Διχάζει η έκθεση του βομβαρδιστικού Enola Gay σε μουσείο της Ουάσινγκτον

38

Πενήντα οκτώ χρόνια μετά τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας, που σκόρπισε το θάνατο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, το βομβαρδιστικό Β-29 Enola Gay θα προκαλέσει και πάλι με την έκθεσή του σε μουσείο της Ουάσινγκτον.

Οι ειρηνιστικές οργανώσεις δεν είναι εντελώς αντίθετες στην παρουσίασή του τον επόμενο μήνα, σε παράρτημα του Μουσείου Αεροδιαστημικής Σμιθσόνιαν, ωστόσο θέλουν να το δουν να εκτίθεται με σαφή αναφορά στη φονική επιδρομή με 230.000 θύματα από τη ραδιενέργεια.

Οι οργανώσεις αξιώνουν ο απολογισμός των θυμάτων της 6ης Αυγούστου 1945 να αναγράφεται δίπλα στο αεροσκάφος με το στρογγυλεμένο ράμφος, χαρακτηριστικό του τετρακινητήριου γίγαντα. Αρκετοί επιζώντες του βομβαρδισμού της Χιροσίμα ανακοίνωσαν ότι θα ταξιδέψουν για τα εγκαίνια της έκθεσης που έχουν προγραμματιστεί για τις 15 Δεκεμβρίου.

«Θα δουν σε όλη τη λαμπρότητά του το αεροσκάφος που κατέστρεψε την πόλη τους» είπε ο Κέβιν Μάρτιν, διευθυντής του κινήματος «Δράση για την ειρήνη». Οι ειρηνιστές με αφορμή την έκθεση καταγγέλλουν την κατοχή δεκάδων χιλιάδων πυρηνικών κεφαλών από τις ΗΠΑ. «Δεν θέλουμε μόνο μια καταγγελία αυτού που συνέβη το 1945 […]. Πρώτο μας μέλημα είναι η σημερινή αμερικανική πυρηνική πολιτική» υπογράμμισε ο Μάρτιν.

Για το Αεροδιαστημικό Μουσείο, η έκθεση έχει στόχο να επιδείξει το πιο περίπλοκο τεχνολογικά αεροσκάφος της εποχής του. Η απόφαση να εκτεθεί το αεροσκάφος «δεν έχει στόχο ούτε να δοξάσει ούτε να κατατροπώσει το ρόλο που έπαιξε στην ιστορία», διευκρινίζεται στην ανακοίνωση του μουσείου.

Η επιγραφή θα αναφέρει ότι το αεροσκάφος αυτό «έριξε την πρώτη ατομική βόμβα σε μάχη στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας», αλλά αυτή θα είναι η μόνη αναφορά στο ρόλο του τον Αύστουστο του 1945. Η επιγραφή ανταποκρίνεται, σύμφωνα με το μουσείο, στην αποστολή που του ανατέθηκε από το Κογκρέσο.

«Το Enola Gay έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Συνέβαλε στον τερματισμό του πολέμου, καθώς λίγο μετά το βομβαρδισμό του Ναγκασάκι, που ακολούθησε εκείνον της Χιροσίμας, η Ιαπωνία παραδόθηκε άνευ όρων» αναφέρεται στην ανακοίνωση. «Ωστόσο, άλλαξε βαθιά την αντίληψή μας για μια σύρραξη με όπλα μαζικής καταστροφής και υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της ειρήνης» τονίζεται στην ανακοίνωση.

Ο 78χρονος Σουνάο Τσουμπόι, που επέζησε της έκρηξης, αλλά πάσχει από καρκίνο εξαιτίας της ακτινοβολίας που δέχτηκε, δήλωσε τον περασμένο Αύγουστο ότι η έκθεση του Enola Gay ισοδυναμεί με έκθεση της πυρηνικής βόμβας. «Δεν είναι μόνο μια προσβολή για εμάς, αλλά και δόξα στο βομβαρδισμό».

Τα μέλη της επιτροπής για την Εθνική Περισυλλογή για την Πυρηνική Ιστορία και τη Σημερινή Πολιτική, μεταξύ τους ο δήμαρχος της Χιροσίμα, Ταμπατόσι Ακίμπα, ο Αμερικανός γλωσσολόγος Νόαμ Τσόμσκι και ο Αμερικανός σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν, κατέθεσαν αίτηση στη διεύθυνση του μουσείου καλώντας το να κάνει αλλαγές στην έκθεσή του.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Enola Gay γίνεται σημείο οξείας αντιπαράθεσης. Το 1995 τμήματα του αεροσκάφους, που εκτέθηκαν στο Μουσείο Αεροπορίας στο κέντρο της Ουάσινγκτον, αποσύρθηκαν το 1998 μετά τις πιέσεις των ειρηνιστών. Το αεροσκάφος που πήρε το όνομά του από το όνομα της μητέρας του πιλότου του, Πολ Τίμπετς, υποβλήθηκε στην πιο επιβαρυντική επισκευή αποκατάστασης στην ιστορία του μουσείου.

Θα εκτίθεται σε νέο παράρτημα του μουσείου Σμιθσόνιαν, κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο Ντιούλς της Ουάσινγκτον, δίπλα σε αεροσκάφη της εποχής του, όπως ένα βρετανικό Hurricane, ένα γερμανικό FockeWulf 190, ένα ιαπωνικό Aichi Seiran.

ΑΠΕ/Γαλλικό