Αυτά είναι τα τοξικά και δηλητηριώδη ψάρια που ζουν στις ελληνικές θάλασσες

Διευκρινίσεις σχετικά με τοξικά και δηλητηριώδη είδη που έχουν έρθει πρόσφατα στις ελληνικές θάλασσες δίνει η περιβαλλοντική οργάνωση «iSea», επισημαίνοντας ότι η κατανάλωση ορισμένων ειδών μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια ανθρώπινης ζωής, με πρόσφατο τον θάνατο τριών ψαράδων στη Λιβύη, που έφαγαν ψάρια του είδους «Lagocephalus sceleratus».

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, στις ελληνικές θάλασσες έχουν εντοπιστεί τέσσερα είδη του γένους Lagocephalus που όλα αποκαλούνται συνήθως με το κοινό όνομα λαγοκέφαλος.

Τα είδη αυτά είναι: α) Lagocephalus lagocephalus – Κοινός λαγοκέφαλος (δεν είναι ξενικό είδος), β) Lagocephalus sceleratus – Λαγοκέφαλος, γ) Lagocephalus suezensis – Λαγοκέφαλος του Σουέζ, δ) Lagocephalus spadiceus – Καστανόραχος λαγοκέφαλος.

«Πρόσφατα κυκλοφόρησαν στα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης ορισμένα άρθρα σχετικά με το ιαπωνικό πιάτο fugu, που καταναλώνεται κυρίως σε ασιατικές χώρες και περιέχει ψάρια της οικογένειας Tetraodontidae, γνωστά και ως pufferfish, μέλη της οποίας αποτελούν και οι λαγοκέφαλοι. Δυστυχώς η αλήθεια για την τοξικότητα των ειδών λαγοκέφαλου που ζουν στις ελληνικές θάλασσες απέχει πολύ από αυτές τις μαγειρικές «συμβουλές» που διακινούνται διαδικτυακά. Εξάλλου στο παρελθόν, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, έχουν υπάρξει ουκ ολίγα περιστατικά στα οποία άνθρωποι κινδύνευσαν σοβαρά να χάσουν τη ζωή τους από κατανάλωση λαγοκέφαλων. Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών έχει ήδη διακινήσει σχετικές ανακοινώσεις για τη θανατηφόρα τοξικότητα του είδους Lagocephalus sceleratus, οι οποίες βρίσκονται αναρτημένες σε όλες τις λιμενικές αρχές και τους αλιευτικούς συλλόγους με στόχο την αποφυγή αλίευσης, πώλησης και κατανάλωσης του λαγοκέφαλου».

» Το είδος λαγοκέφαλου, που συνήθως αλιεύεται στα ελληνικά ύδατα (L. sceleratus), δεν ανήκει στα είδη τα οποία δύνανται να καταστούν βρώσιμα κατόπιν της επεξεργασίας τους, καθώς περιέχει τετροδοτοξίνη (ΤΤΧ) και ανάλογες της ουσίες, συχνά σε ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις, σε όλους σχεδόν τους ιστούς του, συμπεριλαμβανομένου του μυϊκού ιστού (σάρκας) και του δέρματος. Για το λόγο αυτό, το εν λόγω είδος δεν συμπεριλαμβάνεται και στον κατάλογο του Ιαπωνικού Υπουργείου Υγείας, που αναφέρεται στα βρώσιμα μέρη των pufferfish στην Ιαπωνία» αναφέρεται.

Παράλληλα, επισημαίνεται πως, σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία «απαγορεύεται να διατίθενται στην αγορά προϊόντα που παράγονται από τα δηλητηριώδη ψάρια των ακόλουθων οικογενειών: Tetraodontidae, Molidae, Diodontidae και Canthigasteridae», και ως εκ τούτου ο λαγοκέφαλος, ως μέλος της οικογένειας Tetraodontidae, δεν θα πρέπει να διατίθεται στις ευρωπαϊκές αγορές σε οποιαδήποτε μορφή και εύλογα, φυσικά, δεν θα πρέπει να καταναλώνεται.

Λεονταρόψαρο:  Σε άλλα ξενικά είδη, σύμφωνα με την οργάνωση, ανήκει το «λεονταρόψαρο» (είδος Pterois miles), που εντοπίστηκε το 2015 για πρώτη φορά στις ελληνικές θάλασσες και σταθερά εξαπλώνεται και αυξάνεται σε αριθμό. Είναι είδος ιδιαίτερα ανταγωνιστικό που προκαλεί πολλά προβλήματα στα τοπικά οικοσυστήματα, καθώς δεν έχει φυσικούς εχθρούς, ενώ τα αγκάθια που φέρει στη ράχη του είναι πολύ κοφτερά και δηλητηριώδη. Ένα τσίμπημα μπορεί να προκαλέσει οξύ πόνο, πρήξιμο και σε ακραίες περιπτώσεις έχει επιδράσεις στο καρδιαγγειακό και στο νευρομυϊκό σύστημα. Ωστόσο, αν καθαριστεί προσεκτικά, το κρέας του είναι βρώσιμο και ιδιαίτερα εύγευστο.

Πηγή φωτογραφίας: isea.com

Γερμανός ή Αγριόσαλπα: Όπως αναφέρει η «iSea», πρόκειται για τα δύο είδη Siganus luridus και Siganus rivulatus που εδώ και πολλά χρόνια έχουν κατακλίσει τις ακτές του Νότιου Αιγαίου και του Ιονίου. Το ραχιαίο πτερύγιο και των δύο ειδών φέρει ελαφρύ δηλητήριο και συνιστάται οι αλιείς να είναι προσεκτικοί όταν το πιάνουν. Αν και στην Ελλάδα τα δύο είδη δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλή προς κατανάλωση, στην Κύπρο πωλούνται σε σχετικά υψηλές τιμές.

«Plototus lineatus»: Μοιάζει με χέλι, έχει καφέ χρώμα σώματος και κρεμ λωρίδες. Είναι ένα από τα πιο δηλητηριώδη είδη παγκοσμίως, καθώς τα κοφτερά πτερύγια και τα αγκάθια του κρύβουν ένα άκρως τοξικό δηλητήριο, που μπορεί να αποβεί μοιραίο για τον άνθρωπο που θα έρθει σε επαφή μαζί του, αν τσιμπηθεί. Πρόκειται για ένα ψάρι του Ινδικού και του Δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού που εισήλθε στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ και πλέον έχει κατακλύσει τις ακτές του Ισραήλ, ενώ έχει εντοπιστεί και στην Τουρκία θέτοντας σε συναγερμό τις ελληνικές αρχές.

Πηγή φωτογραφίας: isea.com

Μέδουσα νομάδας: Σύμφωνα με την «iSea», πρόκειται για μέδουσα μεγάλων διαστάσεων που μπορεί να φτάσει έως και τα 10 κιλά, ενώ η «ομπρέλα» της έχει διάμετρο μέχρι και 58 εκατοστά. H Rhopilema nomadica είναι είδος των πολύ τροπικών θαλασσών, απαντάται σπάνια στη Μεσόγειο και στην Ελλάδα έχει εντοπιστεί τρεις φορές. Η επαφή της με τον άνθρωπο είναι από αρκετά ενοχλητική έως και ιδιαίτερα επικίνδυνη. Οι κολυμβητές θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και, αν τους τσιμπήσει να μην ακουμπήσουν το πρόσωπό τους, καθώς έχουν αναφερθεί σοβαρές επιπτώσεις σε μάτια και χείλη ατόμων που τσίμπησε.