Αδιάκριτα ή αδιακρίτως;

Ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ομόρριζων επιρρημάτων σε -α και σε -ως που έχουν διαφορετικό σημασιολογικό περιεχόμενο είναι το ζεύγος αδιάκριτα και αδιακρίτως.

Αρκετοί είναι αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται σαφώς τη διάκριση μεταξύ των δύο επιρρημάτων, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούν λανθασμένα το ένα εξ αυτών στη θέση του άλλου.

Το αδιάκριτα είναι το αντίθετο του επιρρήματος διακριτικά, που σημαίνει με διακριτικότητα, με ευγένεια ή με λεπτότητα. Ως εκ τούτου, πρέπει να χρησιμοποιείται όταν επιθυμούμε να δηλώσουμε κάτι που γίνεται αγενώς, χωρίς διακριτικότητα, ευγένεια ή λεπτότητα:

«Συμπεριφέρεται τόσο αδιάκριτα, που φέρνει σε δύσκολη θέση ακόμη και πρόσωπα του στενού περιβάλλοντός του», «Στο διάλογό μας παρενέβη αδιάκριτα ένας από τους συνεργάτες του», «Μου ζήτησε αδιάκριτα να του αποκαλύψω το σχέδιό μου», «Ο δημοσιογράφος ρώτησε αδιάκριτα το διάσημο ηθοποιό ποια είναι η σχέση του με τη συμπρωταγωνίστριά του», «Εξακολουθεί να επεμβαίνει αδιάκριτα στις υποθέσεις των φίλων του;»

Το αδιακρίτως σημαίνει χωρίς διάκριση ή εξαίρεση, ανεξαιρέτως:

«Η μητέρα στην οποία αναφέρεσαι δείχνει την ίδια αγάπη σε όλα αδιακρίτως τα παιδιά της», «Οι ληστές άρχισαν ξαφνικά να πυροβολούν αδιακρίτως, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο όμηροι και να τραυματιστεί βαριά ένας ακόμη», «Στο διαγωνισμό έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν όλοι, αδιακρίτως φύλου και ηλικίας», «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα, αδιακρίτως φυλής και χρώματος», «Προσπαθώ πάντοτε να φέρω εις πέρας όλες αδιακρίτως τις εργασίες που μου ανατίθενται».

Στο τελευταίο παράδειγμα που θα παραθέσουμε τα δύο επιρρήματα συνυπάρχουν, και μάλιστα ορθώς:

«Είναι γεγονός ότι του φέρθηκα σκληρά, αλλά δεν έχει το δικαίωμα να παρακολουθεί αδιάκριτα τις κινήσεις και τις συνομιλίες όλων αδιακρίτως των συναδέλφων του».