Η πασίγνωστη ρήση που αποτελεί τον τίτλο του παρόντος άρθρου διατηρεί στο ακέραιο, από τα βάθη της αρχαιότητας ως τις μέρες μας, τη σημασία της και τη βαρύτητά της.

Νομίζουμε ότι δε θα διαφωνήσει κανείς πως η άσκηση της εξουσίας αποκαλύπτει τον πραγματικό χαρακτήρα ενός ανθρώπου, την ψυχή, τα αισθήματα και τις ιδέες του.

Με άλλα λόγια, η εξουσία (μαζί με το χρήμα, νομίζω) είναι η λυδία λίθος πάνω στην οποία δοκιμάζεται ο χαρακτήρας του ανθρώπου, οι διαθέσεις του και οι προθέσεις του.

Βεβαίως, η εξουσία στην οποία αναφερόμαστε δεν περιορίζεται μόνο στην πολιτική, αλλά αφορά όλους τους οργανισμούς, όλα τα πεδία συνύπαρξης και αλληλεπίδρασης των ανθρώπων.

Από τους κόλπους της ίδιας της οικογένειας, του πυρήνα των κάθε λογής κοινωνιών, έως τα ευρύτερα κοινωνικά σύνολα, ο ασκών εκ των συνθηκών εξουσία, ο ηγέτης, καλείται να σηκώσει το βάρος των ευθυνών του και να λάβει αποφάσεις, κάποιες φορές καθοριστικές.

Για να φέρει εις πέρας το έργο του, για να κάνει πράξη το δέον γενέσθαι, όπως ο ίδιος τουλάχιστον το αντιλαμβάνεται, οφείλει να έχει ως πρώτους και μόνους οδηγούς συγκεκριμένες αρχές και αξίες.

Ο ηγέτης οφείλει να σέβεται και όχι να απαξιώνει.

Να ακούει και όχι να μιλά από καθέδρας.

Να ενώνει και όχι να διχάζει.

Να εμψυχώνει και όχι να αποθαρρύνει.

Να εμπιστεύεται και όχι να υποψιάζεται.

Να συναισθάνεται και όχι να αδιαφορεί.

Να υποστηρίζει και όχι να «αδειάζει».

Να επιβραβεύει δημοσίως και να επιτιμά κατ’ ιδίαν.

Τέλος, ειδικότερα ο πολιτικός ηγέτης οφείλει να έχει κατά νουν, πέραν των ανωτέρω, μιαν ακόμη γνωστή αρχαία ρήση: «Πρώτον μεν, ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον, ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον, ότι ουκ αεί άρχει».