Πλησιάζει η ώρα της κρίσης για τον Αλέξη Τσίπρα – Τα τρία σενάρια για κάλπες το 2019

Θα πνιγεί στην πανέμορφη λίμνη των Πρεσπών ή θα περάσει αλώβητος; Το ερώτημα αφορά τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του.

Με τη Συμφωνία των Πρεσπών προ των πυλών, ο χρόνος πλησιάζει για να δοθούν απαντήσεις και ενδεχομένως για να αναδιαμορφωθεί ο πολιτικός χάρτης. Για να το πούμε αλλιώς: η ώρα της κρίσης πλησιάζει.

Οι τελευταίες πληροφορίες που οριοθετούν χρονικά τις διαδικασίες επικύρωσης της συμφωνίας, κατ’ αρχάς από το Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ, από τις 9 Ιανουαρίου με καταληκτική ημερομηνία τη 15η Ιανουαρίου, επιταχύνουν και τις εδώ διεργασίες και άρα και τις συμμαχίες ή τα διαζύγια που θα προκύψουν μετά τον Ιανουάριο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που βλέπουν σήμερα την κυβέρνηση με την πλάτη στον τοίχο για την επικύρωση της συμφωνίας, αφού οι 151 ψήφοι που η ίδια έχει θέσει ως στόχο δεν είναι μια εύκολη υπόθεση – όπως αρχικά τα στελέχη της άφηναν να διαρρέει.

Η πρόσφατη μεταγραφή του Χάρη Θεοχάρη στην ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας αλλά και οι νέες οπτικές του Ποταμιού για τη συμφωνία (το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη δεν θέλει να βάλει με τίποτα πλάτη στον Τσίπρα) διαμορφώνουν ένα κλίμα αγωνίας στο Μέγαρο Μαξίμου. Καθόλου τυχαία, το τελευταίο διάστημα μια σειρά στελεχών σε συνομιλίες τους αναδεικνύουν περισσότερο και από τη συμφωνία την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ ως συνάρτησή της, ακριβώς για να υπενθυμίσουν την καλοσύνη των ξένων, τη σύμπλευσή τους με τις ΗΠΑ και για να φέρουν σε δύσκολη θέση τη ΝΔ.

Ακόμη και η επίσκεψη της Μέρκελ στην Αθήνα, σύμφωνα με μια ανάγνωση, θα εργαλειοποιηθεί ώστε να πιεστούν ευρύτερα οι δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας για τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Παρ’ όλα αυτά, το επικείμενο διαζύγιο με τους ΑΝΕΛ αναμορφώνει όλο το σκηνικό. Οι διαδοχικές βολές και υπενθυμίσεις του Πάνου Καμμένου πως αν έλθει η συμφωνία στη Βουλή και επικυρωθεί, ο ίδιος και οι ΑΝΕΛ θα αποχωρήσουν από τη συγκυβέρνηση, φέρνουν σε θέση μάχης το επιτελείο του Τσίπρα, αφού σε μια τέτοια περίπτωση οι υπουργοί του Καμμένου θα πρέπει να αντικατασταθούν, αλλά και να βρεθεί μια νέα κυβερνητική πλειοψηφία που θα περπατήσει για μερικούς μήνες.

Αυτό βέβαια είναι το καλό σενάριο για το Μέγαρο Μαξίμου, αφού έχει ως δεδομένο την επικύρωση της συμφωνίας. Μια ενδεχόμενη μη επικύρωση, βέβαια, θα πυροδοτήσει άλλα σενάρια. Κι αυτό αφού θα τεθεί ζήτημα κυβερνητικής νομιμοποίησης, ενώ είναι σχεδόν βέβαιη η πρόταση μομφής από τη μείζονα αντιπολίτευση. Σε αυτή την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ, πέραν των 145 δεδομένων του βουλευτών, θα πρέπει εκ νέου να αναζητήσει στηρίγματα σε άλλα κόμματα – κι αυτό αφού Το Ποτάμι, για παράδειγμα, θα συνταχθεί με τη ΝΔ στην πρόταση μομφής. Το έχει ξανακάνει εξάλλου.

Δεδομένων όλων των παραπάνω, μετράει αλλιώς και ο νέος εκλογικός χρόνος και πάνω στα τρία βασικά σενάρια για το πότε θα τοποθετηθούν οι κάλπες για τις εθνικές εκλογές θα οικοδομήσουν τη στρατηγική τους οι πολιτικές δυνάμεις. Πρώτα και κύρια το Μέγαρο Μαξίμου.

Τον Μάρτιο

Εδώ το σενάριο εκκινεί από την κατάρρευση της συμφωνίας των Πρεσπών – εννοούμε τη μη επικύρωσή της – και από τις μηδενικές αντοχές που θα μπορεί να επιδείξει η κυβέρνηση πλέον αφού είχε ποντάρει σε αυτήν πολύ. Με αυτό ως δεδομένο ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει δύο βασικά πράγματα: πρώτον, να εξαπολύσει μια μεγάλη ιδεολογική επίθεση στη ΝΔ με αφορμή τη συμφωνία και βέβαια να υπογραμμίσει τη διαιρετική τομή Αριστεράς – Δεξιάς βάζοντας το κόμμα του στο «κέντρο» μιας νέας προοδευτικής συμμαχίας που θα εμποδίσει τη «δεξιά παλινόρθωση» – κάτι που ήδη σπινάρουν τα κορυφαία στελέχη του μιλώντας για τη Νέα Δημοκρατία.

Δεύτερον, να αξιοποιήσει την πρόσφατη παροχολογία, ακόμη νωπή στα λαϊκά στρώματα, και να την αναδείξει ως επιτυχία της κυβέρνησής του. Εδώ θα μιλάμε για μια πολιτική στρατηγική με εξπρές χαρακτηριστικά που θα συγκεντρώνει τα πυρά της στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Δεν είναι λίγοι αυτοί που μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν το παραπάνω σενάριο ως το πιο safe για τη συγκράτηση των δυνάμεών τους και επίσης ως το πιο συμπιεστικό για τις δυνάμεις του Κινήματος Αλλαγής. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως το σενάριο του Μαρτίου φέρεται να μην είναι αυτό που προκρίνει ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

Τον Μάιο

Με αυτό το σενάριο θα έχει προλάβει η κυβέρνηση να ανασχηματιστεί – δηλαδή ο Τσίπρας θα έχει προλάβει να αντικαταστήσει τους ΑΝΕΛ στα χαρτοφυλάκια αλλά και τον υφυπουργό Εργασίας Νάσο Ηλιόπουλο, ο οποίος έχει ήδη αρχίσει να καταστρώνει το δικό του πλάνο για την εκλογική μάχη στον Δήμο της Αθήνας. Δεν είναι λίγοι οι κορυφαίοι υπουργοί που βλέπουν θετικά τις πολλαπλές κάλπες τον Μάιο.

Για παράδειγμα, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα δώσει την ευκαιρία στον ΣΥΡΙΖΑ να διαχυθούν οι απώλειές του στην κάλπη των αυτοδιοικητικών εκλογών, ενώ η μεγάλη συμμετοχή των ψηφοφόρων – σύμφωνα με μια ανάγνωση του Μεγάρου Μαξίμου – θα ευνοήσει το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα που ποντάρει στο ότι στο τέλος η δεξαμενή των αναποφάσιστων ή δυσαρεστημένων θα ψηφίσει με «αντιδεξιά» ανακλαστικά.

Στο σενάριο του Μαΐου θα έχει προχωρήσει η σκανδαλολογία, η συγκρότηση συμμαχιών σε μια σειρά τοπικών κοινωνιών (επίσης παράγοντας διάχυσης των κομματικών δυνάμεων της Κουμουνδούρου σε θολά ευρέα σχήματα) και επίσης θα έχει εδραιωθεί, σύμφωνα με μια ανάγνωση, ο ΣΥΡΙΖΑ ως ο νέος πόλος – ακόμη κι αν περάσει στα έδρανα της αντιπολίτευσης.

Τον Οκτώβριο

Το πιο μακρινό των σεναρίων, ακόμη και για τους πιο αισιόδοξους συριζαίους και παρότι είναι το σενάριο που θέλει περισσότερο από όλα ο ίδιος ο Τσίπρας. Εδώ, με δεδομένο πως οι κάλπες για τις ευρωεκλογές θα έχουν στηθεί τον Μάιο, υπάρχει η αίσθηση πως η δυσαρέσκεια του κόσμου θα έχει κατευθυνθεί εκεί και άρα οι εθνικές εκλογές θα λάβουν αμιγώς πολιτικά και διαιρετικά χαρακτηριστικά.

Το σενάριο αυτό βρίσκει συμμάχους όσους πιστεύουν πως ο χρόνος είναι επαρκής για να αφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το αριστερό του αποτύπωμα στην εξωτερική και κοινωνική πολιτική, ότι θα έχουν προλάβει να αφομοιωθούν οι διαφορές του από τη Νέα Δημοκρατία, η χώρα επίσης θα έχει βγει στις αγορές και άρα στη ΔΕΘ του Σεπτεμβρίου του 2019 ο ίδιος ο πρωθυπουργός θα έχει την ευκαιρία να κάνει έναν μεγάλο απολογισμό τετραετίας, και μάλιστα χωρίς τον Πάνο Καμμένο στο πλευρό του – δηλαδή με τους 53 στο πλευρό του, για την ακρίβεια.

Υπάρχουν βέβαια φωνές εντός ΣΥΡΙΖΑ που πιστεύουν πως οι κάλπες τόσο μακριά θα είναι καταστροφικές αφού θα έχει παγιωθεί και πιθανότατα θα ανοίξει κι άλλο η διαφορά ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ που θα καταγράψουν οι κάλπες των ευρωεκλογών και επίσης κανείς δεν θα θυμάται ώς τότε το πακέτο παροχών του Δεκεμβρίου του 2018.