Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για το αντιγριπικό εμβόλιο

Ο φθινόπωρο και ο χειμώνας είναι κατά κανόνα οι εποχές που «τρέμουν» οι γονείς, καθώς τα μικρά τους αρρωσταίνουν συχνά και σε κάποιες περιπτώσεις βαριά. Οι λοιμώξεις που εμφανίζονται προσβάλλουν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και είναι κατά κανόνα ιογενούς αιτιολογίας, με κορυφαία σε διάρκεια και σε συμπτώματα αυτή της γρίπης.

Σε ό,τι αφορά όμως τον αντιγριπικό εμβολιασμό των ανηλίκων, οι οποίοι δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, η άποψη των παιδιάτρων στη χώρα μας δεν είναι «ομόφωνη», με αποτέλεσμα οι γονείς να βρίσκονται σε κάποιες περιπτώσεις σε σύγχυση.

Αλλωστε, όπως διαπιστώνει η παιδίατρος δρ Αννα Παρδάλη σχετικά με τις συστάσεις και την αναγκαιότητα εμβολιασμού κατά της γρίπης, «ακολουθούνται διαφορετικές οδηγίες σε διάφορες χώρες του κόσμου».

Ειδικότερα και σύμφωνα με την ειδικό, «στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα μετά τα θλιβερά ποσοστά θανάτων τον περασμένο χειμώνα, συστήνεται καθολικός εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού, με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία να επιμένει ιδιαίτερα στη σύσταση για εμβολιασμό των παιδιών όλων των ηλικιών».

Μάλιστα, «η ίδια οδηγία για καθολικό εμβολιασμό όλων των ηλικιών στον γενικό πληθυσμό και όχι μόνο των ομάδων υψηλού κίνδυνου ισχύει σε έξι ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Πολωνία κ.α.».

Ολοι όμως οι αντίστοιχοι φορείς και κέντρα πρόληψης λοιμωδών νοσημάτων σε ΗΠΑ και Ευρώπη, καθώς επίσης και το ΚΕΕΛΠΝΟ στη χώρα μας, συμφωνούν ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός, αν και δεν ανήκει στους «υποχρεωτικούς» εμβολιασμούς, θα πρέπει να διενεργείται τουλάχιστον στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Ειδικότερα και όπως σημειώνει η δρ Παρδάλη, η παιδιατρική ιατρική κοινότητα θεωρώντας ότι ο εμβολιασμός της γρίπης είναι απλός και ασφαλής επιμένει ιδιαίτερα στην ανάγκη εμβολιασμού:

– σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας που έχουν ευπάθεια στις λοιμώξεις ή χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού.
– σε όλα τα παιδιά έως πέντε ετών ανεξαρτήτως ιστορικού υγείας, δηλαδή όλα τα υγιή παιδιά και ιδιαίτερα αυτά που παρακολουθούν βρεφονηπιακούς σταθμούς για πρώτη χρονιά.
– στα παιδιά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, νεφροπάθειες, αυτοάνοσα νοσήματα, αιματολογικά νοσήματα, καρδιοπάθειες κ.τ.λ.
– στα παχύσαρκα παιδιά καθώς θεωρούνται ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου για να νοσήσουν βαριά και να υποστούν επιπλοκές.
– σε όλους τους ενηλίκους που φροντίζουν βρέφη κάτω των έξι μηνών – συμπεριλαμβανομένων και των εγκύων -, καθώς αυτά δεν μπορούν να εμβολιαστούν, αλλά και στο προσωπικό βρεφονηπιακών σταθμών.
– στο προσωπικό όλων των υγειονομικών σταθμών που παρέχουν υγειονομική φροντίδα σε παιδιά.
Ο εμβολιασμός διενεργείται από την ηλικία των έξι μηνών και ξεκινά στις αρχές Οκτωβρίου.
Για τα παιδιά που θα εμβολιαστούν για πρώτη φορά και είναι έως εννέα ετών χρειάζεται επαναληπτικός εμβολιασμός με μεσοδιάστημα ενός ή δύο μηνών το πολύ.

«Η γρίπη είναι μια λοίμωξη που καταστέλλει ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό, το οποίο χρειάζεται χρόνο να επανέλθει.

Πρέπει να τονίσουμε ότι ο χειμώνας λόγω αυξημένης νοσηρότητας ταλαιπωρεί το ήδη ανώριμο ανοσοποιητικό των παιδιών, κάνοντάς το πιο ευάλωτο σε επιπλοκές κατά τη διαδρομή των ιώσεων ή σε επιλοίμωξη (επιμόλυνση, κατά κάποιον τρόπο) με μικροβιακούς παράγοντες που μπορεί να είναι ακόμη πιο επικίνδυνοι από την αρχική ίωση (επιπλοκές όπως η πνευμονία, η μικροβιαιμία, ακόμη και λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως η μηνιγγίτιδα κ.τ.λ.)» διευκρινίζει η ειδικός. Και συνεχίζει: «Εκτός των σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν, η γρίπη καθηλώνει και απομακρύνει τα παιδιά και τις οικογένειές τους από τις καθημερινές τους δραστηριότητες (απώλεια σχολικών ωρών, απουσία από την εργασία κ.τ.λ.). Από την ίωση αυτή, άλλωστε, αναμένεται ότι θα νοσήσουν 3 με 5 στους 10 ανθρώπους όλων των ηλικιών».

Υπό τα δεδομένα αυτά, η δρ Παρδάλη καταλήγει ότι «ο εμβολιασμός παραμένει η ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη πρόληψη για τη γρίπη, τη μακροβιότερη και συχνά επικίνδυνη λοίμωξη που κυριαρχεί τον χειμώνα». Πώς εκδηλώνεται η γρίπη; Ποιες είναι οι επιπλοκές της;

Η γρίπη, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, αρχίζει να εμφανίζεται το νωρίτερο στα τέλη του Νοεμβρίου και διαρκεί τουλάχιστον 3-4 μήνες, έως τον Απρίλιο, με κορύφωση τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο. Τα γνωστά και συνήθη συμπτώματα που ταλαιπωρούν τον ασθενή είναι ο ψηλός πυρετός, η κακουχία, ο βήχας, η καταρροή, ο πονόλαιμος, το κοιλιακό άλγος, ενίοτε και διάρροιες.

«Μπορεί όμως η γρίπη να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού (πνευμονία), αλλά και επιπλοκές από το νευρικό (σπασμούς), καρδιολογικές (μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδα), μυοσίτιδα (μυϊκή επιπλοκή με πόνο και αδυναμία στη βάδιση), αιματολογικές επιπλοκές κ.τ.λ.» προειδοποιεί η δρ Παρδάλη.

Η γρίπη περιλαμβάνει τον ιό Α και τον ιό Β, ο καθένας από τους οποίους περιλαμβάνει με τη σειρά του διαφορετικές υποομάδες ή ορότυπους. Το εμβόλιο της εποχικής γρίπης περιέχει επιλεγμένους ορότυπους, που αναμένεται να επικρατήσουν περισσότερο κάθε χειμώνα.

«Τα στοιχεία προκύπτουν από τα επιδημιολογικά δεδομένα της προηγούμενης χρονιάς, την κυκλικότητα στη συμπεριφορά της γρίπης, μελέτη στοιχείων για τη γρίπη που προηγείται στο νότιο ή στο βόρειο ημισφαίριο της Γης κ.τ.λ.

Για τη φετινή χειμερινή περίοδο 2018-19 έχουν κυκλοφορήσει στη χώρα μας τετραδύναμα εμβόλια που περιέχουν στελέχη από τον τύπο Α και τον τύπο Β της γρίπης, των οποίων η χορήγηση συστήνεται από την ηλικία των έξι μηνών» καταλήγει η ειδικός.