Άρθουρ Μίλερ: H αποκαθήλωση του αμερικανικού ονείρου

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Γεύτηκε την επιτυχία από πολύ νωρίς. Τον απασχολούσε η οικογένεια, η ηθική, ενώ με δεικτική γραφή αναδείκνυε τον εύθραυστο χαρακτήρα του αμερικανικού ονείρου. Ο Άρθουρ Άσερ Μίλερ, ένας από τους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς, γεννήθηκε σαν σήμερα στις 17 Οκτωβρίου του 1915 στη Νέα Υόρκη.

Μαζί με τον Τένεσι Ουίλιαμς ήταν από τις πιο πολυσυζητημένες πένες του 20ου αιώνα. Ο Τένεσι Ουίλιαμς εμπνεόταν κατά ένα μεγάλο βαθμό από την ανισόρροπη οικογενειακή κατάσταση που βίωσε μικρός, ενώ ο Άρθουρ Μίλερ ασκούσε με τον τρόπο του κριτική στην αμερικανική πολιτική και στις εκάστοτε κυβερνήσεις των ΗΠΑ.

Έργο – σταθμός στην καριέρα του θεωρήθηκε το κλασικό έργο «O Θάνατος του Εμποράκου», μέσα από το οποίο καθρεφτίζεται η άποψή του για το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ, αλλά και για την ίδια την κοινωνία.

Σημαντικά έργα του Μίλερ και τα «Ήταν όλοι τους παιδιά μου», «Μετά την πτώση», «Πάνω από τη γέφυρα», «Οι μάγισσες του Σάλεμ», ενώ κατά τη δεκαετία του ’90 έγραψε τέσσερα θεατρικά έργα («Κατρακυλώντας από το όρος Μόργκαν», «Σπασμένο γυαλί», «Ο τελευταίος Γιάνκι», «Οι σχέσεις του κυρίου Πίτερς»), δύο σενάρια («Everybody wins» το 1990, με τον Νίκ Νόλτε και την Ντέμπρα Γουίνγκερ και τις «Μάγισσες του Σάλεμ» το 1996, με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις και τη Γουαϊόνα Ράιντερ) και μια νουβέλα («Plain Girl» – «Ενα κοινό κορίτσι», το 1995).

Τα τελευταία του θεατρικά έργα ήταν τα «Resurrection Blues» και «Finishing Pictures», γραμμένα το 2002 και το 2004 αντίστοιχα.

Τον Μίλερ εκτός από το θέμα των ανισοτήτων, τον ενδιέφερε και η ισχύς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αρθρογραφώντας στους «New Υοrk Times», διαμαρτυρόταν με τον τρόπο του για τη λογοκρισία, ενώ υπερασπιζόταν τους καλλιτέχνες που βρίσκονταν στη φυλακή.

Ανάμεσα στις διακρίσεις που έλαβε ήταν εκείνη το 1949 όταν κέρδισε το Πούλιτζερ για τον «Θάνατο του Εμποράκου».

Θεατρικά του έργα που κέρδισαν παγκόσμια φήμη ήταν εκτός από τον «Θάνατο του εμποράκου», και τα ακόλουθα: «Ηταν όλοι τους παιδιά μου», «Μετά την πτώση», «Πάνω από τη γέφυρα», «Οι μάγισσες του Σάλεμ», τα οποία διασκευάστηκαν σε σενάρια για τον κινηματογράφο. Το 1961 έγραψε τους «Αταίριαστους», που ήταν και η τελευταία ταινία της Μέριλιν Μονρόε.

Όσον αφορά στην προσωπική του ζωή, δεν θα ξεθωριάσει ο , μικρής διάρκειας, γάμος του με τη Μονρόε. Τη θλίψη του για τη φήμη της ως σύμβολο του σεξ και μόνο έξεφρασε μέσα από την αυτοβιογραφία του το 1987.

Ο Άρθουρ Μίλερ έφυγε από τη ζωή στις 10 Φεβρουαρίου 2005, σε ηλικία 89 ετών.

Μιλώντας για το θέατρο είχε πει σε συνέντευξή του: «Aν κάποιοι επιμένουν να αντιμετωπίζουν το θέατρο ως ένα άλλου είδους σχολείο, η αντίληψη αυτή έχει τελειώσει για μένα».

entertainment.in.gr