Σε ύφεση ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία μετά τη διακοπή του Nilotinib

Περισσότεροι από το 50% των επιλέξιμων ασθενών με Ph+ CML (θετική στο χρωμόσωμα Φιλαδέλφειας (Ph+) χρόνια μυελογενή λευχαιμία (ΧΜΛ) παραμένουν σε κατάσταση ύφεσης άνευ αγωγής (TFR), μετά τη διακοπή του Nilotinib, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο 52ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO).

Πρόκειται για στοιχεία από το πρόγραμμα κλινικής δοκιμής «Ύφεση χωρίς Θεραπευτική Αγωγή (TFR) με Nilotinib», που περιλαμβάνει μελέτες που αξιολόγησαν τη δυνατότητα διατήρησης της μοριακής ανταπόκρισης (MR) μετά τη διακοπή της θεραπείας σε ενήλικες ασθενείς με θετική στο χρωμόσωμα Φιλαδέλφειας (Ph+) χρόνια μυελογενή λευχαιμία [ΧΜΛ] σε χρόνια φάση, οι οποίοι είχαν επιτύχει παρατεταμένη βαθύτερη μοριακή απόκριση με το σκεύασμα Nilotinib (πρόκειται για μια έννοια που ονομάζεται TFR).

Τα ευρήματα από δύο ανοιχτές κλινικές μελέτες, την ENESTfreedom και την ENESTop, έδειξαν ότι περισσότεροι από το 50% των Ph+ ασθενών με ΧΜΛ που πληρούσαν τα αυστηρά προκαθορισμένα κριτήρια ανταπόκρισης των δοκιμών κατάφεραν να διατηρήσουν την ύφεση χωρίς θεραπευτική αγωγή (TFR) μετά τη διακοπή του σκευάσματος Nilotinib, ειτε αυτό δινόταν ως θεραπεία πρώτης γραμμής, είτε δινόταν μετά από αρχική αγωγή με Imatinib.

Υπό εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις με τις ρυθμιστικές αρχές με πιθανές υποβολές εντός του 2016.

Τα αποτελέσματα από τη μελέτη ENESTfreedom έδειξαν ότι περισσότεροι από τους μισούς (51,6%) των 190 ασθενών με ΧΜΛ (βαθμός εμπιστοσύνης [CI] 95%: 44,2%%-58,9%%) που πέτυχαν παρατεταμένη βαθύτερη μοριακή ανταπόκριση τριών τουλάχιστον ετών με θεραπευτική αγωγή πρώτης γραμμής με Nilotinib κατάφεραν να διακόψουν την αγωγή τους και να παραμείνουν σε κατάσταση TFR για χρονικό διάστημα 48 εβδομάδων.

Η ENESTfreedom δεν πέτυχε το πρωτεύον καταληκτικό της σημείο το οποίο αφορά στο ποσοστό ασθενών σε μείζονα μοριακή ανταπόκριση (MMR, BCR-ABL1 IS ≤ 0,1%) στις 48 εβδομάδες σε κατάσταση TFR, σύμφωνα με την αρχική στατιστική υπόθεση ότι το κατώτατο όριο βαθμού εμπιστοσύνης 95% θα ήταν ίσο με ή μεγαλύτερο από 50%. Η μέση διάρκεια θεραπευτικής αγωγής στην εν λόγω δοκιμή ήταν 3,6 έτη, που αποτελεί βραχύ διάστημα έκθεσης στον αναστολέα της τυροσινικής κινάσης (TKI) πριν από την απόπειρα επίτευξης TFR. Από τους 86 ασθενείς που ξανάρχισαν θεραπευτική αγωγή με Nilotinib λόγω απώλειας της μείζονος μοριακής απόκρισης (MMR), 98,8% κατάφεραν να την επανακτήσουν (n=85) και 88,4% κατάφεραν να επανακτήσουν μοριακή ανταπόκριση (MR) (BCR-ABL1IS ≤ 0,0032%, n=76). Την εβδομάδα 7,9 και 15,0 μετά την επανένταξη σε θεραπευτική αγωγή με Nilotinib, 50% των επαναθεραπευόμενων ασθενών είχαν ήδη επιτύχει MMR και MR4.5 αντιστοίχως. Ένας ασθενής διέκοψε τη μελέτη στις 7,1 εβδομάδες χωρίς επανάκτηση MMR μετά την επανέναρξη της θεραπευτικής αγωγής με Nilotinib.

«Η ENESTfreedom αποτελεί την πρώτη μελέτη που δείχνει ότι, μετά από βραχεία θεραπευτική αγωγή με nilotinib που διήρκησε 3,6 έτη, πάνω από 50% των ασθενών που διέκοψαν την αγωγή κατάφεραν να παραμείνουν χωρίς θεραπεία για διάστημα 48 εβδομάδων. Τα ευρήματα από τις δοκιμές nilotinib TFR έρχονται να προστεθούν στον υφιστάμενο όγκο ερευνητικών δεδομένων που διερευνούν τη διακοπή θεραπευτικής αγωγής με αναστολέα της τυροσινικής κινάσης σε ασθενείς με ΧΜΛ και είναι πιθανόν να βοηθήσουν να καθιερωθούν ασφαλή και κατάλληλα κριτήρια ώστε οι επιλέξιμοι ασθενείς να είναι σε θέση να παύσουν την θεραπευτική αγωγή», δήλωσε ο Δρ Αντρεας Χοτσχαους, επικεφαλής του Τμήματος Αιματολογίας και Ιατρικής Ογκολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Jena στη Γερμανία και κεντρικός ερευνητής στη μελέτη ENESTfreedom.

Η ENESTop, η δεύτερη κλινική δοκιμή TFR, αξιολόγησε 126 ασθενείς που κατάφεραν να επιτύχουν παρατεταμένη βαθύτερη μοριακή ανταπόκριση με Nilotinib, όταν αυτό δόθηκε ως δεύτερης γραμμής θεραπεία μετά από μη επίτευξη ΜΜR υπό Imatinib. Στη μελέτη αυτή, σχεδόν 6 στους 10 (57,9%) ασθενείς (βαθμός εμπιστοσύνης 95% CI: 48,8%-66,7%) που επέτυχαν παρατεταμένη βαθύτερη μοριακή ανταπόκριση μετά από τρία τουλάχιστον έτη θεραπευτικής αγωγής με Nilotinib, διατήρησαν τη μοριακή απόκριση επί 48 εβδομάδες μετά τη διακοπή της αγωγής. Η μελέτη πέτυχε το πρωτεύον καταληκτικό της σημείο ως προς το ποσοστό ασθενών χωρίς επιβεβαιωμένη απώλεια μοριακής απόκρισης MR4,0 (BCR-ABL1 IS ≤ 0,01%) ή MMR εντός 48 εβδομάδων από τη διακοπή της αγωγής με Nilotinib στη φάση της TFR. Στη μελέτη, 51 ασθενείς με επιβεβαιωμένη απώλεια MR ή απώλεια MMR ξανάρχισαν την αγωγή με Nilotinib. Από αυτούς τους ασθενείς, 98,0% (n=50) επανέκτησαν τουλάχιστον MMR, με 94,1% (n=48) και 92,27% (n=47) επανέκτησαν MR και MR, αντιστοίχως. Την εβδομάδα 12,0 και 13,1 μετά την επανένταξη της θεραπευτικής αγωγής με Nilotinib, 50% των επαναθεραπευόμων ασθενών είχαν ήδη επιτύχει MR4.0 and MR4.5 αντιστοίχως. Ένας ασθενής μπήκε στη φάση επανέναρξης της θεραπευτικής αγωγής, αλλά δεν επανέκτησαν MMR μέχρι το πέρας 20 εβδομάδων και διέκοψε τη μελέτη. Η πρωτεΐνη BCR-ABL1 για τον εν λόγω ασθενή ήταν 62,2% κατά το χρόνο επανέναρξης της θεραπευτικής αγωγής με Nilotinib και 9,8% κατά την έξοδο από τη μελέτη.

Και οι δύο μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη με προγραμματισμένη διάρκεια παρατήρησης με στόχο να αξιολογηθεί η ικανότητα των ασθενών να διατηρήσουν την ύφεση για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα μετά τη διακοπή της αγωγής με Nilotinib.

Σημαντικό μέρος των μελετών της Nilotinib TFR αφορά την τακτική και συχνή μοριακή παρακολούθηση με καλώς επικυρωμένη δοκιμασία ικανή να μετρήσει τα επίπεδα μεταγραφής του (υβριδικού) γονιδίου BCR-ABL μέχρις επιπέδου MR4,5. Η συχνή παρακολούθηση των ασθενών κατά τη φάση TFR επιτρέπει τον έγκαιρο καθορισμό απώλειας MR4,0 και MMR και της ανάγκης για έναρξη θεραπευτικής αγωγής.

Στις εν λόγω μελέτες δεν έχουν παρατηρηθεί νέα μείζονα ευρήματα ασφαλείας σε ασθενείς που αντιμετωπίστηκαν με Nilotinib πέραν εκείνων του γνωστού προφίλ ασφαλείας του σκευάσματος Nilotinib1,2. Στη μελέτη ENESTfreedom, 24,7% των ασθενών παρουσίασαν μυοσκελετικό άλγος κατά το πρώτο έτος της κατάστασης TFR σε σύγκριση με ποσοστό 16,3% που παρουσίασαν παρόμοιο άλγος ενώ λάμβαναν ακόμη Nilotinib στην διάρκεια της ετήσιας φάσης εδραίωσης. Στη μελέτη ENESTop, τα ποσοστά όλων των σταδίων μυοσκελετικού άλγους ήταν 42,1% κατά το πρώτο έτος της κατάστασης TFR έναντι 14,3% κατά τη διάρκεια λήψης Nilotinib στη φάση εδραίωσης. Κανένας ασθενής δεν προχώρησε στην επιταχυνόμενη φάση/βλαστική κρίση στις δύο μελέτες.

Η διακοπή της θεραπευτικής αγωγής ΧΜΛ δεν αποτελεί επί του παρόντος κλινική σύσταση και πρέπει να την αποπειράται κανείς μόνο μέσα στα πλαίσια κλινικής μελέτης. Η διακοπή της θεραπευτικής αγωγής στις μελέτες ENESTfreedom και ENESTop έγινε υπό συνθήκες δοκιμών σε ασθενείς που πληρούσαν τα αυστηρά προκαθορισμένα κριτήρια που είχαν τεθεί.

health.in.gr