Λίνα Νικολακοπούλου: Έχει ανάγκη τον πολιτισμό ο κόσμος

Συνέντευξη στην Τζωρτζίνα Ντούτση

Με αφορμή τις ξεχωριστές βραδιές Λόγου και Μουσικής, στο μουσικό χώρο Σφίγγα, η στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου μιλά στο in.gr και μάς εξηγεί την ανάγκη που εξυπηρετούν οι συναντήσεις αυτές, αναφέρεται στην περίοδο που απείχε από τη δισκογραφία, πριν την εκ νέου συνεργασία της με τον Θάνο Μικρούτσικο στην Ομίχλη των Καιρών, ενώ παράλληλα σχολιάζει το μεγάλο σκάνδαλο που έχει προκύψει με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΑΕΠΙ).

Τις Τετάρτες του Μαρτίου στη «Σφίγγα», πραγματοποιείτε βραδιές λόγου και μουσικής με τίτλο «Λάμπα Θυέλλης». Μιλήστε μας για τη δομή των συναντήσεων αυτών και την ανάγκη που εξυπηρετούν.
«Είναι μια συνθήκη που είχα ξεκινήσει εδώ και πέντε-έξι χρόνια η συνάντησή μου με λογοτέχνες, εικαστικούς και επιστήμονες από διάφορους χώρους. Είναι μια επικοινωνιακή πλατφόρμα που μου «ανοίγει» το νου, ενώ την ίδια ώρα ο κόσμος που έρχεται είναι παρών. Το να γίνεται διάλογος και να θέτει ερωτήσεις ο κόσμος, θεωρώ ότι είναι κάτι πάρα πολύ χρήσιμο σε μια δεκαετία της ζωής μας που πολλά πράγματα αλλάζουν.
»Στη Σφίγγα συγκεκριμένα γίνεται ο συνδυασμός μιας τέτοιας συνάντησης -για την πρώτη μιάμιση ώρα- με μουσική και τραγούδια που έχω διαλέξει εγώ από κύκλους έργων μου και πιστεύω ότι αυτό δημιουργεί μια ατμόσφαιρα αρμονίας. Δηλαδή, από τη μια ο λόγος-η επικοινωνία και από την άλλη το τραγούδι που έρχεται να εκφράσει τον ψυχικό μας κόσμο και τη σύγχρονη ζωή, όπως τουλάχιστον το έχω συνδυάσει μέσα μου εγώ στα 35 χρόνια που επικοινωνώ μέσα από το στίχο».

«Λάμπα Θυέλλης». Ποια η συμβολική έννοια του τίτλου των συναντήσεων αυτών;
«Πολλές φορές οι καλλιτέχνες έχουμε κεραίες που είναι αρκετά ευαίσθητες και αντιλαμβανόμαστε ποιες στιγμές είναι απαιτητικές και κρίσιμες. Η Λάμπα Θυέλλης ήταν ένα τραγούδι που είχα γράψει πριν από οκτώ χρόνια και στην ουσία λέει ότι η αγάπη είναι μια λάμπα θυέλλης. Η αγάπη είναι κάτι το οποίο κανονικά δεν σβήνει ποτέ και αυτή σε οδηγεί ακόμα και στις πολύ δύσκολες και σκοτεινές στιγμές. Το λέω σε συνδυασμό και Με την ομίχλη των καιρών, που είναι ο τίτλος της τελευταίας γραφής μου μελοποιημένη από τον Θάνο Μικρούτσικο.
»Σίγουρα αντιλαμβάνομαι ότι είναι μια ιδιαίτερα απαιτητική περίοδος αυτή. Αλλάζουν πάρα πολλά και μάλιστα ραγδαία. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον, εκτός από οικονομική έχουμε και ανθρωπιστική κρίση. Οπότε σίγουρα με τη Λάμπα Θυέλλης έχω ως πρόθεση να υπάρχει μια σύμπραξη ανθρώπων -όχι μονάχα επωνύμων- να στοχεύουμε σε μια επίγνωση ότι αυτά που ζούμε είναι πάρα πολύ δύσκολα και την ίδια ώρα να υπάρχει μια σύμπνοια ανάμεσά μας. Ο καθένας από τη μεριά του να προσφέρει αυτό που μπορεί και να βοηθάει και τους άλλους με αυτό».

Ποιο κοινό περίμενετε τις Τετάρτες στη «Σφίγγα», σας απασχολεί αυτό; Και αναφέρομαι γενικότερα στους κύκλους των παραστάσεων που παρουσιάζετε.
«Το καλό είναι ότι στο κοινό που έρχεται υπάρχουν πολλές διαφορετικές ηλικίες. Υπάρχει κοινό το οποίο επιθυμεί να επιλέξει τι θα πάει να ακούσει και με ποιους. Αυτή είναι η χαρά μου. Η ελπίδα μου είναι να έρθει ένα κοινό το οποίο δεν γνωρίζω. Απευθύνομαι σε αυτούς που έχουν παρακολουθήσει όσα έχω κάνει, αλλά έρχονται κι άλλοι άνθρωποι τους οποίους δεν γνωρίζω και συναντώ εκεί και είμαι πολύ χαρούμενη για αυτό».

Πολλές ιδέες σήμερα πια, είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν. Εκτός από τον οικονομικό παράγοντα, τι άλλο αποτελεί τροχοπέδη κατά τη γνώμη σας;
«Υπάρχει ένα οξύμωρο πράγμα εδώ. Ενώ ουσιαστικά διανύουμε τη δυσκολότερη τελευταία οκταετία βλέπουμε εντούτοις ότι υπάρχει τόση θέληση και επιθυμία από τη μεριά νεότερων ανθρώπων να υλοποιήσουν τα όνειρά τους, που βρίσκουν τρόπους και το κάνουν και αυτό είναι εντυπωσιακό. Από την άλλη μεριά πιστεύω ότι επειδή η χειραγώγηση που γίνεται στα καλλιτεχνικά προϊόντα είναι κάτι το οποίο από τη μια ενδεχομένως περιορίζει, από την άλλη πιστεύω ότι δυναμώνει τους ανθρώπους που έχουν όνειρα.
»Οι καλλιτέχνες ταλαιπωρούνται, αυτό είναι σίγουρο. Ειδικά για το χώρο του τραγουδιού θα σας πω ότι πλέον δίνει μάχη κάποιος για να μπορέσει να βγάλει ένα τραγούδι, όχι να το «γεννήσει», αλλά να το δημοσιοποιήσει. Υπάρχει μια μεγάλη «ακαταστασία» στον πολιτισμό, όμως για να λέμε και την αλήθεια υπάρχει και υπερπροσφορά. Αλλά το καλό είναι ότι «γεννώνται» πράγματα, οι άνθρωποι προσπαθούν έστω και χωρίς να πληρωθούν, χωρίς να ξέρουν πόσο θα αντέξει αυτό που θα κάνουν, το κάνουν, δίνουν τη μάχη τους. Επιπλέον, υπάρχουν θεσμοί δυνατοί που είναι ζωντανοί.
»Σίγουρα πάντως η τηλεοπτική πραγματικότητα, η εικόνα που έχουμε για την κοινωνία μας από την τηλεόραση δεν είναι η αλήθεια, αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά η οποία έχει προβληματισμό, ταλέντο και προσπαθεί να αρθρώσει ένα λόγο. Ο κόσμος και το πληροφορείται και το στηρίζει, παρόλο που δεν έχει λεφτά. Γιατί έχει ανάγκη τον πολιτισμό ο κόσμος».

Τα τελευταία χρόνια είχατε κάνει μια παύση από τη δισκογραφία. Για ποιο λόγο συνέβη αυτό;
«Υπήρχε ένας κύκλος μεγάλος των 30 ετών που ολοκληρώθηκε. Με πολύ καλά αποτελέσματα. Χρειάζεται, πάντα εκ των υστέρων, κανείς να παίρνει μια απόσταση από αυτά που κάνει και σε αυτό βοηθούν πολύ και οι συνεργασίες. Εγώ μετά από τον πολύ μεγάλο και καλότυχο κύκλο των 30 ετών συνεργάζομαι με μια νέα τραγουδίστρια, την Καπαρού, όπως επίσης συνεργάστηκα για πρώτη φορά με τη Δάφνη Αλεξανδρή, που σημαίνει ότι είχα το κουράγιο να περπατήσω έναν δρόμο που δεν ήταν ανοιχτός.
»Τα χρόνια που «απείχα» στην ουσία έγραφα. Απλώς περίμενα να δω με ποιον συνεργάτη και με ποια ωραία αφορμή θα επικοινωνήσω ξανά μέσα από το τραγούδι. Παράλληλα, όλα αυτά τα χρόνια επικοινωνούσα με τον κόσμο μέσα από τις συναντήσεις που σας έλεγα, διαβάζοντας πολύ, ερχόμενη σε επαφή με ανθρώπους από άλλους χώρους και όχι μόνο του τραγουδιού, οπότε στην ουσία «καλλιέργησα» τη φαντασία μου, τη δημιουργικότητά μου και περίμενα τι καρπούς θα μου φέρουν. Προσπάθησα να διοχετεύσω τη δημιουργικότητά μου και αλλού μέχρι να μου ξεκαθαρίσει ξανά το τοπίο στο τραγούδι.
»Η φετινή χρονιά είναι πυκνή από δημιουργία. Δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνομαι. Μου αρέσει να πειραματίζομαι και αυτό χρειάζεται συνεργασία. Λεφτά για να γίνουν δίσκοι δεν δίνει κανείς. Χρηματοδοτούν μόνο αυτά που έχουν κάποια σίγουρη επιτυχία. Οπότε δεν με χώραγε εμένα αυτό».

Θα αναφερθώ στο δίσκο «Η Ομίχλη των Καιρών», όπου 26 χρόνια μετά συνεργάζεστε ξανά με τον Θάνο Μικρούτσικο. Ο κ. Μικρούτσικος μάς έχει αναφέρει τους λόγους που νιώθει ευτυχής για αυτήν τη δισκογραφική δουλειά. Οι δικοί σας λόγοι ποιοι είναι;
«Όταν τα λόγια που είχαν ωριμάσει μέσα μου, τα έκανα στίχους για τραγούδια, έφτασαν στα χέρια του Θάνου Μικρούτσικου και ένιωσε χαρά, καταλαβαίνετε ότι για εμένα ήταν σαν να αντίκριζα έναν άνθρωπο που είχαμε την ίδια ματιά για το τραγούδι. Είναι υπέροχο ο άλλος να κατανοεί αυτό που έχεις γράψει και να του δίνει έμπνευση για να το κάνει τραγούδι. Είναι σαν βρίσκεσαι σε μια ξένη χώρα και να βλέπεις έναν γνωστό. Αισθάνεσαι καταρχήν ότι δικαιώνεται κάτι μέσα σου και δεύτερον ότι σου δίνει ο άλλος το χέρι για να προχωρήσετε. Σε έναν άνθρωπο σαν κι εμένα που τα προηγούμενα χρόνια έβλεπε αυτά που γράφει να γίνονται αποδεκτά και αγαπητά πάντοτε, είναι ένα μεγάλο στοίχημα το τι θα γράψει. Όπως και το εάν αυτό που θα βγει από μέσα σου θα έχει αντίκρισμα στον κόσμο, θα έχει να πει κάτι. Με τη μελοποίηση που έκανε ο Θάνος Μικρούτσικος αισθάνθηκα πάλι ότι γεννήθηκε ένα ωραίο τραγούδι, ότι έχει Τέχνη δηλαδή».

Προβληματίζεστε ως δημιουργός, ως στιχουργός;
«Δεν έχω σταματήσει να προβληματίζομαι, αυτό φαίνεται και από τα πράγματα που έχω γράψει. Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησα, προβληματίζομαι αλλά το καλό είναι ότι τον προβληματισμό μου τον ακολουθεί και ο κόσμος που ακούει το τραγούδι. Δηλαδή αν με βοήθησε ο κόσμος να αισθανθώ χρήσιμη και καλά, είναι επειδή τα ρίσκα που πήρα τα ακολούθησε και τα αγκάλιασε. Οπότε χρωστάω τα πάντα στον κόσμο διότι αν αυτά που έκανα δεν τον αφορούσαν, θα πάλευα μόνη μου. Ο κόσμος μού έδωσε μεγάλη δύναμη να προχωρήσω ως δημιουργός».

Ποια είναι η τοποθέτησή σας γύρω από όλο αυτό το μεγάλο ζήτημα που έχει δημιουργηθεί με την ΑΕΠΙ;
«Η ΑΕΠΙ είχε τη μοναδικότητα, το μονοπώλιο να μαζεύει τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών. Ο μηχανισμός της είναι ισχυρός, εμείς οι περισσότεροι δημιουργοί είχαμε την «αυτόματη» συμπεριφορά με το που φτιάχναμε τραγούδια να κάνουμε συμβόλαια με την ΑΕΠΙ. Αυτή η εταιρεία -σαν μηχανισμός- είναι πολύ γερή και αυτό που χρειάζεται είναι αυτό που έγινε τώρα, δηλαδή να υπάρχουν κανόνες που να επιβάλλονται στις εταιρείες αυτές, να υπάρχει νομιμότητα πάνω στο δούναι και λαβείν. Δεν είμαι ποτέ της γνώμης να τα γκρεμίζουμε όλα. Το θέμα είναι όταν διαλύεται κάτι, τι πρόκειται να μπει στη θέση του. Εμένα πιο πολύ με απασχολεί το πώς διορθώνω κάτι και το πώς επιβάλλω τη νομιμότητα παρά να εκτονώσω τα νεύρα μου ή τη μεγάλη μου έκπληξη την ώρα που βγαίνουν στη φόρα άσχημες πλευρές που αγνοούμε. Είναι και αυτός ένας τομέας που πάσχει, όπως πάσχει όλη η υπόλοιπη δομή στη χώρα. Δεν γνωρίζω τι γίνεται σχετικά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εγώ από τότε που ξεκίνησα στα 23 μου χρόνια, τα συμβόλαια που είχα ήταν με την ΑΕΠΙ και επειδή οι αγελάδες ήταν παχιές στη δισκογραφία όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρχε θέμα να καταλάβει κανείς τι γίνεται με τα δικαιώματά του. Είναι πολλά τα στραβά εκτός από αυτά που βγήκαν τώρα στη φόρα με την κακοδιαχείριση κλπ. Είναι ευκαιρία αυτό που συμβαίνει με την ΑΕΠΙ αυτήν τη στιγμή να ρίξει σε πάρα πολλές πλευρές φως αυτού του δούναι και λαβείν που λέγεται πνευματικά δικαιώματα και το οποίο ήταν κάτω από το χαλί. Είναι μια σοβαρή ευκαιρία τώρα να τεθούν ζητήματα ευρύτερα, γιατί όλα αλλάζουν, όπως τα ψηφιακά δικαιώματα και άλλα ζητήματα τα οποία είναι τρομακτικό δύσκολο να επιλυθούν. Αλλά το πρώτο βήμα της εξυγίανσης ήταν πράγμα απαραίτητο να γίνει».

Εκτός από τις συναντήσεις στη Σφίγγα, τι άλλο έχει να μας παρουσιάσει η Λίνα Νικολακοπούλου;
«Την ίδια στιγμή συνεργάζομαι με τον Χρήστο Νικολόπουλο και την Ζωή Παπαδοπούλου σε λαϊκά τραγούδια. Με τον Χρήστο Νικολόπουλο το πιο αγαπητό τραγούδι που έχουμε «γεννήσει» μέχρι τώρα, είναι το Εδώ να μείνεις. Οπότε προχωράμε από εκείνη τη συνεργασία. Αυτό που κάνω με επίσης αρκετή προσοχή και είναι άλλο ένα ρίσκο που παίρνω, είναι η συνεργασία μου με τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. Είναι τρία διαφορετικά πράγματα που όμως με κάνουν και τα τρία να νιώθω ωραία».

entertainment.in.gr