Το χρονικό δυόμισι μηνών συνεχούς κλιμάκωσης στις σχέσεις ΗΠΑ – Ιράν

Ακολουθεί ένα χρονολόγιο των βασικών σταθμών τους τελευταίους 2,5 μήνες της κλιμάκωσης των εντάσεων σε διπλωματικό και στρατιωτικό πεδίο ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, ένα χρόνο και πλέον μετά από τη μονομερή απόσυρση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που υπεγράφη το 2015 και της εκστρατείας άσκησης «μέγιστης πίεσης» της αμερικανικής κυβέρνησης προς την Ισλαμική Δημοκρατία.

Χρονολόγιο:

8 Απριλίου: Ο Αμερικανός Ντόναλντ Τραμπ χαρακτηρίζει τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης ξένη τρομοκρατική οργάνωση, ένα βήμα χωρίς προηγούμενο που προκάλεσε την καταδίκη του Ιράν και ανησυχίες για ενδεχόμενες επιθέσεις αντιποίνων σε δυνάμεις των ΗΠΑ. Η Τεχεράνη αντιδρά και χαρακτηρίζει την Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (CENTCOM) τρομοκρατική οργάνωση και την κυβέρνηση των ΗΠΑ χρηματοδότη της τρομοκρατίας.

5 Μαΐου: Οι ΗΠΑ αναπτύσσουν ένα αεροπλανοφόρο, τη δύναμη κρούσης που σχηματίζουν τα πλοία συνοδείας του και μια ειδική πτέρυγα βομβαρδιστικών στη Μέση Ανατολή, για να στείλουν το «σαφές μήνυμα» στο Ιράν πως οποιαδήποτε «επίθεση» από πλευράς του εναντίον αμερικανικών συμφερόντων ή συμμάχων της Ουάσινγκτον στην περιοχή θα αντιμετωπιστεί με «αμείλικτη δύναμη».

8 Μαΐου: Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο πραγματοποιεί αιφνιδιαστική επίσκεψη στην Βαγδάτη για να συζητήσει με τις ιρακινές αρχές, «πληροφορίες που καταδεικνύουν μια κλιμάκωση των δραστηριοτήτων του Ιράν».

8 Μαΐου: Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί ανακοινώνει ότι η Τεχεράνη ξεκινά να μειώνει τη συμμόρφωσή της προς τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του 2015. Διαμηνύει ότι αν οι μεγάλες δυνάμεις δεν προστατεύσουν μέσα σε 60 ημέρες την οικονομία του Ιράν από τις αμερικανικές κυρώσεις, η Τεχεράνη θα αρχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλότερο βαθμό.

12 Μαΐου: Η Ουάσινγκτον εκδίδει ταξιδιωτική οδηγία συμβουλεύοντας τους Αμερικανούς πολίτες να μην ταξιδεύουν στο Ιράκ, ή να κρατούν χαμηλό προφίλ αν βρεθούν στη χώρα αυτή.

13 Μαΐου: Τέσσερα πλοία, ανάμεσά τους δύο σαουδαραβικά δεξαμενόπλοια, γίνονται στόχος «επίθεσης δολιοφθορέων» στα ανοικτά των ακτών της Φουτζέιρα, που ανήκει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο Τραμπ δηλώνει ότι το Ιράν μπορεί να βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις.

14 Μαΐου: Δύο σταθμοί άντλησης πετρελαίου γίνονται στόχος επίθεσης από μη επανδρωμένα αεροσκάφη κοντά στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, ανακοινώσει το Ριάντ και επιρρίπτει την ευθύνη στους σιίτες αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που φέρουν τη στήριξη του Ιράν.

15 Μαΐου: Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζητά από το «μη απαραίτητο αμερικανικό προσωπικό» να αποχωρήσει από το Ιράκ, ενώ οι πρεσβείες των ΗΑΕ και του Λιβάνου καλούν τους Αμερικανούς υπηκόους να «διατηρήσουν υψηλό βαθμό επαγρύπνησης».

24 Μαΐου: Το Πεντάγωνο ανακοινώνει την αποστολή 1.500 επιπλέον αμερικανικών στρατευμάτων στην Μέση Ανατολή. Έχουν προηγηθεί η ανάπτυξη από τις ΗΠΑ στον Κόλπο αεροπλανοφόρου με τη δύναμη κρούσης του, συστοιχιών αντιαεροπορικών πυραύλων Patriot, στρατηγικών βομβαρδιστικών και ενός αποβατικού πλοίου με αμφίβια οχήματα. Η Ουάσινγκτον υποστηρίζει πως έχει «ενδείξεις» για την προετοιμασία «επιθέσεων» εναντίον αμερικανικών συμφερόντων ή προσωπικού από μέρους του Ιράν.

13 Ιουνίου: Δύο δεξαμενόπλοια στον κόλπο του Ομάν δέχονται επίθεση κοντά στο στρατηγικής σημασίας Στενό της Χορμούζ. Οι ΗΠΑ κατηγορούν το Ιράν. Η Τεχεράνη αρνείται κάθε εμπλοκή.

17 Ιουνίου: Το Ιράν ανακοινώνει ότι μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες θα ξεπεράσει το διεθνώς συμφωνημένο όριο του αποθέματός του σε ουράνιο χαμηλού βαθμού εμπλουτισμού (LEU).

17 Ιουνίου: Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν κατηγορεί το Ιράν για τις επιθέσεις στα δεξαμενόπλοια στον κόλπο του Ομάν.

18 Ιουνίου: Ο (τέως σήμερα) υπηρεσιακός υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Πάτρικ Σάναχαν ανακοινώνει την ανάπτυξη περίπου 1.000 επιπλέον αμερικανών στρατιωτικών στη Μέση Ανατολή, με «αμυντικούς σκοπούς».

20 Ιουνίου: Οι Φρουροί της Επανάστασης και το Ιράν αναφέρουν ότι κατέρριψαν ένα αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος που παραβίασε τον εναέριο χώρο της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Η Ουάσινγκτον απαντά ότι το drone πραγματοποιούσε πτήση σε διεθνή εναέριο χώρο και μιλά για απρόκλητη επίθεση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-dpa