Στην πλήρη αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων προχώρησαν Ισραήλ και Τουρκία έξι χρόνια μετά την αιματηρή επέμβαση Ισραηλινών κομάντο στο πλοίο Mavi Marmara που έληξε με τον θάνατο δέκα Τούρκων ακτιβιστών.

Η συμφωνία την οποία ανακοίνωσαν τη Δευτέρα οι Μπενιαμίν Νετανιάχου και Μπιναλί Γιλντιρίμ προβλέπει αποζημιώσεις ύψους 18 εκατ. ευρώ προς τις οικογένειες των θυμάτων και επιτρέπει στην Τουρκία να παραδώσει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας.

Η τουρκική πλευρά υποστηρίζει πως η συμφωνία αίρει «σε μεγάλο βαθμό» τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, ωστόσο το Ισραήλ ξεκαθαρίζει πως ο αποκλεισμός παραμένει ως έχει.

Η Τουρκία και το Ισραήλ, στρατηγικοί σύμμαχοι τη δεκαετία του 1990, βρέθηκαν στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης μετά την επέμβαση του ισραηλινού στρατού στη νηοπομπή που επιχείρησε να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια τον Μάιο του 2010.

Η ισραηλινή επιχείρηση κόστισε τη ζωή σε δέκα Τούρκους υπηκόους που επέβαιναν στη ναυαρχίδα του στολίσκου, το πλοίο «Mavi Marmara». Η επίσημη ισραηλινή συγγνώμη ήλθε τρία χρόνια μετά διά στόματος του Μπενιαμίν Νετανιάχου και υπήρξε αρχική συμφωνία για την αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων, ωστόσο οι διμερείς σχέσεις ουδέποτε αποκαταστάθηκαν πλήρως.

Τη συμφωνία -η οποία υπογράφεται επίσημα την Τρίτη- ανακοίνωσαν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Τούρκος ομόλογός του Μπιναλί Γιλντιρίμ σε χωριστές ομιλίες τους στη Ρώμη και την Άγκυρα αντίστοιχα.

Ο Νετανιάχου υπογράμμισε ότι πρόκειται για σημαντικό βήμα το οποίο θα δώσει μεγάλη ώθηση στην ισραηλινή οικονομία και θα βοηθήσει στη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Οι δηλώσεις του έγιναν από την ιταλική πρωτεύουσα κατόπιν συνάντησης με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι.

Σε κάθε περίπτωση ξεκαθάρισε πως ο ναυτικός αποκλεισμός της Γάζας παραμένει σε ισχύ μετά την αποκατάσταση των πολιτικών και διπλωματικών σχέσεων με την Τουρκία.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε ότι διατηρείται ο «αμυντικός ναυτικός αποκλεισμός» του θύλακα που διοικείται από τη Χαμάς. Αλλά επισήμανε ότι μπορεί να συνεχίσει να φθάνει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα μέσω των ισραηλινών λιμανιών.

«Αυτό είναι ύψιστο ζήτημα ασφαλείας για εμάς. Δεν ήμουν πρόθυμος να συμβιβαστώ επ’ αυτού» υπογράμμισε.

Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ υποστήριξε αντίθετα ότι με τη συμφωνία αίρεται «σε μεγάλο βαθμός» ο ναυτικός αποκλεισμός της Γάζας.

Η Τουρκία θα παραδώσει ανθρωπιστική βοήθεια και μη στρατιωτικό υλικό στη Γάζα και το πρώτο φορτίο 10.000 τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας θα σταλεί την επόμενη Παρασκευή, ανέφερε μιλώντας από την τουρκική πρωτεύουσα.

Παράλληλα ανακοίνωσε πως συστήνεται ταμείο 18 εκατ. ευρώ για την αποζημίωση τραυματιών και συγγενών των θυμάτων της ισραηλινής επίθεσης του 2010.

Ερωτηθείς για την προοπτική ενεργειακής συνεργασίας ο Γιλντιρίμ επισήμανε πως προτεραιότητα είναι η αποκατάσταση των πολιτικών και διπλωματικών σχέσεων. Η συμφωνία θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο σε συμφωνίας μεταφοράς φυσικού αερίου στη Μεσόγειο, έχουν δηλώσει αξιωματούχοι.

Εντός εβδομάδων επιστρέφουν σε Άγκυρα και Τελ Αβίβ πρεσβευτές των δύο χωρών.

Ευαγγελία Μπίφη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Headlines