Επιστημονικό επίτευγμα δίνει ελπίδες για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Θα μπορούσε να γυρίσει ανάποδα το «ρολόι» των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή; Ένα νέο επιστημονικό επίτευγμα φαίνεται, πάντως, να δημιουργεί ελπίδες, ώστε η άνοδος της θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τουλάχιστον τους δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Επιστήμονες στην Αυστραλία ανακοίνωσαν ότι βρήκαν μια πρωτοποριακή μέθοδο για να μετατρέπουν το αέριο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ξανά σε στερεό άνθρακα από όπου αυτό προήλθε. Μάλιστα η όλη διαδικασία μπορεί να γίνει απλώς σε θερμοκρασία δωματίου, κάτι που για πρώτη φορά επιτυγχάνεται.

Οι ερευνητές της Σχολής Μηχανικών του Πανεπιστημίου RMIT της Μελβούρνης, με επικεφαλής τον χημικό δρα Τόρμπεν Ντένεκε, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», χρησιμοποίησαν υγρά μέταλλα ως καταλύτη για να μετατρέψουν το αέριο διοξείδιο σε στερεά σωματίδια άνθρακα.

Η νέα ηλεκτροχημική τεχνική μπορεί να ανοίξει νέες δυνατότητες για τη δέσμευση άνθρακα από την ατμόσφαιρα και την αποθήκευσή του. Οι σημερινές τεχνολογίες εστιάζονται στη συμπίεση του αερίου διοξειδίου σε υγρή μορφή και στη συνέχεια στη μεταφορά και τη διοχέτευσή του κάτω από το έδαφος σε συγκεκριμένες τοποθεσίες. Όμως η εφαρμογή έχει συναντήσει τεχνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές δυσκολίες, καθώς, μεταξύ άλλων, υπάρχει πάντα ο φόβος διαρροής του υγρού διοξειδίου.

Ο δρ Ντένεκε δήλωσε ότι η μετατροπή του διοξειδίου σε στερεό και όχι σε υγρό μπορεί να αποδειχθεί καλύτερη μέθοδος από κάθε άποψη. Όπως είπε, «μολονότι δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο, η μετατροπή του διοξειδίου ξανά σε στερεό άνθρακα και η ταφή του ξανά στο έδαφος είναι λιγάκι σα να τρέχουν ανάποδα οι δείκτες του ρολογιού των εκπομπών του διοξειδίου».

Έως σήμερα, το αέριο διοξείδιο είχε μετατραπεί σε στερεά μορφή άνθρακα μέσω στερεών μεταλλικών καταλυτών αλλά μόνο σε συνθήκες ακραία υψηλών θερμοκρασιών, άνω των 600 βαθμών Κελσίου, κάτι που απαιτεί μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Αυτό καθιστά δύσκολη και δαπανηρή τη βιομηχανική εφαρμογή της μεθόδου.

Όμως, χρησιμοποιώντας ένα μείγμα από υγρά μέταλλα ως καταλύτες, οι ερευνητές κατάφεραν να κάνουν για πρώτη φορά κάτι ανάλογο σε συνθήκες θερμοκρασίας δωματίου και με τη χρήση ελάχιστης ηλεκτρικής ενέργειας, συνεπώς πιο εύκολα και φθηνότερα. Όπως είπε ο Ντένεκε, «αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, είναι ένα ζωτικό πρώτο βήμα για να πετύχουμε την αποθήκευση του άνθρακα σε στερεά μορφή».

Όμως οι ερευνητές πρέπει να αποδείξουν ότι είναι δυνατή η εφαρμογή της νέας τεχνικής σε μαζική κλίμακα. Το 2017 οι ανθρωπογενείς εκπομπές διοξειδίου στην ατμόσφαιρα έφθασαν τα 32 δισεκατομμύρια τόνους, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας. Η μετατροπή του ακόμη περισσότερου αερίου διοξειδίου, που εδώ και χρόνια συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα, δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, καθώς ουσιαστικά σημαίνει να δημιουργηθούν βουνά άνθρακα.

Πλεονέκτημα πάντως της νέας μεθόδου είναι ότι παράγει συνθετικά καύσιμα ως υποπροϊόντα, που θα μπορούσαν να έχουν βιομηχανικές εφαρμογές. Παράλληλα ο δημιουργούμενος στερεοποιημένος άνθρακας έχει ηλεκτρικό φορτίο, πράγμα που τον καθιστά υπερ-πυκνωτή, συνεπώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε οχήματα.