Στο τολμηρό έργο «Ιδιοτροπίες της Μαριάννας» η Ξένια Καλογεροπούλου

Οι «Ιδιοτροπίες της Μαριάννας», το πρώιμο αριστούργημα του Γάλλου ρομαντικού ποιητή και συγγραφέα του 19ου αιώνα, Αλφρέ Ντε Μισέ σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου με τους Ξένια Καλογεροπούλου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Χρήστο Σαπουντζή, Γιώργο Παπαγεωργίου, Ντένη Μακρή, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Αλέξανδρο Χρυσανθόπουλο και Παντελή Βασιλόπουλο ανεβαίνει στο Θέατρο Πόρτα από την Πέμπτη 28 Ιανουαρίου.

Το πρώτο αριστούργημα του «τρομερού παιδιού» του γαλλικού ρομαντισμού, καταγράφει με συγκίνηση και λεπτό χιούμορ τους στρόβιλους της ερωτικής δίνης μέσα στην οποία περιπλέκονται ένα ή και περισσότερα ερωτικά τρίγωνα. Πρόκειται για ένα έργο αντισυμβατικό και τολμηρό που ταυτόχρονα δικαιώνει τον όρο «κλασικό» μέσα από την ορμητική δύναμη της ιδιάζουσας ποιητικότητάς του και την αγέραστη πρωτοτυπία του.

Ο σκηνοθέτης Θωμάς Μοσχόπουλος σημειώνει για το έργο: «Το έργο είναι ένα μικρό κομψοτέχνημα. Σκιαγραφεί το πανόραμα μιας ολόκληρης κοινωνίας που αιωρείται μεταξύ λάσπης, ακριβών αρωμάτων, ιδρωμένης σάρκας και φίνων κρασιών, φαντασίωσης και άχθους. Είναι ο κόσμος του πρώτου «εκρηκτικού» ρομαντισμού που μακράν απέχει από τη μετέπειτα «ζαχαρένια» επιφάνεια που του έχει προσδοθεί στις μετέπειτα μεταλλάξεις του. Ένας κόσμος εκρηκτικός, βίαιος, ιλιγγιώδης, σαρδόνιος μηδενιστικός και λάγνος, ένας κόσμος όπου το πάθος αποτελεί τη μόνη πιθανότητα χαράς, ζωής και απόλαυσης, ένας κόσμος όπου η ανάγκη για αλήθεια παλεύει λυσσαλέα πριν την καταπιεί πλήρως η λήθη και η άρνηση. Κι όμως όσο σκοτεινά κι αν ακούγονται όλα αυτά, ο Μισέ, με τη λεπτή του προσωπική ειρωνεία, καταφέρνει να καθιστά τον κόσμο αυτό ανάλαφρο και παιγνιώδη, σαν ένα πρόσκαιρο μεθύσι, μια φαιδρή εξαπάτηση της σοβαροφάνειας μας».

Οι «Ιδιοτροπίες της Μαριάννας» γράφτηκαν από τον Μισέ το 1832 όταν ήταν μόλις 22 χρονών, η αξία του έργου όμως δεν αναγνωρίστηκε την εποχή εκείνη. Ένας από τους λόγους είναι ότι συγκαταλέγεται στα έργα που δύσκολα μπορεί κανείς να κατατάξει: Κωμωδία ή δράμα; Έργο τρυφερό και ευαίσθητο ή ξεδιάντροπα σαρκαστικό; Εξυμνεί την αθωότητα ή την ελευθεριότητα; Ή μήπως όλα τα παραπάνω ταυτοχρόνως, γεγονός που το καθιστά έναν ύμνο στην ανθρώπινη αντίφαση και αμφιθυμία, μια υπομειδιούσα ελεγεία στο εφήμερο και το φευγαλέο που στοιχειώνει το «πραγματικό»;

Ο Ντε Μισέ είναι ελάχιστα παιγμένος στην Ελλάδα και ενώ στην εποχή του τα έργα του θεωρήθηκαν κατάλληλα μόνο για ανάγνωση, αποδεικνύεται πολύ πιο σύγχρονος από πολλούς ομότεχνούς του, οι οποίοι, αν και ξεσήκωσαν θύελλες στη θεατρική σκηνή της εποχής τους, σήμερα αργοσβήνουν στην αφάνεια.

Λίγα λόγια για το έργο:
Στις «Ιδιοτροπίες της Μαριάννας» τα φαινόμενα απατούν. Ξεκινώντας από την ίδια την υπόθεση: αρχικά όλα δείχνουν γνώριμα- ένας νέος είναι απελπισμένα ερωτευμένος με μια απόμακρη και ακατάδεχτη νέα, ωραία παντρεμένη γυναίκα. Ο καλύτερός του φίλος αναλαμβάνει να μεσολαβήσει για χάρη του, με απρόβλεπτες συνέπειες και ανατροπές… Ή μήπως προβλεπόμενες; Ο ερωτευμένος νέος τι ακριβώς αγαπάει; Μια γυναίκα που δεν έχει δει ποτέ του; Τον ίδιο τον έρωτα; Ή κάτι ακόμα πιο σκοτεινό; Ο έκλυτος και ελευθεριάζων φίλος του που σαρκάζει ιερά και όσια, γιατί αναλαμβάνει μια τόσο «ιερή αποστολή»; Για να αποκαθηλώσει πλήρως ή να εξυψώσει την ίδια την ιδέα του έρωτα; Η νεαρή Μαριάννα τι είναι τελικά; Μια ιδιότροπη κακομαθημένη γυναίκα ή ένα πλάσμα που διεκδικεί το δικαίωμά της να αγαπάει και όχι μόνο να αγαπιέται, να νιώσει πραγματική και όχι σύμβολο;

Γύρω από το βασικό τρίγωνο του έργου δημιουργούνται παράλληλα «τρίγωνα» σε διαστρωματώσεις ηλικιακές (σύζυγοι σε κρίση ηλικίας που το πάθος τους οδηγεί μέχρι το έγκλημα ή μητέρες που, όπως σημειώνουν μελετητές, αν ο Φρόυντ γνώριζε το έργο, σίγουρα θα στήριζε μέρος της θεωρίας του στον τρόπο που ο Μυσσέ τις παρουσιάζει) αλλά και ταξικές (αήθεις υπηρέτες, εξαθλιωμένες ρουφιάνες, θλιβερές πόρνες, ένας κόσμος ένδειας και απελπισμένης προσπάθειας επιβίωσης, σε πλήρη αντιδιαστολή με τον κόσμο των «κακομαθημένων» πλουσιόπαιδων).

Αρκετά χρόνια μετά την έκδοσή του, το έργο παρέμενε άπαιχτο. Προκειμένου να παιχτεί ζητήθηκε αργότερα από τον συγγραφέα του να αυτολογοκρίνει το κείμενό του, κόβοντας βλάσφημες αναφορές και αφαιρώντας τα στοιχεία του τολμηρού ερωτισμού που το χαρακτήριζαν. Ο Μυσσέ υπάκουσε, είτε γιατί είχε «ηττηθεί» από τη ζωή όπως εν τέλει οι ήρωές του είτε γιατί κατάλαβε ότι η πραγματική τόλμη του έργου κρυβόταν κάπου αλλού. Είναι χαρακτηριστικό πάντως πως ενώ έργα άλλων συγγραφέων όπως ο Ουγκώ ή ο Γκωτιέ που μεσουρανούσαν στο ρομαντικό γαλλικό θέατρο την εποχή που το έργο του Μυσσέ παρέμενε άπαιχτο έχουν σχεδόν εξαφανιστεί από τις σκηνές του 20ου και 21ου αιώνα, η «Μαριάννα» και οι «Ιδιοτροπίες» της συνεχίζουν να γοητεύουν αδιαλείπτως τις σκηνές των δυτικών θεάτρων. Έδωσαν μάλιστα την έμπνευση σε μια ταινία που συγκαταλέγεται στις σπουδαιότερα κινηματογραφικά δημιουργήματα όλων των εποχών: Τον «Κανόνα του Παιχνιδιού» του Ζαν Ρενουάρ του 1939.

Συντελεστές
Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου
Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Δραματουργική συνεργασία: Μαριλένα Παναγιωτοπούλου
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαίρ Μπρέσγουελ
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Μουσικός Συνεργάτης: Κορνήλιος Σελαμσής
Βοηθός σκηνοθέτη: Θάλεια Γρίβα
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Χανδρά

ΔΙΑΝΟΜΗ (με σειρά εμφάνισης):

ΣΙΟΥΤΑ: Ξένια Καλογεροπούλου
ΜΑΡΙΑΝΝΑ: Ηλιάνα Μαυρομάτη
ΣΕΛΙΟ: (+ΟΡΣΙΝΙ): Ντένης Μακρής/ Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος
ΚΛΑΥΔΙΟΣ: Χρήστος Σαπουντζής
ΤΙΜΠΙΑ: Παντελής Βασιλόπουλος
ΟΚΤΑΒΙΟΣ: Γιώργος Παπαγεωργίου
ΕΡΜΕΙΑ: Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου

Θέατρο Πόρτα – Μεσογείων 59, τηλ.: 210 77 11 333
Παραστάσεις από 28 Iανουαρίου και από 20 Φεβρουαρίου και κάθε Σάββατο στις 21:15
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη 21:15, Παρασκευή 21:15, Κυριακή 18:30

Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€ /Φοιτητικό, AMEA, άνω των 65, Πολυτέκνων 10€
Ανέργων 8€

entertainment.in.gr