Παγκόσμιος τρόμος για τα αεροπλάνα που πέφτουν – Τι φοβούνται οι εμπειρογνώμονες

Ένα καινούργιο αεροσκάφος, ένας έμπειρος πιλότος, καλές κλιματολογικές συνθήκες, όμως, μια ακόμη αεροπορική τραγωδία που έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία.

Οι 157 νεκροί μετά τη συντριβή του Boeing 737 MAX 8 της Ethiopian Airlines μπορεί να είναι ένα ακόμη δυστύχημα, αλλά μπορεί να σημαίνει και πολλά περισσότερα που πρέπει άμεσα να ερευνηθούν. Όχι μόνο για τα αεροπλάνα της συγκεκριμένης εταιρείας αλλά και για όλα καθώς μπορεί να υπάρχει πρόβλημα το οποίο θα πρέπει να διορθωθεί.

Εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι το αεροσκάφος έπεσε λόγω «στολαρίσματος», απώλεια στήριξης δηλαδή. Όμως, ότι μέσα σε ένα χρόνο πέφτουν δύο ίδια αεροπλάνα της Boeing προκαλεί ανησυχία.

«Είναι πολύ ύποπτο», τόνισε η Μέρι Σκιάβο, ειδική σε θέματα αεροπλοϊας και πρώην γενική επιθεωρήτρια του αμερικανικού υπουργείου Μεταφορών, στο CNN. «Έχουμε ένα ολοκαίνουργιο αεροσκάφος που έπεσε δυο φορές μέσα σ’ ένα χρόνο. Είναι λογικό να σημαίνουν καμπανάκια συναγερμού στην αεροπορική βιομηχανία, αφού δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό.»

Το Boeing 737 MAX 8, ένα αεροσκάφος που παρέλαβε η Ethiopian Airlines τον Νοέμβριο, εξαφανίστηκε από το ραντάρ στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας μόλις έξι λεπτά μετά την απογείωση. Οι 157 επιβαίνοντες είναι νεκροί. Αμέσως ήρθε στο νου των ειδικών η τραγωδία της πτήσης 610 της Lion Air που συνετρίβη τον περασμένο Οκτώβριο παρασέρνοντας στο θάνατο 189 ανθρώπους. Τα δεδομένα της πτήσης έδειξαν ασταθή ρυθμό ανόδου και καθόδου προτού το ίδιου τύπου αεροσκάφος συντριβεί 12 λεπτά μετά την απογείωσή του από την Τζακάρτα.

Όπως λένε οι ειδικοί, πάνω από 300 Boeing 737-MAX βρίσκονται στους αιθέρες και πάνω από 5.000 έχουν παραγγελθεί παγκοσμίως από το 2017. Πρόκειται για την τελευταία εκδοχή του 737, του αεροσκάφους με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ανά την υφήλιο, με ενισχυμένα χαρακτηριστικά αυτόνομης πτήσης.

Αλλά εκεί ίσως έγκειται και το πρόβλημα. Μετά την συντριβή της Lion Air πιλότοι ανά την υφήλιο είχαν οργιστεί που δεν είχαν ενημερωθεί επαρκώς για τις αλλαγές στο λογισμικό του αυτόματου πιλότου του Boeing 737 MAX 8, ή που δεν είχαν περάσει από υποχρεωτικό σεμινάριο.

Με τις αλλαγές αυτές το νέο λογισμικό αντισταθμίζει αυτόματα κατεβάζοντας το ρύγχος του αεροσκάφους προς τα κάτω αν οι αισθητήρες θεωρούν ότι είναι πολύ σηκωμένο και η γωνία του θέτει σε κίνδυνο το αεροπλάνο – ένα χαρακτηριστικό ασφαλείας που λειτουργούσε με ελαφρώς διαφορετικό τρόπο από εκείνον που είχαν συνηθίσει οι πιλότοι στα 737. Όπως απέδειξε το μαύρο κουτί της Lion Air, οι πιλότοι της πτήσης 610 είχαν τεράστιο πρόβλημα μ’ αυτό το θέμα.

Οι αισθητήρες έκαναν λάθος και έδειξαν ότι το ρύγχος του αεροσκάφους ήταν κατά 20 μοίρες πιο ανορθωμένο απ’ ό,τι έπρεπε και το σύστημα έκανε αυτόματα τη διόρθωση αφήνοντας τους πιλότους να προσπαθούν μάταια να σταθεροποιήσουν το αεροσκάφος που έπεσε στη θάλασσα με ταχύτητα 730 χλμ/ώρα.

Το συνδικάτο των Αμερικανών πιλότων, ΑΡΑ, κατηγόρησε τη Boeing ότι δεν ενημέρωσε σωστά τις αεροπορικές εταιρείες και τους πιλότους για το νέο λογισμικό ελέγχου του 737 MAX κι ότι οι εκπαίδευση των τελευταίων ήταν ανεπαρκής. Αλλά η Boeing απέρριψε τις αιτιάσεις, υποστηρίζοντας ότι αν οι πιλότοι της Lion Air είχαν ακολουθήσει σωστά όλες τις γνωστές σε εκείνους διαδικασίες δεν θα υπήρχε πρόβλημα.

Αλλά όπως έχουν δείξει προηγούμενες αεροπορικές τραγωδίες και οι αισθητήρες στους οποίους βασίζονται οι υπολογιστές του αεροσκάφους μπορούν να πάθουν βλάβη και οι πιλότοι που έχουν μάθει να εμπιστεύονται την τεχνολογία μπορούν να τα χάσουν αν κάτι πάει στραβά.

Κατά πόσον το αεροσκάφος των Αιθιοπικών Αερογραμμών αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα με εκείνο της Lion Air θα το δείξουν οι έρευνες, που θα πάρουν βέβαια κάποιο διάστημα. Μέχρι να βγει το πόρισμα, πάντως, η Κίνα διέταξε τη διακοπή πτήσεων των αεροσκαφών τύπου 737 MAX 8 που διαθέτουν οι αερογραμμές της, όπως έκαναν και αεροπορικές εταιρείες άλλων χωρών.

Όμως, θα πρέπει να αξιολογηθούν και ανάλογα ηλεκτρονικά συστήματα σε αεροσκάφη άλλων εταιρειών.

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας των Αερομεταφορών θα αξιολογήσει τους πιθανούς κινδύνους για την ασφάλεια των πτήσεων. Αν και επισήμως τα δύο περιστατικά δεν έχουν συνδεθεί, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα δυστχήματα έγιναν με τα συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφη που πετούν στους αιθέρες λιγότερο από δύο χρόνια. Ακόμη μεγαλύτερη αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι και οι δύο πτήσεις συνετρίβησαν λίγα μόνο λεπτά μετά την απογείωσή τους.

Στην περίπτωση της Lion Air στο επίκεντρο της έρευνας βρέθηκε ένα νέο σύστημα ασφαλείας που εγκαταστάθηκε στο αεροπλάνο MAX 8, το Maneuvering Characteristics Augmentation System ή πιο απλά (MCAS), το οποίο ρίχνει αυτομάτως την μύτη του αεροπλάνου προς το κάτω αν τα δεδομένα που υπάρχουν δείχνουν ότι βρίσκεται σε κίνδυνο.