Ελισάβετ Σταμοπούλου

Άνθρωποι χωρίς ακοή ανεβαίνουν στο σανίδι για να παραδώσουν μαθήματα πολιτισμού και ισότητας. Το άγχος που ένιωθαν στην αρχή έδωσε τη θέση του στη δίψα που αισθάνονται για κατάκτηση ευκαιριών. Το σκίρτημα της εξέλιξης άρχισε να γίνεται πιο έντονο παρατηρώντας την καθημερινότητα, τις κοινωνικές δομές και την ασθενική προσβασιμότητα σε βασικά αγαθά.

Ο Απόστολος Γιαννόπουλος, ο Νίκος Γιόβκοφ, η Μάρθα Μπάμπη, η Φωτεινή Ταχά, τέσσερις κωφοί ηθοποιοί ο καθένας με τη δική του «βαλίτσα» εμπειριών ανεβάζουν μαζί με ακούοντες ηθοποιούς το διήγημα «Ζωή εν τάφω» του Γιάννη Ζευγώλη, από το βιβλίο του «Αστεγοσκόπειο», από τις 20 Νοεμβρίου στο Θέατρο Κωφών, προσφέροντας μια εμπειρία σε δύο γλώσσες.

Η δράση του Θεάτρου Κωφών γυρνά το χρόνο πίσω στο 1984 όταν πρωτοσυστάθηκε. Ο Απόστολος Γιαννόπουλος, διαχειριστής του Θεάτρου, μίλησε στο in.gr για την ιστορία του θεσμού αυτού. Για τον άνθρωπο που έστησε την ιδέα, τη Νέλλη Καρρά, η οποία έχοντας σπουδάσει στην Αμερική έφερε μαζί της στην Ελλάδα τον τρόπο ενσωμάτωσης κωφών στην υποκριτική μέσα από μηχανισμούς αυτοσχεδιασμού. Αρχικά βρήκαν χώρο στο Ίδρυμα Κωφών, και άλα ξεκίνησαν από απλές κινήσεις του σώματος μέχρι που ήρθε η πρώτη παράσταση στο Εθνικό Θέατρο με τίτλο «Ο Ποντικός και η Θυγατέρα του». Ένα πρώτο παραμύθι που προσπάθησε να μιλήσει σε παιδιά χωρίς ακοή.

Εξηγώντας γιατί είναι σημαντική η αφήγηση παραμυθιών σε παιδιά χωρίς ακοή, ο κ. Γιαννόπουλος αναφέρει ότι οι μαμάδες που έχουν ακοή δεν μπορούν να τα μεταφέρουν στα κωφά παιδιά τους, με αποτέλεσμα αυτά να αγνοούν την ύπαρξη σημαντικών και όμορφων ιστοριών. Έτσι το παραμύθι αποτέλεσε την πρώτη γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα σε δύο κόσμους, στον κόσμο των κωφών και της πραγματικότητας.

Η θερμή υποδοχή που έλαβε, ακόμη, «Ο Ποντικός και η Θυγατέρα του», με εκατοντάδες άτομα να χειροκροτούν την προσπάθεια έδωσε τη δύναμη για συνέχεια. Τότε ξεκίνησαν τα ταξίδια σε Ευρώπη και Αμερική για υιοθέτηση επικοινωνιακών συμπεριφορών που θα βοηθούσαν στην πιο αποτελεσματική ανάπτυξη του υποκριτικού αυτού εγχειρήματος, με τον κ. Γιαννόπουλο να θυμάται ότι όταν πριν από χρόνια ταξίδεψαν στην Ισπανία το θέατρο κωφών συμπλήρωνε εκεί τα 50 χρόνια λειτουργίας του.

«Εμείς ήμασταν ακόμα στο τίποτα», αναφέρει συγκεκριμένα, ενώ θυμάται πως η μόνη που στράφηκε προς μια αναπτυξιακή κατεύθυνση για το θέατρο κωφών ήταν η τότε υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη.

«Μας υποσχέθηκε ότι θα μας έδινε μια μόνιμη στέγη, δεν το κατάφερε όμως γιατί έφυγε από τη ζωή», αναφέρει ο κ. Γιαννόπουλος. Έκτοτε, όμως, σημειώνει «το κράτος κωφεύει, είναι πολύ δύσκολο, ψάχνουμε για χορηγούς».

«Δεν μπορούμε να συμμετέχουμε ισότιμα σε δραματικές σχολές»

Η δράση τους στεγάζεται σε ένα παλιό κτίριο της οδού Σαχτούρη στην πλατεία Κουμουνδούρου για το οποίο πρέπει να καταβάλλουν χρηματικό ποσό. Το υπάρχον κτίριο δεν συμβαδίζει με τους στόχους τους, γι’αυτό και έχουν προσφύγει σε υπουργεία , στο Δήμο Αθηναίων, αλλά η εξεύρεση λύσης δεν φαίνεται να είναι ορατή. Μόνιμη επιχορήγηση απουσιάζει, όπως και η αναγνώρισή τους στο ρόλο του ηθοποιού.

«Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να συμμετέχουμε ισότιμα σε δραματικές σχολές, υπάρχει ένας νόμος για τη φοίτηση στις σχολές που λέει ότι όσοι φοιτούν πρέπει να είναι αρτιμελείς και ημεδαποί. Δεν μπορώ να αναγνωριστώ ως ηθοποιός , ούτε να έχω ένσημα από αυτό. Αναγκαζόμαστε να φέρνουμε καθηγητές, σκηνοθέτες και ηθοποιούς και να δουλεύουμε μαζί. Το υπουργείο Πολιτισμού και το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού μας έδωσε μια φορά, προ κρίσης, μια μικρή επιχορήγηση. Γενικά όμως ούτε ένα ραντεβού δεν μας κλείνουν, δεν γίνεται κάτι ουσιαστικό», αναφέρει ο κ.Γιαννόπουλος σκιαγραφώντας τις δυσκολίες που αντικρίζει.

Η υποκριτική δεν είναι η μόνη του ασχολία αφού το πρωί δουλεύει ως δημόσιος υπάλληλος και τις υπόλοιπες ώρες στο Θέατρο Κωφών. Έξι χρόνια εργάζεται στο Δημόσιο πηγαίνοντας εκεί βάσει νόμου επειδή κέρδισε στην Ολυμπιάδα Κωφών μαζί με την ομάδα ποδοσφαίρου.

«Τα περισσότερα είναι αρνητικά στη ζωή μας»

Μπορεί να εργάζεται, δεν κλείνει τα μάτια όμως στο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κωφοί όσον αφορά στην εύρεση εργασίας. «Αν πάει κάποιος και πει ότι είναι κωφός αναπτύσσονται φόβοι σχετικά με την επικοινωνία», σημειώνει, λέγοντας ακόμη πως μένει πίσω στην ειδησεογραφία. Μπορεί με το Διαδίκτυο να είναι ευκολότερη η διάδοση των νέων, η ενημέρωση όμως δεν φτάνει σε επιθυμητά επίπεδα.

Ο κ. Γιαννόπουλος θυμάται ότι άργησε να ενημερωθεί για το κλείσιμο των δρόμων με την προ εβδομάδων άφιξη του γάλλου προέδρου στη χώρα, στοιχείο που του δημιούργησε προβλήματα.

«Τα περισσότερα είναι αρνητικά στη ζωή μας και μέσα από το θέατρο επιδιώκουμε να δώσουμε φως , να ανοίξουμε παράθυρα», σημειώνει με ελπίδα στο βλέμμα του.

Μιλώντας για τα μελλοντικά του όνειρα δηλώνει: «Ένας από τους στόχους του Θεάτρου Κωφών είναι η μόνιμη στέγασή του όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις που το κράτος παρέχει στέγη. Πρέπει να έχουμε χώρο δικό μας όπου θα διδάσκουμε το παραμύθι, θα πρέπει να έχουμε μόνιμο διερμηνέα ώστε να γνωρίζουμε την ιστορία μας γιατί η εκπαίδευση που έχουμε είναι ελλιπής».

entertainment.in.gr