Ποια εμβόλια συστήνονται για τους ενήλικες

Χαμηλή παραμένει η εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων, σχεδόν για όλα τα συνιστώμενα εμβόλια, παρά τις συστάσεις για εμβολιασμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, για την πρόληψη συγκεκριμένων ασθενειών.

Πολλοί ενήλικες δεν είναι ενήμεροι ότι τα εμβόλια συστήνονται και για τα υγιή άτομα και ότι ασθένειες όπως η γρίπη, ο πνευμονιόκοκκος, ο έρπητας ζωστήρας και ο τέτανος μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού. Τα εμβόλια, υπογραμμίζουν οι ειδικοί, δεν αφορούν μόνο τα παιδιά, αλλά βοηθούν και τους ενήλικες να παραμείνουν υγιείς.

Σημειώνεται ότι τα εμβόλια που συστήνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για τους ενήλικες άνω των 60 ετών είναι, η αναμνηστική δόση του εμβολίου για τέτανο, διφθερίτιδα ή/και κοκκύτη, το εμβόλιο της γρίπης ετησίως, τα εμβόλια του πνευμονιόκοκκου (>65 ετών, εκτός αν συνυπάρχει χρόνιο νόσημα στην ηλικία 60-65 ετών) και το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα. Τα εμβόλια αυτά χορηγούνται δωρεάν από τους ασφαλιστικούς φορείς.

Τα παραπάνω αναφέρθηκαν σε συνέντευξη Τύπου, με αφορμή εκστρατεία ενημέρωσης για τον έρπητα ζωστήρα, η οποία υλοποιείται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με το ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο να εκδηλώσει έρπητα ζωστήρα, τη σοβαρότητα της νόσου και την επίπτωσή της στην ποιότητα ζωής, καθώς και τη δυνατότητα πρόληψής της μέσω του εμβολιασμού.

Ο έρπητας ζωστήρας αρχικά εκδηλώνεται με ένα επίπονο και φυσαλοειδές εξάνθημα που προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού ανεμευλογιάς-ζωστήρα. Περίπου 1 στα 4 άτομα θα νοσήσει από έρπητα ζωστήρα κάποια στιγμή στη ζωή του, με τον κίνδυνο να αυξάνεται, καθώς αυξάνεται η ηλικία. Σχεδόν όλοι οι ενήλικες (95%), ηλικίας άνω των 50 ετών, βρίσκονται σε κίνδυνο να εκδηλώσουν έρπητα ζωστήρα, καθώς έχουν νοσήσει από ανεμευλογιά, κάποια στιγμή, νωρίτερα, στη ζωή τους.

Ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να προκαλέσει μεθερπητική νευραλγία, μια χρόνια κατάσταση η οποία ορίζεται ως ο πόνος που διαρκεί για πάνω από 90 μέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος, ενώ μερικοί ασθενείς περιγράφουν αυτόν τον πόνο ως «βασανιστικό». Καθώς οι ασθενείς μεγαλώνουν σε ηλικία, ο πόνος της μεθερπητικής νευραλγίας μπορεί να καταστεί πιο σοβαρός και να οδηγήσει σε κατάθλιψη, εξάντληση, αυπνία, μειωμένη ικανότητα στις καθημερινές δραστηριότητες και κοινωνική απομόνωση. Ο εμβολιασμός μπορεί να προλάβει την εκδήλωση του έρπητα ζωστήρα, καθώς και του μακροχρόνιου νευροπαθητικού πόνου που μπορεί να προκαλέσει.

Στοιχεία για την επιδημιολογία του έρπητα ζωστήρα και τη δυνατότητα πρόληψής του παρουσίασε η Λοιμωξιολόγος, επίκουρη καθηγήτρια Παθολογίας ΕΚΠΑ, Γαρυφαλλιά Πουλάκου: «Ο έρπης ζωστήρ είναι μια επώδυνη νόσος που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες και σοβαρές επιπλοκές. Επίσης, συνδυάζεται με πολύ αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού και καρδιακού επεισοδίου». Η κ. Πουλάκου, υπογράμμισε ότι «σήμερα υπάρχει στη χώρα μας προληπτικό εμβόλιο έναντι του ιού της ανεμοβλογιάς – ζωστήρα, το οποίο συνιστάται ως μία δόση σε όλα τα άτομα άνω των 60 ετών, ανεξαρτήτως εάν έχουν περάσει στο παρελθόν έρπητα ζωστήρα, και είναι ασφαλές. Δεν χορηγείται σε άτομα με σοβαρή ανοσοκαταστολή.»

Την επείγουσα ανάγκη να ενημερωθούν οι Έλληνες για τη σημασία των εμβολιασμών τόνισε ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργος Πατούλης. Πρόσθεσε ότι «το εμβόλιο του έρπητα δεν έχει ενταχθεί τυχαία στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για τις μεγάλες ηλικίες. Αποτελεί την καλύτερη πρόληψη, και την μόνη λύση για να προστατεύσουμε τους αγαπημένους μας από τον εκτεταμένο πόνο και τα αλυσιδωτά προβλήματα που μια κρίση της νόσου δημιουργεί» .

Για το ρόλο της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας στην προαγωγή της επιστημονικής αντιμετώπισης και θεραπείας ασθενών που υποφέρουν από οξύ και χρόνιο πόνο, όπως αυτός του οξέος έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας, μίλησε στην εκδήλωση, ο πρόεδρός της Μανώλης Αναστασίου.

Χιλιάδες ασθενείς ετησίως που υποφέρουν από οξέα και χρόνια επώδυνα σύνδρομα, όπως ο οξύς έρπητας και η μεθερπητική νευραλγία, αντιμετωπίζονται στις Μονάδες (Ιατρεία) Πόνου, που ανήκουν στα Αναισθησιολογικά Τμήματα και τα οποία στελεχώνονται και λειτουργούν, κυρίως, από Αναισθησιολόγους, σε εθελοντική βάση. Ανέφερε ότι η Ελληνική Εταιρεία Αλγολογίας ενθαρρύνει την ίδρυση και λειτουργία Ιατρείων Πόνου σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ, σε Πανεπιστημιακά και Στρατιωτικά Νοσοκομεία. Σήμερα λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα 62 Ιατρεία Πόνου, εκ των οποίων, τα 25 στο Λεκανοπέδιο Αττικής, 4 στη Θεσσαλονίκη και 33 στην υπόλοιπη χώρα.