H τριμερής συνάντηση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας και ο ρόλος των ΗΠΑ

Σε δέκα ημέρες θα πραγματοποιηθεί στην Ιερουσαλήμ μια νέα τριμερής συνάντηση μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, η οποία ωστόσο, θα είναι διαφορετική από τις προηγούμενες για δύο βασικούς λόγους (όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας Φιλέλευθερος):

Πρώτον, η νέα τριμερής διεξάγεται στο Ισραήλ ένα 20ήμερο πριν από τις κρίσιμες ισραηλινές εκλογές. Η σύνοδος δεν είναι άσχετη με τις εκλογές, αφού κατά την τελευταία τριμερή στην Μπερ Σέβα είχαν συμφωνήσει οι ηγέτες όπως η επόμενη σύνοδος πραγματοποιηθεί επί ελληνικού εδάφους. Ο αγωγός της Ανατολικής Μεσογείου, East Med, θα είναι για ακόμη μια φορά σημείο αναφοράς, αν και από τον περασμένο Δεκέμβριο δεν φαίνεται να έχει προκύψει κάποια σημαντική εξέλιξη. Όμως για το Ισραήλ ο αγωγός αυτός αποτελεί ένα σημαντικό στοίχημα.

Δεύτερον, η παρουσία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, δίνει μια άλλη διάσταση στην σύνοδο των τριών χωρών. Ουσιαστικά η τριμερής Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ αποκτά μια ισχυρή ομπρέλα, αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Κίνηση που έχει να κάνει και με τις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Η στήριξη της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδα από τις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρχε εδώ και καιρό. Αν και στα πρώτα στάδια η Ουάσινγκτον κράτησε κάποια απόσταση από το εγχείρημα, στη συνέχεια, λίγο η επιμονή των τριών χωρών και λίγο η συμπεριφορά Ερντογάν, οδήγησαν την αμερικανική πλευρά να κινηθεί με περισσότερη δυναμική στο να στηρίξει τις τρεις χώρες.

Οι επαφές των τριών χωρών με την Ουάσινγκτον είχαν ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες. Η πρόθεση των ΗΠΑ καταγράφηκε στην τελευταία τριμερή που πραγματοποιήθηκε στην Μπερ Σέβα με την παρουσία του Αμερικανού πρέσβη στην Ιερουσαλήμ. Ο Ντέιβιντ Φρίντμαν έδωσε σ’ εκείνη τη σύνοδο ένα σαφές μήνυμα ως προς τις προθέσεις της χώρας του. Παράλληλα, είχε βγει προς τα έξω ότι στην επόμενη σύνοδο Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου θα ήταν παρών και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.

Ένας από τους λόγους που οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται στα να παράσχουν μια επίσημη στήριξη στη σχέση των τριών χωρών είναι πως αυτές αποτελούν «ένα δημοκρατικό άξονα στην Ανατολική Μεσόγειο» και ως το αντιστάθμισμα για Ρωσία και Τουρκία. Δεν είναι τυχαίο που οι ΗΠΑ επεξεργάζονται πληθώρα θεμάτων για συνεργασία. Μεταξύ άλλων, βλέπουν προοπτική συνεργασίας στους τομείς της οικονομίας και της κυβερνοασφάλειας. Όπως εξετάζουν και την πιθανότητα μιας τετραμερούς στρατιωτικής άσκησης στη Μεσόγειο.

Η σύνδεση ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ έχει γίνει πιο δυνατή σε σωρεία θεμάτων. Δύο φορές τον χρόνο, οι ηγέτες των τριών χωρών συναντώνται πάνω σε μόνιμη βάση. Και τώρα, με την εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών οδεύουν προς ένα τετραπλό πλέγμα συνεργασίας.