Τεστ DNA στα αμαρτωλά «αμπελοπούλια» της Κύπρου

Εκατομμύρια αποδημητικά πτηνά σερβίρονται κάθε χρόνο σε κυπριακές ταβέρνες, μια πρακτική που έχει απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες αλλά συνεχίζεται και μάλιστα με αυξανόμενο ρυθμό. Το τελευταίο όπλο κατά του μακελειού είναι γενετικές εξετάσεις που αναγνωρίζουν τα προστατευόμενα πτηνά ακόμα και μαγειρεμένα.

Σε εκτενές άρθρο του για τα διαβόητα «αμπελοπούλια» της Κύπρου, το περιοδικό Nature περιγράφει μια ανεξέλεγκτη κατάσταση στην οποία εμπλέκονται λαθροθήρες, εστιάτορες, πελάτες αλλά και πολιτικοί.

Διαβάστε επίσης:

• Τα αποδημητικά πτηνά της Ελλάδας αποδημούν εις Κύριον
• Δεκάδες χιλιάδες αποδημητικά πτηνά σκοτώνονται κάθε άνοιξη στο Ιόνιο
• Το μεταναστευτικό ζήτημα των πτηνών

Στη διάρκεια της ευαίσθητης μεταναστευτικής περιόδους, τα πουλιά πιάνονται με ξόβεργες (βέργες καλυμμένες με κόλλα) και δίχτυα που απλώνονται στο ύπαιθρο. Τα περισσότερα από αυτά σερβίρονται ξιδάτα ή βραστά στα εστιατόρια, όπου πωλούνται έως και 80 ευρώ ανά δωδεκάδα.

Όπως είχε εκτιμήσει πέρυσι ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, το φθινόπωρο του 2014 πρέπει να σκοτώθηκαν στην Κύπρο περισσότερα από δύο εκατομμύρια πτηνά, όπως τσίχλες, κοκκινολαίμηδες και αηδόνια.

Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας εκτιμά ότι η παράνομη αγορά παγιδευμένων πτηνών αποφέρει κέρδη 15 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.

Αν και οι διώξεις λαθροθηρών και ιδιοκτητών εστιατορίων είναι σπάνιες, ένα νέο εργαλείο για την καταπολέμηση του προβλήματος έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε δύο περιπτώσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια, ανέφερε στο Nature ο Πανίκος Παναγίδης της Υπηρεσίας Θήρας και Παγίδας.

Πρόκειται για μια εξέταση DNA που επιτρέπει στις αρχές να εξακριβώνουν σε ποιο είδος ανήκουν ύποπτα πτηνά που εντοπίζονται σε ταβέρνες.

Προκαταρκτικά αποτελέσματα του τριετούς ερευνητικού προγράμματος, τα οποία δεν έχουν ακόμα δημοσιευτεί στον επιστημονικό τύπο, δείχνουν ότι η εξέταση ενός μόνο γονιδίου (της κυτοχρωμικής c οξειδάσης) αρκεί για την ταυτοποίηση 81 διαφορετικών πτηνών.

Η μέθοδος παραμένει αποτελεσματική ακόμα και αν το δείγμα έχει μαγειρευτεί με ξίδι ή αλάτι στους 90 βαθμούς Κελσίου.

Το ερευνητικό πρόγραμμα είναι μια συνεργασία ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου, την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο Κύπρου (εταίρου της διεθνούς οργάνωσης Birdlife International) και το Πανεπιστήμιο της Πίζας στην Ιταλία.

Οι ερευνητές από την Πίζα βοήθησαν στη δημιουργία εργαστηρίου μοριακής γενετικής για τη διενέργεια των εξετάσεων στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου, ενώ δύο υπάλληλοι της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας έλαβαν την απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να καταθέτουν σχετικά με τα γενετικά δεδομένα στα δικαστήρια.

Η απαράδεκτη κατάσταση στην Κύπρο έχει απασχολήσει ξένα μέσα αρκετές ακόμα φορές στο παρελθόν, όπως το 2013, το 2010, το 2009 και το 2008.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ