38

Ολοκληρώθηκε, μελετήθηκε και εκτυπώθηκε η πρώτη πλήρης έκδοση του αρχαιότερου βιβλίου της Ευρώπης, του περίφημου παπύρου του Δερβενίου.

Η παρουσίαση της πρώτης αυτής έκδοσης του κειμένου που έγινε από τους καθηγητές Κυριάκο Τσαντσάνογλου (ομότιμο καθηγητή της κλασσικής φιλολογίας), Θεόκριτο Κουρεμένο (αναπληρωτή καθηγητή της κλασσικής φιλολογίας) και Γιώργο Παράογλου (καθηγητή της παπυρολογίας) θα γίνει την ερχόμενη Πέμπτη στο αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για τον γνωστό, από το Φεβρουάριο του 1962, πάπυρο με ορφικό κείμενο, που βρέθηκε καμένος στον κιβωτιόσχημο τάφου του Δερβενίου (στον ίδιο όπου βρέθηκε ο εντυπωσιακός χάλκινος κρατήρας με την τέφρα του νεκρού, χρυσό στεφάνι και άλλα σκέυη). Ο πάπυρος φέρεται να γράφηκε στο δεύτερο μισό του 5ου π.Χ αιώνα (πριν από το θάνατο και την καύση του νεκρού που προσδιορίζεται στα 340 π.Χ).

Το κείμενο του παπύρου αποτελεί μια φιλοσοφική πραγματεία δοκιμιακής σχεδόν μορφής, ένα σχόλιο ουσιαστικά πάνω σε ένα ορφικό ποίημα του 5ου π.Χ.

Στο κείμενο αναλύεται η άποψη των ορφικών (φιλοσοφική θεωρία – δοξασία που διαδόθηκε στην Ελλάδα του 6ου π.Χ. από τη Θράκη και συνδέθηκε με τον Θράκα Ορφέα, στο πρόσωπο του οποίου αναγνωρίστηκε ο αρχηγέτης και δημιουργός σειρά επικών ποιημάτων με τον τίτλο «Θεογονίαι») περί της κοσμογονίας, θεογνωσίας, μυστικισμού και θρησκευτικών τελετών, ενώ σύμφωνα με τους μελετητές αποτελεί πρόδρομο του μονοθεϊσμού.

Η ανασύνταξη του βιβλίου υπήρξε επίπονη και χρονοβόρα. Σώθηκαν 266 κομμάτια, το μέγεθος των οποίων κυμαίνεται από αυτό ενός μεγάλου γραμματοσήμου μέχρι αυτό μιας φακής. Τα κομμάτια τοποθετήθηκαν στη σωστή τους θέση δημιουργώντας έναν κύλινδρο μήκους τριών περίπου μέτρων και μέγιστου ύψους 9,5 εκατοστών που περιείχε 26 στήλες κειμένου.

Πρόσφατα μάλιστα την επιχείρηση αποκρυπτογράφησης του κειμένου ανέλαβε πολυμελής επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον Ντερκ Όμπινκ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, διευθυντή και γενικό εκδότη του σχεδίου για τους παπύρους από τον οξύρυγχο.

Η επιχείρηση ανασύστασης, μελέτης και δημοσιοποίησης του κειμένου, στην οποία μετείχε μάλιστα και ο υφυπουργός Οικονομικών Π.Δούκας, ο οποίος πέραν του προσωπικού ενδιαφέροντος δήλωσε απόλυτος υποστηρικτής του πρωτοποριακού προγράμματος φασματοσκοπικής φωτογράφησης του παπύρου, ενώ με την ιδιότητα του ως μέλος της κυβέρνησης δεσμεύτηκε για την όποια έκτακτη επιχορήγηση χρειαστεί προς το υπουργείο Πολιτισμού, χαρακτηρίστηκε ως μείζον θέμα «εθνικής σημασίας».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ