Εφορία: Οι 10 παγίδες που πρέπει να αποφύγετε για να μην πληρώσετε υψηλούς φόρους

Παγίδες έξτρα φόρου κρύβονται πίσω από τους κωδικούς της φετινής φορολογικής δήλωσης. Δαπάνες με πλαστικό χρήμα, χάρτινες αποδείξεις, φίλοι ή οι συγγενείς που εμφανίζονται ως φιλοξενούμενοι στην κατοικία του φορολογουμένου, ανείσπρακτα ενοίκια, αναδρομικά, κενές κατοικίες, φοιτητική στέγη, ακόμα και μια δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία είναι τα σημεία των νέων φορολογικών εντύπων τα οποία αν δεν προσέξουν οι φορολογούμενοι ή εάν δεν έχουν λάβει εγκαίρως τα μέτρα τους θα κληθούν να πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο για τα εισοδήματά τους.

Τον λογαριασμό της φορολογικής δήλωσης μπορεί να φουσκώσουν μέχρι και 10 παγίδες:

• Λιγότερες δαπάνες με πλαστικό χρήμα: Με έξτρα φόρο απειλούνται μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες που δεν έχουν καλύψει το εισόδημά τους με το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων με πλαστικό χρήμα. Θα πληρώσουν έξτρα φόρο 22% στο ποσό που λείπει. Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος και η επιπλέον διαφορά δεν καλύπτεται από τον φορολογούμενο, το ύψος των δαπανών που θα πρέπει να έχουν πληρωθεί με ηλεκτρονικά μέσα για να κατοχυρωθεί η έκπτωση φόρου θα προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του (υψηλότερου) τεκμαρτού κι όχι επί του (χαμηλότερου) δηλωθέντος εισοδήματος. Σημειώστε ότι με απόφαση που υπέγραψε την περασμένη εβδομάδα η υφυπουργός Οικονομικών, Κατερίνα Παπανάτσιου, από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου εξαιρούνται οι φορολογούμενοι των οποίων το ετήσιο πραγματικό εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ και το ετήσιο τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 9.500 ευρώ. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι περιστασιακά απασχολούμενοι.

• Χάρτινες αποδείξεις:  Χωρίς το αφορολόγητο όριο κινδυνεύουν να μείνουν οι φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, τα άτομα με αναπηρία, οι στρατευμένοι, αλλά και οι κάτοικοι μικρών χωριών εάν δεν εμφανίσουν δαπάνες με αποδείξεις. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογούμενων μπορεί να έχουν εξαιρεθεί από την υποχρεωτική χρήση πλαστικού και ηλεκτρονικού χρήματος στις καθημερινές συναλλαγές τους αλλά όχι όμως και από τη συλλογή αποδείξεων. Για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου 1.900 – 2.100 ευρώ που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο όριο θα έπρεπε το 2018 να είχαν μαζέψει χάρτινες αποδείξεις για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους. Οσοι δεν τήρησαν την υποχρέωση αυτή και όχι μόνο δεν κράτησαν τις χάρτινες αποδείξεις αλλά ούτε πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές συναλλαγές που μετράνε στο αφορολόγητο τότε κατά την εκκαθάριση της δήλωσής τους θα διαπιστώσουν ότι θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρο.

• Φοιτητική στέγη: Οι φοιτητές που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο διαμονής των οικογενειών τους και νοικιάζουν φοιτητική στέγη, εάν το 2018 απέκτησαν οποιασδήποτε μορφής και οποιουδήποτε ύψους εισόδημα (πραγματικό από περιστασιακή απασχόληση ή τεκμαρτό) θα υποβάλλουν δική τους φορολογική δήλωση και θα φορτωθούν με το τεκμήριο διαβίωσης της ενοικιαζόμενης κατοικίας ανεξάρτητα εάν το ενοίκιο το πληρώνουν οι γονείς του. Για ετήσιο εισόδημα έως 6.000 ευρώ και τεκμαρτό έως 9.500 ευρώ οι φοιτητές εξασφαλίζουν το αφορολόγητο χωρίς να χρειάζονται αποδείξεις με πλαστικό χρήμα. Ο φοιτητής που δεν έχει αποκτήσει πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα τότε θεωρείται εξαρτώμενο μέλος της οικογένειάς του. Στην περίπτωση αυτή, η φοιτητική κατοικία δηλώνεται ως δευτερεύουσα από τον γονέα, ώστε να επιβαρύνεται εκείνος από το τεκμήριο διαβίωσης για το συγκεκριμένο ακίνητο. Αυτό όμως για τον γονέα σημαίνει ότι θα έχει μεγαλύτερο τεκμήριο διαβίωσης κατοικίας. Αν δεν καλύπτεται από τα εισοδήματά του, κινδυνεύει να πληρώσει έξτρα φόρο στη διαφορά που θα προκύψει.

• Ανείσπρακτα ενοίκια: Με την επιβολή φόρου 15% έως 45% για τα εισοδήματα που δεν απέκτησαν το 2018 απειλούνται φέτος οι φορολογούμενοι με ανείσπρακτα ενοίκια στην περίπτωση που δεν λάβουν εγκαίρως τα μέτρα τους. Οι ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν ακίνητα για τα οποία όμως δεν εισπράττουν ενοίκια ακόμα και εάν δηλώσουν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4 του Ε1 τα ανείσπρακτα ενοίκια  κινδυνεύουν να φορολογηθούν για αυτά τα ποσά. Αυτό θα συμβεί εάν δεν καταθέσουν στην Εφορία πριν από την υποβολή της δήλωσης, φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί εναντίον του μισθωτή. Χωρίς τα δικαιολογητικά η Εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης φορολογώντας τα συγκεκριμένα ποσά.

• Κενές κατοικίες: Στην παγίδα του τεκμηρίου θα πέσουν όσοι διαθέτουν κενές κατοικίες και ξεχάσουν να το δηλώσουν στο έντυπο Ε2. Στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι δεν δηλώσουν ότι μια κατοικία που έχουν στην κατοχή τους είναι κενή και αυτή εμφανιστεί στον πίνακα 5 π.χ. ως δευτερεύουσα κατοικία τότε αυτομάτως θα ενεργοποιηθεί το τεκμήριο και θα προστεθεί στα υπόλοιπα τεκμήρια που μπορεί να έχει ο φορολογούμενος π.χ. αυτοκίνητο, σκάφος αναψυχής ανεβάζοντας το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα.

• Δωρεάν παραχώρηση κατοικίας: Εισόδημα από ακίνητα δεν είναι μόνο το εισόδημα που αποκτά ο φορολογούμενος από μακροχρόνια ή βραχυχρόνια μίσθωση μιας κατοικίας, ενός καταστήματος ή ενός γραφείου. Εισόδημα από ακίνητα θεωρείται και η περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης χρήσης ακινήτων. Είναι μια από τις φορολογικές παγίδες στην οποία πιάνονται πολλοί φορολογούμενοι, οι οποίοι παραχωρούν δωρεάν κάποια κατοικία τους σε συγγενή ή φίλο τους και εκ των υστέρων καλούνται να πληρώσουν φόρο για εισοδήματα που δεν είναι πραγματικά αλλά υπολογίζονται με τεκμαρτό τρόπο. Στην περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης, ο φορολογούμενος υπολογίζει το εισόδημα που αποκτά με τεκμαρτό τρόπο και συνίσταται στο 3% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Αν για παράδειγμα ένα ακίνητο που παραχωρείται δωρεάν έχει αντικειμενική αξία 100.000 ευρώ, το εισόδημα που θα πρέπει να δηλωθεί είναι 100.000 Χ 3% = 3.000 ευρώ. Στην περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης κυρίας κατοικίας, ανεξαρτήτως επιφανείας, σε λοιπούς συγγενείς και τρίτους ο παραχωρών πληρώνει φόρο εισοδήματος ενώ ο δεχόμενος την παραχώρηση έχει τεκμήριο διαβίωσης για τη χρήση της δωρεάν παραχώρησης που δέχεται. Σημειώστε ότι δεν υπάγεται σε φόρο ούτε σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. προς τα τέκνα από τους γονείς ή το αντίστροφο.

• Αναδρομικά: Οι περίπου 400.000 εν ενεργεία και συνταξιούχοι δημόσιοι λειτουργοί που υπάγονται στα ειδικά μισθολόγια και έλαβαν τον Δεκέμβριο του 2018 αναδρομικά ποσά, θα κληθούν να πληρώσουν για τα ποσά αυτά ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,2% – 10%

• Φιλοξενούμενοι: Οι φορολογούμενοι που φιλοξενούν στην κατοικία τους συγγενή ή φίλο θα πρέπει υποχρεωτικά να συμπληρώσουν τον κωδικό  007-008 του Ε1 και να γράψουν τον ΑΦΜ του προσώπου που φιλοξενούν όπως επίσης και το διάστημα για το οποίο προσέφεραν φιλοξενία μέσα στο 2018. Ετσι, θα καταστεί δυνατό να γίνει διασταύρωση ανάμεσα στη δήλωση του παρέχοντος τη φιλοξενία και του φιλοξενούμενου για να εντοπιστούν περιπτώσεις μαϊμού φιλοξενίας.

• Αμοιβή με απόδειξη δαπάνης: Οι μισθωτοί που δεν έχουν κάνει έναρξη εργασιών στην Εφορία και χρησιμοποιούν τον «τίτλο κτήσης» για να ενισχύσουν το εισόδημά τους θα φορολογηθούν για το ποσό που έχουν λάβει με τον τίτλο κτήσης ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Το ποσό της απόδειξης δαπάνης θα προστεθεί στις αμοιβές από μισθωτές υπηρεσίες και ο φόρος θα υπολογιστεί είτε με συντελεστή 22% είτε με συντελεστή 29% είτε με συντελεστή 37% ανάλογα με το ύψος του μισθού.

• Νέοι 18 ετών και άνω. Οσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31.12.2018 και έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση. Ξεχωριστή φορολογική δήλωση θα πρέπει να κάνει ένας 18άρης που μπορεί να μην έχει αποκτήσει πραγματικά εισοδήματα αλλά στο όνομά του έχουν πιστωθεί τόκοι καταθέσεων ακόμη και λίγων ευρώ.