Πεθαίνοντας στο κρύο: Η κυβέρνηση εγκατέλειψε τους πρόσφυγες στους καταυλισμούς

Ο γενικός γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής, Μιλτιάδης Κλάπας, επισκέφθηκε τη Σάμο μόλις την Παρασκευή το απόγευμα, προκειμένου να παραστεί σε σύσκεψη με αντικείμενο τον εντοπισμό ζεστών χώρων, ώστε να μεταφερθούν οι άνθρωποι με τις οικογένειες τους.

Όπως υπογράμμισε ωστόσο η κ. Καλογήρου, δεν υπάρχουν τέτοιοι χώροι, ενώ και ο στρατός δήλωσε αδυναμία φιλοξενίας. Και οι πρόσφυγες και μετανάστες, οικογένειες με μικρά παιδιά ζουν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες κι ενώ αναμένεται νέο κύμα κακοκαιρίας από τη Δευτέρα.

Όχι μόνο στη Σάμο, αλλά και στη Χίο και φυσικά στη Λέσβο και τη Μόρια, οι άνθρωποι αυτοί έχουν αφεθεί στο έλεος της κακοκαιρίας και προσπαθούν να επιβιώσουν στους καταυλισμούς χωρίς προστασία.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και ειδικά οι «σύντροφοι» της Κουμουνδούρου που κάποτε χαρακτήριζαν κολαστήριο την Αμυγδαλέζα σιωπούν. Αντί να είναι η προστασία των προσφύγων το νούμερο ένα θέμα στην ατζέντα τους επιλέγουν απλά τις επισκέψεις εθιμοτυπικού χαρακτήρα παρά τις προειδοποιήσεις τοπικών παραγόντων ότι μπορεί να θρηνήσουμε θύματα από το κρύο.

Μάλιστα, η κυβέρνηση κόπτεται τόσο πολύ για το προσφυγικό ώστε αποφάσισε να κρατήσει χαμηλά τον ΦΠΑ μόνο για τα νησιά που φιλοξενούν πρόσφυγες και μετανάστες. Με λίγα λόγια «φιλοξένησε και εσύ μετανάστες και πρόσφυγες για να έχεις χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ». Κάποτε ο Καμμένος έλεγε ότι θα παραιτηθεί αν αυξηθούν οι συντελεστές.

Κι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η Ελλάδα έγινε γίνει διεθνώς ρεζίλι με απανωτά δημοσιεύματα που περιγράφουν τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των φιλοξενουμένων δεν είναι μεγάλος, ούτε οι ροές από την Τουρκία ανησυχητικές.

Η κυβέρνηση έχει μείνει στις μεγαλοστομίες και στα ψεύτικα λόγια, τη στιγμή που έχουν σπαταληθεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε «ημετέρους» και «κολλητούς», αλλά κανείς εισαγγελέας δεν ασχολείται με το θέμα. Ούτε βεβαίως ο ευαίσθητος γιατρός Παύλος Πολάκης που γράφει ασταμάτητα στο facebook για τη Novartis.

Δραματική κατάσταση

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Ελέγχου Συνόρων, Μετανάστευσης και Ασύλου (ΕΣΚΕΣΜΑ) του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, στα νησιά βρίσκονται πλέον 14.489 άτομα: Στη Λέσβο είναι 6.738, στη Σάμο 4.174, στη Χίο 1.436, στη Λέρο 1.063, στην Κω 1.029 και σε μικρότερα νησιά 49.

Στη Μόρια στη Λέσβο, παρά το γεγονός ότι εκατοντάδες άνθρωποι μεταφέρθηκαν στην ενδοχώρα τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός του ΚΥΤ να μειωθεί, απέχει πολύ από το να φτάσει τους 3.000 που είναι η χωρητικότητά του. Οι συνθήκες παραμένουν απαράδεκτες και τώρα με την κακοκαιρία επιδεινώνονται. Όπως αναφέρει ο Ριζοσπάστης, εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως παρότι τις τελευταίες μέρες αγρίευε κι άλλο ο καιρός στο νησί, δεν είχαν ανακοινωθεί μέτρα για την προφύλαξη των προσφύγων και μεταναστών. Οι περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες που ζουν εκτός καταυλισμού, είναι εκτεθειμένοι στον αέρα, στη βροχή, στις χαμηλές θερμοκρασίες και ενδεχομένως αυτές τις μέρες και στο χιόνι, συχνά χωρίς πρόσβαση σε ζεστό νερό, σχεδόν χωρίς καθόλου θέρμανση… Ακόμα και τα κοντέινερ στα οποία υποτίθεται πως ζουν οι πιο… ευνοημένοι, τρέχουν νερό και χρειάζεται να επιδιορθώνονται από εργαζόμενους που πηγαίνουν να βοηθήσουν. Επιπρόσθετα, αυτές οι συνθήκες προκαλούν σε παιδιά και ενήλικες κινδύνους για την υγεία τους, σωματικά αλλά και ψυχολογικά.

Παραμένουν έτσι μετέωρα το αίτημα του κλεισίματος του κατ’ όνομα «Κέντρου Υποδοχής» της Μόριας και του απεγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών με τη μεταφορά τους στην ενδοχώρα καθώς και η μεταφορά των ευάλωτων ομάδων στην ηπειρωτική Ελλάδα σε ασφαλή οικήματα.

Ενδεικτική είναι η κατάσταση και στο ΚΥΤ της Σάμου, που χωρά μόλις 648 άτομα. Παρά τις πρόσφατες υποσχέσεις του υπουργού περί αποσυμφόρησης μέχρι τις 14 Δεκέμβρη, με τον απεγκλωβισμό 2.000 ανθρώπων, αυτές έχουν αποδειχτεί κοροϊδία, αφού έχουν φύγει μόνο μερικές εκατοντάδες.

Άθλιες συνθήκες βιώνουν αυτή την περίοδο και οι πρόσφυγες που βρίσκονται εγκατεστημένοι στα ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας που λειτουργούν στη Βόρεια Ελλάδα. Με τη χώρα να εισέρχεται σε συνθήκες πολικού ψύχους, η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο.

Οι ξεριζωμένοι από τις πατρίδες τους παραμένουν εγκλωβισμένοι στη χώρα μας, ενώ καθημερινά καταφθάνουν και άλλοι, μέσω του δικτύου των διακινητών που έχει εξαπλωθεί. Μπορεί τις τελευταίες μέρες να εμφανίζονται μειωμένες οι ροές μεταναστών και προσφύγων που εισέρχονται από τον Έβρο, όμως σχεδόν κάθε μέρα καταγράφεται τουλάχιστον ένα περιστατικό σύλληψης διακινητών που μεταφέρουν τους πρόσφυγες και τους εγκαταλείπουν στο …πουθενά.

Στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) Προσφύγων στο Φυλάκιο του Έβρου, βρίσκονται υπό αστυνομική φύλαξη περίπου 250 πρόσφυγες, χωρίς δυνατότητα προαυλισμού. Σχεδόν οι μισοί απ’ αυτούς είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Στο Κέντρο Φιλοξενίας στα Διαβατά Θεσσαλονίκης φιλοξενούνται περίπου 400 άτομα σε κοντέινερ (οικίσκους). Τα κοντέινερ δεν επαρκούν για να φιλοξενηθούν και όλοι οι πρόσφυγες που συνεχίζουν να καταφθάνουν από τον Έβρο. Έτσι έχουν στηθεί και σκηνές, όπου στοιβάζονται κατά δεκάδες. Σύμφωνα με εκπροσώπους του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, γίνεται προσπάθεια να θερμανθούν και όσοι διαβιούν στις σκηνές, ενώ ξαναμπήκε σε λειτουργία και πρόγραμμα σίτισης για να μη μείνουν χωρίς φαγητό.

Δημοσίευμα – κόλαφος

«Στην κόλαση της Μόριας» είναι ο τίτλος πρόσφατου άρθρου της Handelsblatt: «Στους προσφυγικούς καταυλισμούς των ελληνικών νησιών του Αιγαίου επικρατούν καταστροφικές συνθήκες. Η ελληνική κυβέρνηση  δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Και η Ευρώπη αδιαφορεί».

Περιγράφοντας την κατάσταση στο νησί ο συντάκτης επισημαίνει: «Νεοαφιχθέντες, που δεν βρίσκουν χώρο στα κοντέινερ του προσφυγικού κέντρου πρέπει να βρουν καταφύγιο έξω από αυτό, στον αυτοσχέδιο καταυλισμό. Εκεί στήνουν τις σκηνές τους ή ζουν σε αυτοσχέδιες καλύβες. Παιδιά παίζουν μέσα στα σκουπίδια που βρίσκονται παντού πεταμένα ανάμεσα στις σκηνές. Δίπλα στον φράχτη που περιβάλλει τον καταυλισμό ρέει ένα βρωμερό ρυάκι από ακαθαρσίες. Όταν βρέχει ο καταυλισμός μετατρέπεται σε μια έρημο από λάσπη».

Στη συνέχεια ο δημοσιογράφος παραθέτει στοιχεία για τον αριθμό των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα και σημειώνει ότι: «Διεθνείς Οργανισμοί κρούουν τον κώδωνα κινδύνου. Υπάλληλοι της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες έχουν δει φίδια και αρουραίους στη Μόρια. ‘Απόνερα και ακαθαρσίες τρέχουν μέσα στον καταυλισμό’ αναφέρεται σε σχετική έκθεση. Ο Κούμι Ναϊντού, γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας δήλωσε «άναυδος και σοκαρισμένος». Η κατάσταση στο προσφυγικό κέντρο είναι «ό,τι πιο αηδιαστικό και ντροπιαστικό έχω δει». Αυτό που τον ανησυχεί περισσότερο είναι ο φόβος για σεξουαλική βία που του μετέφεραν πολλές γυναίκες.

Ακόμη και νέοι, υγιείς άνδρες, όπως τρεις Σύροι (σ.σ. που ζουν στο προσφυγικό κέντρο στη Μόρια) φοβούνται. Όταν πέφτει το σκοτάδι έρχονται οι συμμορίες: ‘Ναρκωτικά, πορνεία, βιασμοί, ληστείες – εδώ ισχύει μόνο ο νόμος της βίας’ λέει ο Μαλέκ. […]

Η πολιτική την οποία υποστηρίζει η ΕΕ και η οποία προβλέπει να κρατούνται οι αιτούντες άσυλο στα νησιά μέχρι να αποφασιστεί για την αίτησή τους, έχει μετατρέψει τη Λέσβο σε υπαίθρια φυλακή, αναφέρει ο Τόντορ Γκάρντος από τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση Human Rights Watch.  Η οργάνωση επιρρίπτει ευθύνες και στην ΕΕ: ‘Οι απεχθείς συνθήκες συνιστούν ντροπή για όλη την Ευρώπη’. Αλλά η Ευρώπη αδιαφορεί. Αρκεί να μένουν οι μετανάστες στην Ελλάδα»