70 χρόνια από την αερογέφυρα του Βερολίνου

Άνοιξη του 1948. Τρία μόλις χρόνια μετά το τέλος του φρικτού Β´ Παγκοσμίου Πολέμου με τον οποίο ο Αδόλφος Χίτλερ φιλοδοξούσε να δημιουργήσει ένα Γ´ Ράιχ που θα διαρκούσε χίλια χρόνια. Ένας πόλεμος που άφησε πίσω του εκατομμύρια νεκρούς. Οι Σύμμαχοι χώρισαν τη Γερμανία σε ζώνες κατοχής, ωστόσο οι μεταξύ τους εντάσεις ήταν έντονες και κυρίως στο Βερολίνο.

Στις 20 Ιουνίου του 1948 η αντιπαράθεση Ανατολής και Δύσης εντείνεται όταν αποφασίζουν οι Δυτικοί να επιβάλουν το μάρκο ως νέο γερμανικό νόμισμα. Η Μόσχα δεν θέλει να το αποδεχθεί. Φοβάται πως η εισαγωγή του νέου νομίσματος θα ενίσχυε το ειδικό καθεστώς του Βερολίνου ως προγεφύρωμα των δυτικών δυνάμεων. Οι ΗΠΑ βλέπουν στο Βερολίνο ένα προπύργιο απέναντι στον Κομμουνισμό. Το βράδυ της 24η Ιουνίου οι Σοβιετικοί αποφασίζουν να μπλοκάρουν όλες τις χερσαίες εισόδους στην ευρύτερη περιοχή. Οι δυτικοί, δεδομένου ότι δεν είχαν κάνει κάποια ειδική συμφωνία με τη Μόσχα για τους επαρχιακούς δρόμους, δεν είναι νομικά σε θέση να εμποδίσουν τον αποκλεισμό. Ο χρόνος πιέζει, οι Βερολινέζοι απειλούνται με λιμό.

«Ο φόβος μας ήταν πολύ μεγάλος ότι θα μας εγκατέλειπαν οι Αμερικανοί και θα πέφταμε στα χέρια των Ρώσων, όλοι οι Βερολινέζων είχαν τότε αυτόν τον φόβο», θυμάται ο Γκέρχαρντ Μπύργκερ που έζησε εκείνη την κατάσταση.

Από δυνάμεις κατοχής οι Αμερικανοί μετατρέπονται σε προστάτες

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν κατόπιν συμφωνίας με του δυτικούς συμμάχους παίρνει μια εντυπωσιακή απόφαση: να τροφοδοτήσει τους Βερολινέζους από αέρος. Στις 26 Ιουνίου ξεκινάνε μεταφορές τροφίμων και καυσόξυλων μέσω αμερικανικών αεροσκαφών που ξεκινάνε από την αεροπορική βάση τους στη Φρανκφούρτη. Κάθε 90 δευτερόλεπτα απογειώνονται τα αμερικανικά αεροσκάφη και προσγειώνονται στο αεροδρόμιο του Γκάτοβ που ήταν υπό βρετανικό έλεγχο και στο Τέγκελ, το οποίο ήταν υπό γαλλικό έλεγχο.

Οι πιλότοι φτιάχνουν και αυτοσχέδια δέματα με σοκολάτες και καραμέλες για τα παιδιά. «Για τους νέους και τα παιδιά η αερογέφυρα ήταν μια φανταστική εμπειρία. Η συμπάθεια μας για τους Αμερικανούς ήταν πολύ μεγάλη», λέει ο Γκύντερ Σλίπντικ, που έζησε τα ιστορικά αυτά γεγονότα.

Με την κίνηση αυτή οι δυτικοί σύμμαχοι κέρδισαν τη διεθνή συμπάθεια ενώ αντίθετα μειώθηκε αυτή απέναντι προς τους Ρώσους. Ο Ιωσήφ Στάλιν κατάλαβε πως δεν μπορούσε να κερδίσει αυτό το «πόκερ» και κατόπιν μυστικών συνομιλιών με τις ΗΠΑ σταματάει τον αποκλεισμό στις 12 Μαΐου 1949. Μέχρι τότε είχαν πραγματοποιηθεί 260.000 πτήσεις των δυτικών και είχαν μεταφερθεί 2,1 τόνοι ανθρωπιστικής βοήθειας. Εκτός αυτού οι Αμερικανοί από τότε έπαψαν να είναι δύναμη κατοχής αλλά να δρουν ως φιλική προστάτιδα δύναμη.

Ράλφ Μπόζεν / Μαρία Ρηγούτσου