Οι επτά καλύτερες ταινίες του Όρσον Γουέλς

Μαρία Πετροπούλου

Ο Όρσον Γουέλς μας «υποδέχεται» ξανά στις μεγάλες οθόνες, με δυο από τις πιο εμβληματικές του ταινίες. «Η Κυρία από τη Σαγκάη» επιστρέφει στους κινηματογράφους στις 13 Αυγούστου, ενώ ο «Φάλσταφ» επανεκδίδεται από τις 3 Σεπτεμβρίου στον κινηματογράφο Άστυ.

Με αφορμή τις προβολές αυτές, συγκεντρώσαμε επτά από τις καλύτερες ταινίες του Αμερικάνου σκηνοθέτη. Ταινίες που άφησαν το δικό τους στίγμα στον κινηματογράφο και που θεωρούνται διαχρονικά γοητευτικές!

Η Κυρία από τη Σαγκάη, 1947
Ένας ναυτικός αποδέχεται την πρόσκληση μιας γοητευτικής και παντρεμένης γυναίκας να γίνει ο καπετάνιος του γιοτ που φιλοξενεί το ζευγάρι με φίλους τους. Τελικά, βρίσκεται να είναι κατηγορούμενος για φόνους που δεν διέπραξε και να προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητά του.

Το κλασικό νουάρ του 1947 θεωρείται μια από τις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών. Εξετάζει τα όρια του πάθους και του χρήματος, ενώ υπήρξε τολμηρή για την εποχή της. Η ερμηνεία της Ρίτα Χέιγουορθ χαρακτηρίστηκε ως εμβληματική και η διάσημη σκηνή με τους καθρέφτες έχει προκαλέσει πολλούς να την μιμηθούν, χωρίς όμως επιτυχία. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι ο Γούντι Άλεν στην ταινία του «Σφαίρες πάνω από το Μανχάταν», επέλεξε να προβάλλεται σε μια σκηνή «Η κυρία από τη Σαγκάη», επιθυμώντας έτσι να αποδώσει φόρο τιμής στον Όρσον Γουέλς.

Πολίτης Κέιν, 1941
Ο μεγαλοεκδότης και ένας από τους πλουσιότερους άνδρες των ΗΠΑ, Τσαρλς Φόστερ Κέιν, πεθαίνει και η τελευταία λέξη που ψιθυρίζει λίγο πριν πεθάνει είναι η λέξη «Ροδανθός» (Rosebud). Ο δημοσιογράφος Τζέρι Τόμπσον θέτει ως στόχο να εξακριβώσει τι σημαίνει η τελευταία αυτή λέξη και για το λόγο αυτό προσπαθεί να ανακαλύψει πληροφορίες για τη ζωή του. Έτσι, η ζωή του Κέιν ξετυλίγεται σιγά σιγά, από την παιδική του ηλικία έως και το τέλος.

Η ταινία είναι η πρώτη που σκηνοθέτησε ο Γουέλς και έχει, επίσης, χαρακτηριστεί ως μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. O «Πολίτης Κέιν» είναι ένα ορόσημο του κινηματογράφου, θεωρείται αλληγορική και θέτει προβληματισμούς σχετικά με την εξουσία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, την αλαζονεία και την έπαρση της εξουσίας.

Οι Υπέροχοι Άμπερσονς, 1942
Η δεύτερη σκηνοθετική απόπειρα του Γουέλς, πραγματεύεται την άνοδο και την πτώση της οικογένειας Άμπερσον, κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης. Το πέρασμα από τον 19ο στον 20ό αιώνα και όσα αυτό έφερε, η τεχνολογική πρόοδος και η νέα τάξη πραγμάτων αναδεικνύονται στο ημιτελές αυτό αριστούργημα.

O κύριος Αρκαντίν, 1955
Ένας Αμερικάνος αρχίζει να ερευνά το παρελθόν του μυστηριώδη μεγιστάνα κ. Αρκαντίν και αυτόματα θέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο. Μια ιστορία μύθου και πραγματικότητας παρασύρει τους θεατές σε ένα μαγευτικό σύμπαν. Η ταινία κινείται στα μονοπάτια του νουάρ και αποτελεί μια «γοητευτική» προσωπική ματιά του σκηνοθέτη.

Οι καμπάνες του Μεσονυχτίου, (Φάλσταφ), 1965
Οι «Καμπάνες του Μεσονυχτίου είναι μια από τις σημαντικότερες ταινίες του Γουέλς. Αρχικά, σημείωσε μεγάλη εισπρακτική αποτυχία, ενώ αργότερα αναγνωρίσθηκε ως μια από τις ταινίες που άφησαν εποχή. Η ιστορία κινείται γύρω από την φιλία ενός άνδρα με ένα πρίγκιπα και καταφέρνει να «μπλέξει» το γέλιο με τη θλίψη.

Journey Into Fear, 1943
Ένας μηχανικός πλοίων, επιστρέφει στην Αμερική μαζί με τη σύζυγό του και διαπιστώνει ότι έχει μπει στο στόχαστρο των Ναζί. Χωρίς να αναφέρει τίποτα στη γυναίκα του, επιβιβάζεται σε ένα πλοίο, ανακαλύπτοντας, ωστόσο, ότι οι πράκτορες έχουν επιβιβαστεί στο ίδιο πλοίο.

Ο άγνωστος, 1946
Ένας εγκληματίας πολέμου αφήνεται ελεύθερος από κυβερνητικούς πράκτορες (ενώ φαίνεται σαν να δραπετεύει), έτσι ώστε να τους οδηγήσει σε άλλους καταζητούμενους Ναζί. Ο δραπέτης καταφεύγει στο σπίτι του καθηγητή Ράσκιν, ο οποίος με τη σειρά του, τον σκοτώνει, από φόβο μην αποκαλυφθεί. Ο καθηγητής, ωστόσο, εντοπίζεται, καθώς παρακολουθείται από τους πράκτορες.
Η ταινία αυτή αποτελεί την απάντηση του Όρσον Γουέλς στον φασισμό. Το φιλμ νουάρ διακρίνεται για τις συνεχείς ανατροπές του και την ίντριγκα, ενώ αναδεικνύει τις επιπτώσεις του ναζισμού στην κοινωνία.

Ο Όρσον Γουέλς θεωρείται σκηνοθέτης-πρωτοπόρος, έχοντας αλλάξει το κινηματογραφικό τοπίο με τις ταινίες του. Μπορεί αυτές να μην ήταν επιτυχημένες εμπορικά, εισήγαγαν, όμως, νέους τρόπους σκηνοθεσίας και κινηματογραφικής διαδικασίας. Ο Γουέλς με τον «Πολίτη Κέιν» άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το σινεμά. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι ο «Πολίτης Κέιν» ήταν η μοναδική ταινία στην οποία ήταν πραγματικά «ελεύθερος», αφού οι υπόλοιπες δέχτηκαν αφαίρεση σκηνών από στελέχη των εταιρειών του Χόλιγουντ. Συνοψίζοντας, ο σκηνοθέτης έχει δημιουργήσει και χαρίσει ταινίες-σταθμούς στον κόσμο της έβδομης τέχνης, αλλάζοντας τα δεδομένα.

entertainment.in.gr