Πώς βρέθηκε το ναυάγιο του Τιτανικού

Έναν αιώνα μετά τη βύθιση του Τιτανικού, και περίπου 25 χρόνια μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου του από τον ωκεανογράφο Ρόμπερτ Μπάλαρντ το 1985, περίπου 400 ερευνητές, σκηνοθέτες και τουρίστες έχουν επισκεφθεί τον υγρό του τάφο, 370 μίλια από τις καναδικές ακτές του Νιουφάουντλαντ στο Βόρειο Ατλαντικό.

Mέχρι και γάμος έχει πραγματοποιηθεί μέσα σε ένα υποβρύχιο που ακούμπησε την πλώρη, σε βάθος 3.800 μέτρων, αναπαριστώντας τη διασημότερη σκηνή από την ταινία του Τζέιμς Κάμερον το 1997.

Οι προσπάθειες για την ανεύρεση του Τιτανικού ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως μετά τη βύθισή του. Και το ενδιαφέρον που είχε δημιουργήσει η τραγωδία ήταν τόσο μεγάλο, ώστε κανείς δεν φαινόταν να έχει συνειδητοποιήσει ότι ο εντοπισμός και η ανέλκυσή του ήταν πέρα από τις δυνατότητες της τεχνολογίας του 1910.

Πολλές ήταν οι τρελές, ανέφικτες προτάσεις για την ανέλκυση, οι οποίες αγνοούσαν το βασικό γεγονός ότι το ναυάγιο δεν είχε καν εντοπιστεί.

• Το 1914 ο αρχιτέκτονας Τσαρλς Σμιθ πρότεινε την κατασκευή ενός μαγνητικού υποβρυχίου που θα κολλούσε στο σιδερένιο κουφάρι του πλοίου. Αργότερα, θα συνδέονταν περισσότεροι μαγνήτες ώστε να ανελκυσθεί το ναυάγιο από ρυμουλκά.

• Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο ερασιτέχνης μηχανικός Ντάγκλας Γούλεϊ πρότεινε να ανελκυστεί ο Τιτανικός με μπαλόνια γεμάτα ήλιο.

• Τη δεκαετία του 1970 ακολούθησαν ακόμα πιο τρελές ιδέες, όπως το να κορεστεί το ναυάγιο με λιωμένο κερί, βαζελίνη, ή μπάλες του πινγκ-πονγκ, οπότε θα άρχιζε μόνο του να επιπλέει. Μια άλλη πρόταση ήταν να διοχετευτεί στο κουφάρι του πλοίου υγρό άζωτο, το οποίο θα μετέτρεπε το πλοίο σε παγόβουνο που θα ανέβαινε μόνο του στην επιφάνεια.

^{Ενόψει της επετείου, ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον δημιούργησε νέο animation για το πώς βυθίστηκε το υπερωκεάνιο}

Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια για τον εντοπισμό του Τιτανικού ήρθε το 1963 από την εταιρεία
Risdon Beazley με έδρα το Σαουθάμπτον. Οι λεπτομέρειες της αποστολής κρατήθηκαν μυστικές, τελικά, όμως, οι εξερευνητές γύρισαν με άδεια χέρια.

Αργότερα, δύο ήταν οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν σοβαρά με τον εντοπισμό του χαμένου υπερωκεάνιου.

• Ο πρώτος ήταν ο Τζακ Γκριμ, Τεξανός επιχειρηματίας, ο οποίος είχε παλαιότερα προσπαθήσει να βρει την… Κιβωτό του Νώε, το τέρας του Λοχ Νες, τον Μεγαλοπόδαρο, ακόμα και τη γιγάντια τρύπα στο Βόρειο Πόλο, της οποίας την ύπαρξη προέβλεπε η «θεωρία της κούφιας Γης». Ο Γκριμ προσπάθησε ανεπιτυχώς να εντοπίσει τον Τιτανικό με τρεις αποστολές το 1980, το 1981 και το 1983.
• Ο δεύτερος ήταν, φυσικά, ο Ρόμπερτ Μπάλαρντ, ερευνητής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole στη Μασαχουσέτη, ο οποίος όμως δεν πέτυχε το στόχο του στην πρώτη του αποστολή το 1977.

^{Τα δύο τμήματα του ναυαγίου σε μοντέλο του Google Earth. Κλικ για να κατεβάσετε το αρχείο .kmz}

Η μεγάλη ευκαιρία ήρθε για τον Μπάλαρντ το 1985, όταν το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό τού ζήτησε να εντοπίσει τα ναυάγια των πυρηνικών υποβρυχίων USS Thresher και USS Scorpion με το υποβρύχιο Argo. Ο Μπάλαρντ δέχθηκε, με τον όρο να του επιτραπεί να αναζητήσει τον Τιτανικό στον χρόνο που θα περίσσευε από την αποστολή.

Η ομάδα του Μπάλαρντ εντόπισε τα χαμένα υποβρύχια και κατάλαβε τότε ότι θα ήταν πιο εύκολο να εντοπίσει τη μεγάλη περιοχή όπου είχαν διασπαρθεί συντρίμμια του πλοίου, αντί να αναζητήσει το ίδιο το κήτος.

Άρχισε να ερευνά μια περιοχή 400 τετραγωνικών χιλιομέτρων, άρχισε όμως να ανησυχεί ότι ο χρόνος δεν θα του έφτανε, οπότε ζήτησε τη συνδρομή του Γαλλικού Ερευνητικού Ινστιτούτου για την Εξερεύνηση των Θαλασσών (Ifremer), με το οποίο είχε συνεργαστεί παλαιότερα το Ινστιτούτο Woods Hole.

Το γαλλικό σκάφος Le Suroit σάρωσε το βυθό με σόναρ και εντόπισε ανωμαλίες τις οποίες ερεύνησε στη συνέχεια ο Μπάλαντ με τις κάμερες του Argo.

Η στιγμή που όλοι περίμεναν ήρθε την 1η Σεπτεμβρίου 1985, όταν ο Γάλλος μηχανικός Ζαν-Λουί Μισέλ είδε κάτι περίεργο στην οθόνη όπου προβάλλονταν οι ζωντανές εικόνες από το Argo.

«Το πρώτο που είδα ήταν κάποιες ανωμαλίες στο βυθό» λέει ο ίδιος στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Λίγο παραπέρα εμφανίστηκε μια «λαμπερή αντανάκλαση» κάποιου μεταλλικού αντικειμένου. «Λίγα μέτρα πιο κάτω φτάσαμε σε μια μεγάλη κατασκευή, με διάμετρο τέσσερα μέτρα και ύψος οκτώ. Ήταν το μπόιλερ του πλοίου και το αναγνώρισα [από φωτογραφίες του Τιτανικού]» αναφέρει.

Το ναυάγιο είχε επιτέλους βρεθεί. Βρισκόταν 21,2 χιλιόμετρα από το εσφαλμένο στίγμα που μετέδωσε ο ασυρματιστής του Τιτανικού λίγο πριν χαθεί στην άβυσσο.

Έκτοτε, ο Μπάλαρντ συνεχίζει το έργο του ως ένας από τους διασημότερους ωκεανογράφους το κόσμου, μόνιμος συνεργάτης του National Geographic.

Πέρυσι μάλιστα πραγματοποίησε ακόμα μια αποστολή στο Αιγαίο για να μελετήσει το
υποθαλάσσιο ηφαίστειο έξω από τη Σαντορίνη, το βυθό της Κρήτης και τα Αιολικά Νησιά.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ