Διαρρέω… ειδήσεις και πληροφορίες

Όπως διαβάζουμε στο λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας του ακαδημαϊκού και καθηγητή της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας Ιωάννου Σταματάκου, το ρήμα διαρρέω ήδη από την αρχαιότητα είχε τις ακόλουθες σημασίες: ρέω ή εκφεύγω διαμέσου, διαφεύγω όπως το νερό, εξαφανίζομαι.

Το υπό εξέταση ρήμα χρησιμοποιείται κανονικά ως αμετάβατο, δηλαδή ρήμα του οποίου η ενέργεια παραμένει στο υποκείμενό του και δε μεταβαίνει σε αντικείμενο (ως εκ τούτου, δε δέχεται ως συμπλήρωμα αντικείμενο).

Η ορθή χρήση τού διαρρέω αποτυπώνεται στα ακόλουθα παραδείγματα: «Η έκρηξη που σημειώθηκε στην πολυκατοικία οφείλεται στο γεγονός ότι διέρρευσε φυσικό αέριο» (δηλώνεται η διαφυγή υγρού ή αερίου μέσα από ένα άνοιγμα), «Διέρρευσε πολύς καιρός από την τελευταία συνάντησή μας» (δηλώνεται ένα χρονικό διάστημα, το διαρρέω ως συνώνυμο των περνώ – παρέρχομαι), «Μόλις χθες διέρρευσε η είδηση ότι η κυβέρνηση δε θα προχωρήσει σε νέο δανεισμό» (το διαρρέω ως συνώνυμο των δημοσιοποιούμαι – διοχετεύομαι σε τρίτους).

Η μόνη περίπτωση στην οποία το ρήμα διαρρέω δέχεται ως συμπλήρωμα αντικείμενο είναι όταν χρησιμοποιείται αντί των διασχίζω – διέρχομαι – περνώ μέσα από, για να δηλωθεί ότι ένας ποταμός τέμνει επιφάνεια γης: «Ο Αχελώος ή Ασπροπόταμος πηγάζει από την περιοχή του Μετσόβου, διαρρέει τη Δυτική Θεσσαλία και τη Δυτική Στερεά, εκβάλλει δε στο Ιόνιο πέλαγος».

Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια το διαρρέω απαντά ολοένα και περισσότερο, κυρίως στο δημοσιογραφικό λόγο, ως μεταβατικό ρήμα που δηλώνει ό,τι και το διοχετεύω: «Ο ίδιος ο πρωθυπουργός διέρρευσε την πληροφορία ότι επίκεινται σαρωτικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση», «Το κόμμα έκρινε ότι δεν ήταν προς το συμφέρον του να διαρρεύσει τη συγκεκριμένη δημοσκόπηση», «Είναι άγνωστο ακόμη ποιος διέρρευσε σε εφημερίδα τα απόρρητα έγγραφα».

Θα απορρίψουμε την καταχρηστική αυτή χρήση τού διαρρέω ως μεταβατικού ρήματος, δεδομένου ότι μπορούμε κάλλιστα να στραφούμε σε εναλλακτικούς τρόπους διατύπωσης: «Ο ίδιος ο πρωθυπουργός διοχέτευσε την πληροφορία ή άφησε να διαρρεύσει η πληροφορία ότι επίκεινται σαρωτικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση», «Το κόμμα έκρινε ότι δεν ήταν προς το συμφέρον του να δημοσιοποιήσει τη συγκεκριμένη δημοσκόπηση», «Είναι άγνωστο ακόμη ποιος παρέδωσε σε εφημερίδα τα απόρρητα έγγραφα».

Να προσθέσουμε ότι παράγωγο τού διαρρέω είναι το ουσιαστικό διαρροή, που, πέραν του κυριολεκτικού νοήματός του (π.χ., διαρροή γκαζιού), δηλώνει μεταφορικά τη γνωστοποίηση – δημοσιοποίηση απόρρητης πληροφορίας, συμφωνίας, εγγράφου κ.λπ.

*Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου εικονίζεται ο Αχελώος ή Ασπροπόταμος, που διαρρέει τη Δυτική Θεσσαλία και τη Δυτική Στερεά.