Ο «Ροβινσώνας Κρούσος» γίνεται 300 ετών

«Ο Ροβινσώνας των ονείρων μας είναι ένας άλλος από αυτόν που συνέγραψε ο Ντάνιελ Νταφόε» έγραψε πριν από 40 χρόνια ο κριτικός λογοτεχνίας Ούλριχ Κράινερ. Από τότε δεν άλλαξε σχεδόν τίποτα. Το μυθιστόρημα «Ροβινσώνας Κρούσος», που συνέγραψε πριν από περίπου 300 χρόνια ο τότε σχεδόν 60χρονος συγγραφέας και δημοσιογράφος Ντάνιελ Νταφόε, είναι η μια πλευρά. Η άλλη πλευρά του μυθιστορήματος είναι πώς αυτό διαδόθηκε και έμεινε στη συλλογική μνήμη με το πέρασμα του χρόνου.

Το μυθιστόρημα έχει γίνει εν τω μεταξύ γνωστό από τηλεοπτικές αλλά και κινηματογραφικές παραγωγές, καθώς και εκδόσεις για εφήβους, όπως για παράδειγμα από το Reader´s Digest. Η διαφορά έγκειται στο ότι το αυθεντικό μυθιστόρημα εξιστορεί με κάθε λεπτομέρεια τις περιπέτειες ενός ναυαγού που έμεινε για 28 χρόνια σε ένα νησί και είχε να παλέψει με πάρα πολλές δυσκολίες. Η αναζήτηση του Θεού και της αληθινής πίστης τον βοήθησαν να επιβιώσει.

Η σχέση με τη φύση, τον Θεό, η μοναξιά, η απληστία

Ο Νταφόε εξέδωσε το βιβλίο το 1719 και γνώρισε και τότε μεγάλη επιτυχία. Ήταν κάτι παραπάνω από την περιγραφή περιπετειών. Ήταν μια πρόταση για έναν τρόπο ζωής πιο ρεαλιστικό, περισσότερο απελευθερωμένο από τον πουριτανισμό της εποχής, με εμπιστοσύνη στο Θεό και την κοινή λογική. Είναι αδιανόητο να σκεφθεί κανείς τον Ροβινσώνα Κρούσο χωρίς τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις.

Το βιβλίο επηρέασε γενιές και γενιές και τα ερωτήματα που έθεσε ήταν διαχρονικά. Για παράδειγμα η σχέση του ανθρώπου με τη φύση και τον Θεό, η μοναξιά, η κοινωνία, η παραίτηση, η απληστία.

Μπορεί λοιπόν σήμερα ο περισσότερος κόσμος στο άκουσμα του ονόματος «Ροβινσώνας Κρούσος» να σκέφτεται κινηματογραφικές υπερπαραγωγές όπως είναι η αμερικανική σειρά Lost (2004 – 2010) ή η χολιγουντιανή ταινία Cast Away (2001) με τον Τομ Χανκς, η βάση όμως ήταν πάντα το μυθιστόρημα του Βρετανού συγγραφέα Ντάνιελ Νταφόε, το οποίο καταφέρνει να γοητεύει χιλιάδες αναγνώστες σε όλο τον κόσμο 300 χρόνια μετά τη συγγραφή του.

Γιόχεν Κιούρτεν

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου