Hellas to the Moon: Η ρομποτική του διαστήματος στη σύγχρονη Ελλάδα

Για ένα όραμα που μπορεί να οδηγήσει στην ωρίμανση τεχνολογιών που εξελίσσονται εδώ και δεκαετίες από την ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα μίλησε στο ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ – ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM» o Ευάγγελος Παπαδόπουλος, καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με εξειδίκευση στις ρομποτικές τεχνολογίες.

«Ασχολούμαστε με τη ρομποτική του διαστήματος εδώ και 30 χρόνια, κυρίως με τροχιακά συστήματα αλλά και με πλανητικά, συστήματα δηλαδή που έχουν να κάνουν με την εξερεύνηση των πλανητών» εξήγησε ο κ.Παπαδόπουλος και περιέγραψε πώς μαζί με την επιστημονική ομάδα των συνεργατών του κατέθεσε τη μία εκ των προτάσεων που πρόσφατα παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Hellas to the Moon».

«Μπορούμε να σχεδιάσουμε, να συμμετέχουμε στο σχεδιασμό ενός μικρού ρομπότ, μιας αρπάγης η οποία θα χρησιμοποιηθεί στη Σελήνη για διάφορες επιστημονικές εφαρμογές» εξήγησε ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ τόνισε πως κύρια στόχευση των σχεδιασμών «είναι η επιστήμη, τα επιστημονικά πειράματα», στα οποία η συγκεκριμένη ομάδα του ΕΜΠ προσβλέπει στο να συμμετέχει με υποστηρικτικά στοιχεία σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό των ρομποτικών συστημάτων.

Ο σχεδιασμός που αρχίζει μετά και την πρόσφατη υπογραφή κοινής Δήλωσης Συνεργασίας με τη NASA αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, ένα σημαντικό κίνητρο και για τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων. «Το ότι υπάρχει ένας στόχος για την Ελλάδα συνολικά και το ότι υπάρχει κάποια υποδομή είναι θετικά στοιχεία, ενώ οι νέοι πάντα ενδιαφέρονται να συμμετέχουν σε τέτοιου είδους εγχειρήματα, όσο τολμηρά και να είναι» τόνισε και χαρακτήρισε τις συγκεκριμένες συνεργασίες και συμφωνίες ως εξελίξεις που κινούνται «προς τη θετική κατεύθυνση».

Ο έλληνας καθηγητής εξήγησε πάντως πως σε τέτοιους σχεδιασμούς «πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας και την πραγματικότητα», που είναι «ότι χρειάζεσαι μεγάλη προετοιμασία, χρήματα, προδιαγραφές, ώστε να μπορέσει η χώρα να προχωρήσει προς το πραγματικό βήμα που θα είναι να πάει κάτι στη Σελήνη».

Ο κ. Παπαδόπουλος, ερωτηθείς σχετικά, αναφέρθηκε και στα τεράστια ποσά με τα οποία η παγκόσμια οικονομία τροφοδοτεί τη διαστημική βιομηχανία. «Για κάθε ευρώ που επενδύεται στο διάστημα επιστρέφουν έξι με οκτώ ευρώ σε αυτόν που το επενδύει, κάτι που δεν φαίνεται εξαρχής, αλλά αν σκεφτούμε τι θα γινόταν αν δεν είχαμε δορυφόρους για παράδειγμα, αρκεί» τόνισε με έμφαση.

Από το εργαστήριο στην επιφάνεια της Σελήνης

Όπως τόνισε ο καθηγητής του ΕΜΠ, οι έλληνες επιστήμονες πρέπει να λάβουν υπόψιν τους για το προσεχές διάστημα το ότι υπάρχουν βήματα ωρίμανσης σημαντικά που αναμένονται στη συνέχεια και μετά την παρουσίαση των προτάσεων της Ελλάδας. «Κάτι που γίνεται στο εργαστήριο δεν είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί σε πύραυλο και να φτάσει στο διάστημα, καθώς για να γίνει αυτό απαιτείται πολλή δουλειά, πρέπει να ανέβει το επίπεδο του TRL, όπως ονομάζεται (η αναφορά αφορά στην κλίμακα Technology Readiness Level, που έχει καθοριστεί από την αμερικανική NASA κατά τη δεκαετία του ’90 και είναι ένας τρόπος μέτρησης και ένδειξης ωριμότητας μιας τεχνολογίας), κάτι που απαιτεί χρόνο και χρήμα, δοκιμές που πρέπει να γίνουν» εξήγησε ο έλληνας καθηγητής. «Είναι λοιπόν καλό να βάζει κανείς στόχους, αλλά θέλει και πολλή δουλειά» τονίζει.

Ο έλληνας καθηγητής εξήγησε δε πως πρότζεκτ όπως το συγκεκριμένο διεθνές, που έχει σχεδιάσει η αμερικανική NASA στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, γίνονται «από μεγάλες εταιρείες», σε αυτά όμως συμμετέχουν και μικρότερες εταιρείες σε επιμέρους θέματα. «Στην Ελλάδα υπάρχουν εταιρείες που έχουν σχέση με το διάστημα, σε πολύ μικρότερα υποσυστήματα όπως και σε software κ.ο.κ. Στη χώρα μας υπάρχουν επιστήμονες, καθηγητές σε ελληνικά πανεπιστήμια που επιθυμούν να κάνουν διάφορα επιστημονικά πειράματα και έχουν κάποιοι από αυτούς έτοιμες διατάξεις, οι οποίες όμως θα πρέπει να πιστοποιηθούν για το διάστημα» τόνισε.

Η σημασία της ύπαρξης του ΕΛΔΟ

Ο κ. Παπαδόπουλος αναφέρθηκε και στην ύπαρξη του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού και στο πώς δίνει τη δυνατότητα σε μια επιστημονική κοινότητα που κινείται σε εξειδικευμένα πεδία να συνεργαστεί και να παρουσιάσει τη δουλειά της σε έναν παγκοσμιοποιημένο χώρο όπως αυτόν του διαστήματος. «Η ύπαρξη ενός οργανισμού είναι σαφώς σημαντική και είναι μια διεπαφή με το εξωτερικό, δηλαδή κάποιος να μπορεί να μιλάει εξ ονόματος της χώρας όταν έρχεται σε επαφή με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος ή τις ευρωπαϊκές εταιρείες που έχουν σχέση με το διάστημα, αυτό είναι σημαντικό» εξήγησε και επισήμανε πως «χρειάζεται και πολύ εξειδικευμένο προσωπικό» που θα στελεχώνει τον εν λόγω Οργανισμό, ο οποίος «έχει έναν χρόνο περίπου διάρκεια ζωής».

Ο έλληνας επιστήμονας εξέφρασε πάντως την εκτίμηση πως η Ελλάδα «πολλές φορές καταπλήσσει στο εξωτερικό, γιατί ενώ άλλοι θα ήθελαν πολύ χρόνο, εμείς μπορούμε να το κάνουμε πιο γρήγορα», αν και σε κάθε περίπτωση πρέπει «να έχουμε συγκρατημένη αισιοδοξία».

Αντίδοτο στο Brain Drain

Ερωτηθείς τέλος για το κατά πόσον οι τελευταίες εξελίξεις έχουν επηρεάσει τη νεότερη γενιά των επιστημόνων παρέχοντας, ενδεχομένως, κίνητρο για την παραμονή τους εντός της χώρας, ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε πως υπάρχει μια σχετική τάση, που βαίνει ενισχυόμενη. «Νομίζω ότι αυτό ισχύει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ίσχυε κι όταν γύρισα από το εξωτερικό, στην αρχή δεν είχα σκεφτεί να συνεχίσω την έρευνα που έκανα στο εξωτερικό για διαστημικά ρομπότ, αλλά υπήρχε πίεση από τους ίδιους τους φοιτητές, οι οποίοι ενδιαφερόντουσαν. Όταν η Ελλάδα έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώθηκε, μεγάλωσε πολύ, και ήδη τώρα φοιτητές μετέχουν σε πολλά προγράμματα τρέχοντα, σε μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα, είτε ως συντονιστές είτε ως συμμετέχοντες, και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και για το θέμα της ρομποτικής σε έναν πολύ δύσκολο τομέα, όπως είναι το διάστημα, αλλά και για την ιδέα του διαστήματος από μόνη της» τόνισε ο έλληνας επιστήμονας.

«Είναι ένας άγνωστος χώρος ο οποίος ενδιαφέρει πολλούς, οπότε υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και είναι μια μεγάλη πρόκληση το να μπορεί να τα βγάλει κανείς πέρα σε ένα τέτοιο περιβάλλον» καταλήγει.

(Πηγή πληροφοριών: ΑΠΕ – ΜΠΕ)