Το καλοκαίρι στην Ελλάδα

Το καλοκαίρι το προτιμάω. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι στην Ελλάδα.

Στην Αγγλία οι θερινές μέρες είναι μεγάλες και, όταν επιτρέπουν τα μετεωρολογικά συστήματα και οι καταιγίδες που εξελίσσονται πάνω από τον Ατλαντικό, το φως είναι ήρεμο και μαλακό, και διαρκεί μέχρι αργά το βράδυ. Τα καλύτερα αγγλικά καλοκαίρια έχουν μια συγκεκριμένη ηπιότητα. Και βεβαίως τα καλοκαιρινά μας αθλήματα τείνουν να καθρεφτίζουν την ιδιότητα αυτή, βλέπε το τένις, το κρίκετ, το κροκέ… Εννοείται ότι αυτά τα αθλήματα μπορεί να είναι πολύ ανταγωνιστικά, όπως στο Γουίμπλεντον, στους διεθνείς αγώνες κρίκετ (test matches), και για το Κυπέλλο του Προέδρου (κροκέ). Αλλά είναι εξίσου θαυμάσια και για τους πιο άνετους ερασιτέχνες.

Τα καλοκαιρινά μας αθλήματα ταιριάζουν τέλεια με τα ήπια αγγλικά τοπία. Κατά το καλοκαίρι, ακόμα και τα αθλήματα υψηλής ενέργειας, όπως η κωπηλασία και η ποδηλασία, αφομοιώνονται στους κυματιστούς λόφους, τα ήπια βοσκοτόπια και τα ληθαργικά ποτάμια της Αγγλίας. Η Βασιλική Λεμβοδρομία στον Τάμεση στο Χένλεϊ αποτελεί αναπόσπαστο, σεπτό σχεδόν, μέρος του αγγλικού καλοκαιρινού τοπίου. Και κάποιοι από εσάς θα έχετε δει την Μεγάλη Εκκίνηση του φετινού Γύρου της Γαλλίας, που ξεκίνησε στο νομό του Γιόρκσιρ, από όπου κατάγομαι, και που με έκανε να νοσταλγήσω τα πράσινα λιβάδια και τα απομονωμένα βαλτοτόπια της πατρίδας μου.

Εδώ στην Ελλάδα, το καλοκαίρι είναι πολύ διαφορετικό. Το φως είναι έντονο και διεισδυτικό, η ζέστη επιτίθεται στις αισθήσεις. Όλο το ελληνικό καλοκαίρι φαίνεται να έχει έναν σκοπό: να τιθασεύει, να εξετάζει, να δοκιμάζει. Αυτή η απαιτητική του ιδιότητα είναι ο λόγος που αγαπώ τόσο πολύ το καλοκαίρι στην Ελλάδα. Πριν να γίνω πρέσβης, προσπαθούσα κάθε χρόνο να ταξιδεύω εδώ κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών.Ο άγγλος συγγραφέας, Λώρενς Ντάρελ, έγραψε κάποτε: «Άλλες χώρες σου προσφέρουν την ανακάλυψη των εθίμων, της λαϊκής δοξασίας ή του τοπίου, αλλά η Ελλάδα σου προσφέρει κάτι πιο δύσκολο: την ανακάλυψη του εαυτού σου». Συμφωνώ με αυτή την άποψη. Και τη βρίσκω ιδιαιτέρως σωστή το καλοκαίρι.

Ένα από τα πρώτα μαθήματα που ο ξένος ταξιδιώτης πρέπει να μάθει για το ελληνικό καλοκαίρι είναι ότι δεν υπάρχει ένα και μόνο ελληνικό καλοκαίρι. Το θέρος μέσα στην πρασινάδα και την υγρασία της Επτανήσου διαφέρει από το θέρος στις πυρολιθικές, ξηρές και συχνά ανεμοδαρμένες Κυκλάδες. Και τα δυο διαφέρουν από το θέρος στην μεγαλειώδη έκταση της Κρήτης ή της Εύβοιας. Ένα από τα πιο αγαπημένα μου αποσπάσματα του οδηγού για την Κέρκυρα του Ντάρελ, «Το κελί του Πρόσπερο», είναι ένα επεισόδιο στο οποίο αναγνωρίζει αυτή την πολυμορφία του ελληνικού καλοκαιριού. Πρωί πρωί, στις 27 Ιουλίου του 1937, ξύπνησε και είδε από τα παράθυρά του ένα ψαροκάικο του Αιγαίου, την «Αγία Βάρβαρα», αγκυροβολημένο στον κερκυραϊκό όρμισκο όπου έμενε:

>> «Είχε περιπλανηθεί μακρυά από τον κόσμο των εκθαμβωτικών άσπρων ανεμομύλων και των γκρίζων απολίτιστων βράχων – μακρυά από την γύμνια και το θάμπος του εκτυφλωτικού Αιγαίου μέσα στον χρονολογούμενο από τον 17ο αιώνα βενετικό μας πλούτο. Είχε περιπλανηθεί μακρυά από τον κόσμο των Πλατωνικών Ιδεών μέσα στον κόσμο της Διακόσμησης.»

Από έναν κόσμο που έχει συμπυκνωθεί στην ουσία του σε έναν κόσμο πληθωρικότητας και πολυτέλειας. Τέτοιου είδους είναι η αντίθεση μεταξύ των περιοχών της Ελλάδας το καλοκαίρι.

O σύντροφός μου κι εγώ θα μοιράσουμε την καλοκαιρινή μας άδεια ανάμεσα στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου. Είμαι αεικίνητος άνθρωπος, και θα ταξιδεύω εδώ κι εκεί, πρόθυμος να μάθω οτιδήποτε κι αν θέλει η Ελλάδα να με διδάξει φέτος για τον εαυτό μου. Θα προσπαθήσω να εναρμονιστώ με οποιανδήποτε εμπειρία μου προσφερθεί και θα αφεθώ πλήρως στην απίστευτη ομορφιά της χώρας αυτής και την φιλοξενία των Ελλήνων. Άλλωστε το μόνο που χρειάζομαι είναι βιβλία, το ψαθινό καπέλο μου και μια πυξίδα.

Ενόψει της έναρξης των διακοπών μου, εύχομαι σε όλους μου τους αναγνώστες να έχουν μια ικανοποιητική απόδραση από τα καθημερινά. Καλό καλοκαίρι! Καλές διακοπές!

Τζων Κίττμερ