Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της τραγωδίας (Μέρος Δ’)

Είναι φανερό ότι ο Αρίων δεν υπήρξε ο ευρετής του αρχαίου διονυσιακού λατρευτικού τραγουδιού. Ήταν, όμως, εκείνος που κατέστησε το διθύραμβο χορικολυρικό καλλιτεχνικό είδος, και μάλιστα στην Κόρινθο του Περίανδρου, ο οποίος, όπως και άλλοι τύραννοι, ενίσχυσε τη διονυσιακή λατρεία, που είχε βαθιές ρίζες στο λαό.

Η προαναφερθείσα πληροφορία ότι ο Αρίων ονομάτισε αυτό που τραγουδούσε ο χορός σημαίνει ότι έδωσε τίτλους σε χορικά άσματα με αφηγηματικό περιεχόμενο.

Ωστόσο, η σημαντικότερη διαπίστωση όσον αφορά την πρώιμη ιστορία της τραγωδίας είναι ότι ο Αρίων παρουσίασε διθυράμβους με λογοτεχνική μορφή χρησιμοποιώντας Σατύρους.

Αυτό ακριβώς είναι το σημείο στο οποίο αφενός ενώθηκε ο διθύραμβος με το σατυρικό και αφετέρου βρήκε την ιστορική θεμελίωσή της η διττή αριστοτελική μαρτυρία για τα γενεσιουργά στοιχεία της τραγωδίας.

Δεδομένου του καθοριστικού ρόλου που διαδραμάτισαν οι Σάτυροι στην αρχή της εξέλιξης της τραγωδίας, η ερμηνεία της λέξης τραγωδία ως τράγων ωδή είναι μακράν η επικρατέστερη.

Εδώ αξίζει να επισημάνουμε πως, μολονότι οι Σάτυροι παριστάνονται σε αγγεία του 5ου αιώνα π.Χ. με αυτιά και ουρές αλόγων, ήδη από τους Αρχαϊκούς Χρόνους γίνεται νοητός ο χαρακτηρισμός των Σατύρων ως τράγων.

Έχοντας ως κύρια γνωρίσματα το φαλλό και τα μακριά γένια, οι γνήσιοι Σάτυροι είναι άγρια ζώα (θήρες) με άμετρη ασέλγεια και έντονη ροπή προς τις σαρκικές απολαύσεις.

Φυσικά, οι λόγιοι των Ελληνιστικών Χρόνων, που θεωρούσαν τον Πρατίνα ευρετή του σατυρικού δράματος με όλη τη σημασία του όρου, δεν μπορούσαν να εννοήσουν την τραγωδία ως ωδή των τράγων.

Κατά τη δική τους θεωρία, όπου κυριαρχούσε καθετί αγροτικό και πρωτόγονο, η τραγωδία είχε γεννηθεί από ένα χωριάτικο έθιμο της Αττικής και δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα τραγούδι στη θυσία τράγων ή ένα τραγούδι που το έπαθλό του ήταν ένας τράγος.

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της τραγωδίας (Μέρος Α’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της τραγωδίας (Μέρος Β’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της τραγωδίας (Μέρος Γ’)