Τζακ Νίκολσον: ένας σπουδαίος ηθοποιός

Η καριέρα του ως ηθοποιού ξεκίνησε το 1958, στα 21 του χρόνια, όταν έπαιξε ένα μικρό ρόλο στην ταινία του Ρότζερ Κόρμαν «The City Baby Killer». Συνέχισε να παίζει μικρούς ρόλους σε ταινίες δεύτερης διαλογής, ενώ την ίδια περίοδο εμφανίστηκε σε δύο επεισόδια της κωμικής οικογενειακής τηλεοπτικής σειράς «The Andy Griffith Show» (1960-1968).

Βασική επαγγελματική του δραστηριότητα εκείνη την εποχή δεν ήταν να εργάζεται ως ηθοποιός, αλλά ως σεναριογράφος και εκτελεστής παραγωγής, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία.

Η καριέρα του άλλαξε όταν το 1969 έλαβε μέρος στην cult ταινία «Ξένοιαστος Καβαλάρης». Αν και δεν είχε κάποιον πρωταγωνιστικό ρόλο, κατάφερε να κλέψει την παράσταση από τους δύο πρωταγωνιστές. Για την ερμηνεία του αυτή κέρδισε υποψηφιότητες για Όσκαρ και για τα βραβεία BAFTA, ενώ δημιούργησε μεγάλη αίσθηση στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ντένις Χόπερ, κέρδισε στο Φεστιβάλ των Καννών το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη. Η ταινία συνολικά είχε στοιχίσει μόλις 340.000 δολάρια και απέφερε κέρδη 19 εκατομμύρια δολάρια!
Οι προτάσεις αλλά και οι υποψηφιότητες για βραβεία πέφτουν βροχή. Μετά τον «Ξένοιαστο Καβαλάρη» ακολούθησε η ταινία «Πέντε Εύκολα Κομμάτια» το 1970, χάρη στην οποία κέρδισε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου. Η ταινία, που «σκιαγραφεί» το πορτρέτο ενός «φυγά» της ζωής με φόντο τις λαϊκές τάξεις και την ελίτ της Αμερικής του ’70, από το σκηνοθέτη Μπομπ Ράφελσον, ήταν υποψήφια συνολικά για τέσσερα Όσκαρ (Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου, Α’ Ανδρικού και Β’ Γυναικείου Ρόλου), αλλά διακρίθηκε μόνο στα βραβεία των Ενώσεων Κριτικών, ενώ η Κάρεν Μπλακ κέρδισε Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία της.
Στη συνέχεια ακολουθούν οι ταινίες «Η Διπλή Ζωή της Ντέιζι Γκέιμπλ» του Βιντσέντε Μινέλι, το 1970, «Η Γνωριμία της Σάρκας» το 1971, μια τολμηρή για την εποχή της ταινία με θέμα τις εμμονές των ανδρών γύρω από το σεξ και τη σχέση τους με το άλλο φύλο, του Μάικ Νίκολς.
Το 1973 πρωταγωνιστεί στην κοινωνική ταινία «Το Τελευταίο Απόσπασμα», κερδίζοντας τη δεύτερη υποψηφιότητά του για Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου. Η ταινία ήταν επίσης υποψήφια για Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου και Σεναρίου (Ρόμπερτ Τάουνι), ενώ ο Νίκολσον έλαμψε την επόμενη χρονιά κατακτώντας τον τίτλο του σταρ με την ταινία μυστηρίου «Τσάιναταουν», του σπουδαίου Ρομάν Πολάνσκι, μαζί με άλλη μία υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Το 1975 έπαιξε στην κοινωνική ταινία «Στη Φωλιά του Κούκου», κέρδισε το πολυπόθητο αγαλματάκι και μας χάρισε μια ξεχωριστή ερμηνεία στο ρόλο του R.P. McMurphy, ενός έγκλειστου σε ψυχιατρείο. Η ταινία δεν παρουσιάζει μόνο το επαναστατικό πνεύμα των ΄70s, αλλά καταγγέλλει τις συνθήκες που επικρατούσαν στα εν λόγω ιδρύματα εκείνη την εποχή. Είναι γεγονός πως οι περισσότεροι κομπάρσοι ήταν πράγματι τρόφιμοι ψυχιατρείου. Το σκηνοθετικό εγχείρημα ανατέθηκε στον Τσέχο Μίλο Φόρμαν, ενώ το χρηματοδότησε ο Μάικλ Ντάγκλας. Η ταινία συνολικά ήταν υποψήφια για εννιά Όσκαρ, αλλά βραβεύτηκε με πέντε (Α΄ Ανδρικού και Γυναικείου Ρόλου, Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας και Σεναρίου).
Ακολούθησαν οι ταινίες «The Passenger» (1975), «Οι Φυγάδες του Μισούρι» (1976) και «Ο Τελευταίος των Μεγιστάνων» (1976).
Το 1980 ο Νίκολσον συνεργάστηκε με τον Κιούμπρικ στην ταινία μυστηρίου και τρόμου «Η Λάμψη», βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ. Παρόλο που ο Νίκολσον δεν κέρδισε κάποιο βραβείο, αυτή παραμένει μία από τις πιο χαρακτηριστικές και κλασικές ταινίες του.
Την επόμενη χρονιά μεγάλη επιτυχία σημείωσε επίσης η ταινία «Ο Ταχυδρόμος Χτυπάει Πάντα Δυο Φορές».

Το 1981 προτάθηκε για Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για το ρόλο του στο «Οι Κόκκινοι», δύο χρόνια αργότερα (1983) κέρδισε το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «Σχέσεις Στοργής», ενώ το 1997 κέρδισε το τρίτο του Όσκαρ για την ταινία «Καλύτερα δε Γίνεται».

Οι υποψηφιότητες που συνόδευαν τις καλές του ερμηνείες συνεχίζονται: το 1985 για την «Τιμή των Πρίτσι», το 1987 για τη δραματική ταινία «Ξένοι στην Ίδια Πόλη», το 1992 για το δικαστικό δράμα «Ζήτημα Τιμής» και το 2002 για την κωμωδία-δράμα «Σχετικά με τον Σμιντ».

Στον αντίποδα των επιτυχιών αυτών ήταν η διάκρισή του για το Χρυσό Βατόμουρο ως «Χειρότερου Ηθοποιού της Χρονιάς» στις ταινίες «Ο Προστάτης» και «Χόφφα», το 1992.
Μία από τις μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες όπου έλαβε μέρος, ήταν η περιπέτεια φαντασίας του Τιμ Μπάρτον «Batman», το 1989, στην οποία υποδυόταν τον ψυχοπαθή εγκληματία Τζόκερ. Τα προσωπικά κέρδη του Νίκολσον, κατόπιν ειδικής συμφωνίας, ανήλθαν στο αστρονομικό ποσό των 60.000.000 δολαρίων.
Πιο πρόσφατες ταινίες του είναι «Ο Πληροφοριοδότης» το 2006, «Κάλλιο Αργά Παρά Αργότερα» το 2003, «Επιθυμίες… στο Παρά Πέντε!» το 2007 και, τέλος, η κομεντί «How Do You Know» το 2010.
Παράλληλα είναι θερμός φίλαθλος των Λος Άντζελες Λέικερς. Μάλιστα, σε έναν αγώνα τους το 2001, κατόπιν φραστικού επεισοδίου με το διαιτητή, αποβλήθηκε από τον αγωνιστικό χώρο.

Συνολικά έχει παντρευτεί τρεις φορές, ενώ είναι πατέρας τεσσάρων παιδιών.

Φιλμογραφία:

2010 How Do You Know
2007 Επιθυμίες… στο Παρά Πέντε!
2006 Ο Πληροφοριοδότης
2003 Κάλλιο Αργά Παρά Αργότερα
2003 Anger Management
2002 Σχετικά με τον Σμιντ
2001 The Pledge
1997 Καλύτερα Δε Γίνεται
1996 Mars Attacks!
1996 The Evening Star
1996 Blood and Wine
1995 The Crossing Guard
1994 Wolf
1992 Hoffa
1992 Ζήτημα Τιμής
1992 Man Trouble
1990 The Two Jakes
1989 Batman
1987 Ironweed
1987 Broadcast News
1987 Oi magisses tou Eastwick
1986 Heartburn
1985 Prizzi’s Honor
1983 Terms of Endearment
1982 The Border
1981 Reds
1981 Ragtime
1981 The Postman Always Rings Twice
1980 Η Λάμψη
1978 Goin’ South
1976 The Last Tycoon
1976 The Missouri Breaks
1975 Στη Φωλιά του Κούκου
1975 The Fortune
1975 Tommy
1975 Professione: reporter
1974 Chinatown
1973 The Last Detail
1972 The King of Marvin Gardens
1971 A Safe Place
1971 Carnal Knowledge
1970 Five Easy Pieces
1970 On a Clear Day You Can See Forever
1970 The Rebel Rousers
1969 Easy Rider
1968 Psych-Out
1967 The St. Valentine’s Day Massacre
1967 Hells Angels on Wheels
1966 The Shooting
1965 Ride in the Whirlwind
1964 Back Door to Hell
1964 Flight to Fury
1964 Ensign Pulver
1963 The Terror
1963 The Raven
1962 The Broken Land
1960 Studs Lonigan
1960 The Little Shop of Horrors
1960 The Wild Ride
1960 Too Soon to Love
1958 The Cry Baby Killer

Πληροφορίες ΙΜDb, Wikipedia