Υπερυπολογιστής παίρνει τη ρεβάνς από τους ανθρώπους στο Jeopardy!

Έπειτα από τις τρεις θεαματικές αναμετρήσεις στην αμερικανική τηλεόραση, ο υπερυπολογιστής Watson της IBM νίκησε τελικά τους πρωταθλητές του τηλεπαιχνιδιού γνώσεων Jeopardy!

Το πρωτοποριακό σύστημα, σχεδιασμένο να κατανοεί ερωτήσεις στην ανθρώπινη γλώσσα, θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια νέα γενιά μηχανών αναζήτησης, οι οποίες θα απαντούν στις απορίες των χρηστών όπως κι αν τις διατυπώσουν.

«Εγώ, από την πλευρά μου, χαιρετίζω τους νέους υπολογιστές-αφέντες» σχολίασε ο Κεν Τζένινγκς, ο οποίος είχε παλαιότερα ανακηρυχθεί πρωταθλητής του Jeopardy! αλλά έχασε την Τετάρτη τη ρεβάνς.

Η ιδιαίτερη δυσκολία στο Jeopardy! είναι ότι οι παίκτες πρέπει να βρουν τις ερωτήσεις για τις απαντήσεις που τους δίνονται εκ των προτέρων.

Ο παρουσιαστής της ρεβάνς είπε, για παράδειγμα: «Τα βεδικά, που χρονολογούνται τουλάχιστον στα 4.000 χρόνια πριν, ήταν η πρώτη διάλεκτος αυτής της παραδοσιακής γλώσσας της Ινδίας».

Και ο Ουότσον βρήκε τη σωστή ερώτηση: «Τι είναι τα σανσκριτικά;».

Η νέα επιτυχία της IBM θυμίζει την ιστορική αναμέτρηση του 1997, όταν ο υπερυπολογιστής Deep Blue της εταιρείας κατατρόπωσε τον Γκάρι Κασπάροφ, τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι.

Η αναμέτρηση ανθρώπου-μηχανής στο Jeopardy! «είναι, κατά τη γνώμη μου, μια ιστορική στιγμή» σχολίασε στο Nature.com ο Όρεν Ετζιόνι, ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σιάτλ.

«Παρακολούθησα τον Γκάρι Κασπάροφ να παίζει με τον Deep Blue. Αυτό [η νέα αναμέτρηση] σίγουρα είναι ισάξιο» δήλωσε.

Οι ικανότητες που επέδειξε ο Ουότσον «είναι το σημαντικότερο επίτευγμα αυτού του αιώνα», σχολίασε ενθουσιασμένος ο Ρίτσαρντ Ντόερτι, ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη και διευθυντής ερευνών στην εταιρεία Envisioneering Group της Νέας Υόρκης.

«Το Διαδίκτυο μπορεί να ξεπερνάει τον Ουότσον [σε σημασία], για αυτόν τον αιώνα, όμως, είναι το σημαντικότερο επίτευγμα όσον αφορά τους υπολογιστές» εκτίμησε.

Λιγότερο ενθουσιώδης ήταν πάντως ο Έρικ Νάιμπεργκ του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon, ο οποίος συνεργάστηκε με την IBM στην ανάπτυξη του συστήματος.

Σχολιάζοντας το κατά πόσο οι υπολογιστές μπορούν να φτάσουν την ανθρώπινη νοημοσύνη, ο Νάιμπεργκ είπε: «Εργάζομαι σε αυτόν τον κλάδο εδώ και 25 χρόνια και, όση πρόοδο κι αν σημειώνουμε, δεν έχουμε την αίσθηση ότι φτάνουμε στη γραμμή τερματισμού».

Δεξαμενή γνώσης

Περίπου 25 ερευνητές της IBΜ εργάστηκαν τέσσερα χρόνια για την ανάπτυξη του υπερυπολογιστή, ο οποίος έχει το μέγεθος μικρού δωματίου (ένθετη αριστερά).

Στα 16 Terrabyte μνήμης που διαθέτει, ο Ουότσον έχει αποθηκεύσει μια τεράστια βιβλιοθήκη κανόνων και γνώσεων, από τις μεγαλύτερες εγκυκλοπαίδειες μέχρι τα άπαντα του Σαίξπηρ.

Όταν κληθεί να απαντήσει σε ένα ερώτημα, το σύστημα παράγει αναρίθμητα εναλλακτικά σενάρια, τα οποία βαθμολογεί με μια αντίστοιχη πιθανότητα επιτυχίας. Η τελική απάντησή του είναι αυτή που συγκέντρωσε το υψηλότερο σκορ.

Ο Ουότσον «είναι σχεδιασμένος να συναγωνιστεί την ικανότητα του ανθρώπινου μυαλού να κατανοεί τα πραγματικά νοήματα πίσω από τις λέξεις, και να ξεχωρίζει το σχετικό από το άσχετο περιεχόμενο» ανέφερε σε ανακοίνωσή της η IBM.

Πράγματι, οι πληροφορίες που έδινε ο παρουσιαστής του Jeopardy! ήταν αρκετά αόριστες. Είπε, για παράδειγμα: «Αυτά που κατηγορεί ένας φτωχός εργάτης».

Και ο Ουότσον βρήκε την αντίστοιχη ερώτηση: «Τι είναι τα εργαλεία;».

Αυτού του είδους οι ικανότητες αναμένεται να αξιοποιηθούν στην ανάπτυξη νέων μηχανών αναζήτησης, καθώς και σε ιατρικές εφαρμογές. Ο Ουότσον θα μπορούσε, για παράδειγμα, να επιταχύνει τις διαγνώσεις ασθενειών, ανατρέχοντας στο σύνολο της επιστημονικής βιβλιογραφίας μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.

Δοκιμές του Watson πρόκειται τώρα να ξεκινήσουν στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.

Πριν όμως γίνει γιατρός, Ουότσον έγινε ήδη πλούσιος: Στο τέλος του τηλεπαιχνιδιού, η μηχανή είχε κερδίσει το χρηματικό ποσό των 77.147 δολαρίων, ενώ ο πρώην πρωταθλητής Κεν Τζένινγκς περιορίστηκε στα 24.000 δολάρια. Ο έτερος ανθρώπινος παίκτης, Μπραντ Ράτερ, ήρθε τρίτος με 21.600 δολάρια.

Ο Ουότσον είχε υποσχεθεί να δωρίσει τα κέρδη του για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Πιθανότατα δεν θα ξαναεμφανιστεί στην τηλεόραση.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press