Σπάει το απόρρητο στις ανεξάρτητες μετρήσεις για τη διαρροή ραδιενέργειας

Η διεθνής κοινότητα έχει στη διάθεσή της ανεξάρτητες μετρήσεις για τη διαρροή ραδιενέργειας από την Ιαπωνία, ωστόσο ο φορέας που συγκεντρώνει τα δεδομένα κανονικά δεν έχει τη δικαιοδοσία να τα ανακοινώσει.

Κατ’ εξαίρεση, λόγω της κατάστασης στη Φουκουσίμα, οι μετρήσεις θα διατεθούν στην Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η Αυστρία, επίσης, σπάει μονομερώς τη συμφωνία σιωπής και εκδίδει αναφορές για το κοινό.

Στο μεταξύ, αξιωματούχοι που είδαν τα επίμαχα στοιχεία εμφανίζονται καθησυχαστικοί.

Δίκτυο σταθμών μέτρησης

Ο φορέας που πραγματοποιεί μετρήσεις της ραδιενέργειας σε όλο τον κόσμο είναι ο Οργανισμός για τη Συνθήκη Πλήρους Απαγόρευσης των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBTO).

Κάθε μέρα, o CTBTO παραδίδει στις 154 χώρες που έχουν επικυρώσει τη συνθήκη δεδομένα από σταθμούς μέτρησης σε όλο τον κόσμο (ένθετη αριστερά). Οι σταθμοί αυτοί καταγράφουν τα ραδιοϊσότοπα στην ατμόσφαιρα, καθώς και τα σεισμικά, υδροακουστικά και υποηχητικά κύματα που θα δημιουργούσε μια ενδεχόμενη πυρηνική δοκιμή.

Από τους 60 σταθμούς μέτρησης ραδιοϊσοτόπων σε όλο τον κόσμο, δύο βρίσκονται κοντά στο Τόκιο και αρκετοί υπάρχουν διάσπαρτοι στην περιοχή του Ειρηνικού.

Περιέργως, τα σεισμικά και υδροακουστικά δεδομένα είναι δημοσιοποιήσιμα, και μάλιστα αξιοποιήθηκαν στο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που σήμανε συναγερμό για το τσουνάμι της 11ης Μαρτίου.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις μετρήσεις της ραδιενέργειας, τις οποίες πολλές χώρες-μέλη της Συνθήκης επιθυμούν να κρατήσουν απόρρητες.

Λόγω της απειλής από τα πυρηνικά της Φουκουσίμα, ο CTBTO ανακοίνωσε τελικά ότι θα διαθέσει τις μετρήσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας.

H Αυστρία, επίσης, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να δημοσιοποιήσει ορισμένα από τα επίμαχα δεδομένα υπό τη μορφή σύντομων εκθέσεων για το κοινό.

Χρησιμοποιώντας στοιχεία του CTBΤO, η αυστριακή μετεωρολογική υπηρεσία (το Κεντρικό Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Γεωδυναμικής, με έδρα τη Βιέννη) έχει ήδη εκδώσει χάρτες που δείχνουν την εξάπλωση του ραδιενεργού νέφους από τη Φουκουσίμα στον Ειρηνικό.

Καθησυχαστικές εκτιμήσεις

Για την κατάσταση στη Φουκουσίμα μίλησε στο δικτυακό τόπο του Nature ο Λαρς-Έρικ Ντε Γκέερ, διευθυντής ερευνών του Σουηδικού Ινστιτούτου Αμυντικών Ερευνών, ο οποίος έχει πρόσβαση στα δεδομένα του CTBTO.

Όπως ανέφερε, τα επίπεδα ραδιενέργειας έξω από την Ιαπωνία δεν είναι επικίνδυνα (στην ένθετη αριστερά, ο αυστριακός χάρτης με την εξάπλωση των ραδιοϊσοτόπων).

Όσον αφορά τα επίπεδα ραδιενέργειας στο εσωτερικό της χώρας, ο Ντε Γκέερ δηλώνει «δεν θα με φόβιζαν».

Επιπλέον, ο Ντε Γκέερ εκτιμά ότι στους αντιδραστήρες της Φουκουσίμα δεν έχει συμβεί πλήρης τήξη, καθώς δεν έχει ανιχνευθεί ραδιενεργό ζιρκόνιο και βάριο. Τα ραδιοϊσότοπα αυτά σίγουρα θα συνόδευαν ένα τέτοιο συμβάν, και είχαν ανιχνευθεί σε υψηλές συγκεντρώσεις μετά την τραγωδία του Τσερνόμπιλ το 1986.

Οι σταθμοί μέτρησης του CTBTO έχουν καταγράψει πάντως υψηλές τιμές για ραδιοϊσότοπα του καισίου και του ιωδίου, τα οποία μπορούν δυνητικά να βλάψουν την ανθρώπινη υγεία.

Σύμφωνα πάντα με τον Ντε Γκέερ, τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η μόλυνση από ραδιενέργεια είναι τοπική. Όπως εκτιμά, προκλήθηκε από τις εκρήξεις στα κτίρια των αντιδραστήρων και από την ελεγχόμενη απελευθέρωση ραδιενεργού ατμού.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ