Αντιεμβολιαστές: Ένας… δημοφιλής κίνδυνος για την δημόσια Υγεία

Στην Ελλάδα της κρίσης τα παιδιά δεν πεθαίνουν από «ξεχασμένες» ασθένειες λόγω φτώχειας. Πεθαίνουν επειδή οι γονείς τους αρνούνται να τα εμβολιάσουν. Τον Οκτώβριο του 2016 πέθανε βρέφος 2 μηνών από κοκίτη. Δυστυχώς, δεν ήταν το μοναδικό.

Η αντιεμβολιαστική μανία είναι παγκόσμιο φαινόμενο και μάλιστα δεν αφορά τις χαμηλές τάξεις (για να χρησιμοποιήσω μία αντιπαθητική φράση).  Το 2018 η Ευρώπη αντιμετώπισε επιδημία ιλαράς, μια ασθένεια που το Μεσαίωνα κόστιζε την ζωή ολόκληρων πληθυσμών. Τότε, για να αντιμετωπίσουν τη νόσο, εισέπνεαν πάνω από τα πτώματα, ώστε να αποκτήσουν αντισώματα. Αντισώματα που μας χαρίζουν τα εμβόλια, χωρίς να χρειαστεί να «εξαργυρώσουμε» νεκρούς.

Μεσοαστικά καπρίτσια

Από της αρχές του ’90 και έπειτα, με υψηλότερο «τρεντ» κατά την προηγούμενη δεκαετία, ξεκίνησε μία πολλά υποσχόμενη μόδα: Τα φάρμακα μας γεμίζουν χημικές ουσίες, οπότε θα το ρίξουμε στα φασκόμηλα και στους ημιπολύτιμους λίθους. Χαμομήλι για την ίωση και κεχριμπάρι για τους πόνους της περιόδου.

Κι αυτή ήταν μια μόδα που δεν αφορούσε τους φτωχούς. Εξάλλου, ένα κεχριμπάρι κοστίζει δεκάδες φορές περισσότερο από ένα παυσίπονο. Το εναλλακτικό μοντέλο διαβίωσης ήρθε χέρι με χέρι με κινήματα χορτοφαγίας και βιολογικών προϊόντων, αλλά δυστυχώς όχι επικουρικά, παρά  περισσότερο ως δυσφήμιση.

Και ξεκίνησε: Εναλλακτικοί τρόποι να πλένεσαι, να θεραπεύεσαι, να τρως, να ζεις. Ακριβοί και για λίγους, με προθιέρεια την Γκουίνεθ Πάλτροου. Η πάλαι ποτέ υπερδιάσημη του Χόλιγουντ, αξιοποιώντας το star system, ξεκίνησε έναν παράλογο χορό με συμβουλές υγείας: Τα σουτιέν προκαλούν καρκίνο του μαστού, επαναφορτιζόμενα…  αυγά για την λίμπιντο και μια σειρά συμβουλών υγείας για λίγους, εκλεκτούς, πλούσιους.

Η γιγάντωση του μεγάλου φιάσκου

Η μπάλα πήρε άπαντες τους ασθενείς. Φαίνεται σαν την θρησκευτική υπόσχεση του Τιμίου Ξύλου να κάλυψε σιγά-σιγά -σαν άλλο θαύμα- η παραϊατρική λαίλαπα. Ποιος ξεχνάει την «φραπελιά» που θα θεράπευε τον καρκίνο; Ή τις φρούδες ελπίδες διατροφολόγων, ομοιοπαθητικών φαρμάκων, θαυματουργών ματζουνιών που θεραπεύουν επικίνδυνες και εξαιρετικά δύσκολες παθήσεις;

Παραφροσύνη που πόνταρε στον ανθρώπινο φόβο. Η ιατρική κοινότητα τάχθηκε σύσσωμη κατά των κατά καιρούς νέων «θαυματουργών» ευρημάτων, αλλά χωρίς πάντοτε να κερδίζει τη μάχη.

Οι αντιεμβολιαστές

Το νέο αφήγημα είναι πως τα φάρμακα μας δηλητηριάζουν. Μας κάνουν πειραματόζωα και δεν τα χρειαζόμαστε. Είναι ένα κόλπο των φαρμακοβιομηχανιών για να παράγουν κέρδη.

Κι η πραγματικότητα είναι σοκαριστική. Το 2018 η Ευρώπη ήταν αντιμέτωπη με επιδημία ιλαράς. Το 2016 στην Ρουμανία υπήρξαν 675 κρούσματα της νόσου, με τρία νεκρά παιδιά, τα οποία πέθαναν πριν φτάσουν στην κατάλληλη ηλικία για εμβολιασμό.

Το αντιεμβολιαστικό κίνημα ξεκίνησε το 1998, με μια μελέτη του γαστρεντερολόγου Άντριου Γουέκφηλντ, ο οποίος ανακοίνωσε πως ανακάλυψε σύνδεση του εμβολίου MMR με τον αυτισμό.

Κι η έρευνα γίνεται παντιέρα στα χέρια «εναλλακτικών θεραπευτών». Βιβλία γράφτηκαν, εναλλακτικές μέθοδοι εφευρέθηκαν και το κίνημα έγινε σημείο πλουτισμού των γκουρού της εναλλακτικής αντιμετώπισης των ασθενειών.

Τον Μάιο του 2010 η έρευνα ανακαλείται και ο γαστρεντερολόγος κρίνεται ένοχος για σοβαρό ιατρικό παράπτωμα από το Γενικό Ιατρικό Συμβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου και του αφαιρείται η άδεια άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος.

Όμως η συγκεκριμένη μελέτη του γαστρεντερολόγου, είχε τραγικές επιπτώσεις. Το 2007 καταγράφηκα 971 περιστατικά ιλαράς στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ στις ΗΠΑ το 60% των περιστατικών αναφέρονται σε άτομα που δεν είχαν εμβολιαστεί ποτέ.

Εξίσου τρομακτικά είναι και τα στοιχεία για τον κοκίτη.

Η Ελλάδα δεν ξέφυγε από την αντιεμβολιαστική υστερία. Τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ δείχνουν αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς και κοκίτη σε συνδυασμό με μείωση των εμβολιασμών.

Από τις 1/5/2017 και μέχρι τις 13/9/2018 στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 3.255 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στη Νότια Ελλάδα. Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας (κυρίως μικρά παιδιά και άτομα που έμεναν σε κοινότητες Ρομά).

Ημιμάθια, άγνοια και… google search

Έτσι ξαφνικά, λοιπόν, τα εμβόλια κατηγορήθηκαν για πρόκληση αυτισμού και τα ακολούθησαν χαλκευμένες μελέτες, αστειότητες καταδικασμένες από την ιατρική κοινότητα.

Βεβαίως, όμως, στους καιρούς του ίντερνετ είναι πανεύκολο να βρεις ό,τι αναζητάς. Έτσι, ένα απλό γκουγκλάρισμα για το εμβόλιο και τον αυτισμό, φέρνει στον αέρα μια σειρά αναφορών οπωσδήποτε τρομακτικών και οπωσδήποτε ανεδαφικών.

«Θα πάθει το παιδί μου αυτισμό αν εμβολιαστεί;». Όχι. Κι αυτή η αντιεμβολιαστική μάστιγα κοστίζει στην υγεία των παιδιών, την ίδια στιγμή που κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη ο εμβολιασμός τους.

Αντί επιλόγου: «Αγανακτισμένοι γονείς» και αντιπροσφυγικό αφήγημα

Από το 2016 κι έπειτα, όταν κινήθηκαν οι διαδικασίες ένταξης των προσφυγόπουλων στα σχολεία, έκαναν την εμφάνισή τους οι «αγανακτισμένοι» γονείς. Πρόκειται για ένα «κίνημα» υποκινούμενο σε μεγάλο βαθμό από την Χρυσή Αυγή, που μας έδωσε ντροπιαστικές εικόνες. Από το Ωραιόκαστρο ως το Σχιστό η ίδια επιχειρηματολογία: Τα παιδιά των προσφύγων θα κολλήσουν αρρώστιες τα δικά μας.

Κι εδώ είναι το τραγελαφικό του πράγματος: Τα προσφυγόπουλα  είναι περισσότερο εμβολιασμένα από εκείνα των μεταμοντέρνων αντιεμβολιαστών Ελλήνων. Ίσως επειδή η Δημόσια Υγεία έχει αναλάβει την ευθύνη να εξασφαλίσει εμβόλια για όλα τα παιδιά, ακόμα και για αυτά που οι γονείς τους αρνούνται την φροντίδα τους.