπνίστρια είναι κάτω των 20 ετών, οι πιθανότητες να παρουσιάσει το παιδί της τάση προς τη βία είναι εννέα φορές μεγαλύτερες.
Επιπλέον, το τσιγάρο είναι δυνατόν να προξενήσει συγγενείς δυσπλασίες ή ανωμαλίες στο κεντρικό νευρικό σύστημα του παιδιού.

Για όλα τα παραπάνω, λοιπόν, πείτε «όχι» στο τσιγάρο και προστατέψτε το μωρό σας.

Επιμέλεια: Ευαγγελία Μπίφη

health.in.gr