Ψήφος Αποδήμων: Μια διαχρονική, υπερκομματική αποτυχία

Παρά τις περί του αντιθέτου δεσμεύσεις η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έφερε τελικά στη Βουλή νομοσχέδιο που να ανοίγει το δρόμο για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος για τους εκλογείς εκτός Επικράτειας. Και αυτό παρότι ολοκληρώθηκε ήδη προ μηνών -αν και με σημαντική καθυστέρηση- το έργο της ειδικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, η οποία είχε συγκροτηθεί γι΄ αυτόν ακριβώς το σκοπό στα τέλη της περασμένης χρονιάς υπό την αιγίδα του υπουργείου Εσωτερικών.

Τον Απρίλιο η επιτροπή παρέδωσε μάλιστα τη σχετική τελική εισήγησή της στον αρμόδιο υπουργό Αλέξη Χαρίτση, ο οποίος επρόκειτο να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τα κοινοβουλευτικά κόμματα προκειμένου να διασφαλιστεί η απαραίτητη διακομματική συναίνεση (το σύνταγμα επιτάσσει πλειοψηφία 2/3 για τον σχετικό εκτελεστικό νόμο). Με αφορμή τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις που οδήγησαν στις αυριανές πρόωρες εκλογές όμως, το θέμα μπήκε και πάλι στο συρτάρι. Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις αυριανές κάλπες θα παραλάβει εκτός των άλλων και τη σκυτάλη της ανεκπλήρωτης αυτής υποχρέωσης προς τους Έλληνες του εξωτερικού.

Δημητρίου-ΟΕΚ Γερμανίας: Χάθηκε άλλη μια ευκαιρία

«45 χρόνια μετά την μεταπολίτευση και δυστυχώς οι έλληνες απόδημοι της Γερμανίας περιμένουμε ακόμη την υλοποίηση των υποσχέσεων των πολιτικών μας για καθιέρωση της ψήφου στον τόπο διαμονής μας», αναφέρει στη DW ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Γερμανίας Κώστας Δημητρίου και προσθέτει. «Δυστυχώς άλλη μια ευκαιρία χάθηκε από την τωρινή αριστερή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και παρά τις μεγαλόστομες υποσχέσεις παραμείναμε μόνο στα λόγια. Οι Έλληνες στη Γερμανία προσμένουμε πλέον στην εξαγγελία του αρχηγού της ΝΔ κ. Μητσοτάκη ο οποίος δεσμεύτηκε ότι ένα από τα πρώτα νομοσχέδια που θα καταθέσει θα είναι και η υλοποίηση αυτού του διαχρονικού αιτήματός μας. Από αυτό ακριβώς θα κριθεί από εμάς τους Έλληνες της Γερμανίας. Ευχόμαστε να τηρήσει την υπόσχεσή του στο ακέραιο και περιμένουμε να γίνει πράξη επιτέλους η ψήφος των Αποδήμων».

Ο αρχηγός της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε επανειλημμένως ότι, εφόσον κερδίσει τις εκλογές, η ψήφος των Αποδήμων θα είναι μια από τις άμεσες προτεραιότητές του. Σε ομιλία του σε εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον περασμένο Μάρτιο με αντικείμενο το brain drain, o αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επισήμανε μάλιστα ότι «η Νέα Δημοκρατία έχει καταθέσει νομοθετική πρόταση ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη για το πώς μπορεί να ψηφίζει ο Έλληνας εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους από το εξωτερικό, από τις πρεσβείες και από τα προξενεία. Και αυτό θα το κάνουμε πράξη εντός έξι μηνών από τη στιγμή που ο ελληνικός λαός μας εμπιστευθεί τη διακυβέρνηση του τόπου».

Δεδομένου όμως ότι ο σχετικός εκτελεστικός νόμος θα πρέπει να αποσπάσει πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή, όπως ορίζει το σύνταγμα, θα απαιτηθεί η σύμπλευση και άλλων πολιτικών δυνάμεων. Πόσο εύκολο όμως είναι αυτό σε μια χώρα όπου ακόμη και μια τόσο βαθιά οικονομική κρίση όσο αυτή της τελευταίας 10ετίας δεν κατάφερε να εδραιώσει μια πολιτική κουλτούρα συναίνεσης;

Το Κίνημα Αλλαγής που πρωτοστάτησε στη συνταγματική αναθεώρηση του 2001, η οποία κατοχυρώνει την ψήφο των Αποδήμων, δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Κύκλοι της Χαριλάου Τρικούπη αναφέρουν στη DW ότι η στάση του κόμματος θα εξαρτηθεί από την τελική μορφή που θα έχει το νομοσχέδιο. Οι ίδιοι παραπέμπουν όμως σε μια ουσιαστική διαφωνία που υπάρχει με τη ΝΔ στο ζήτημα. Το ΚΙΝΑΛ προκρίνει το μοντέλο της επιστολικής ψήφου που διασφαλίζει το δικαίωμα της συμμετοχής σε όλους και όχι επιλεκτικά σε εκείνους που βρίσκονται κοντά στις προξενικές αρχές, όπως προτείνει η ΝΔ. Επιπλέον, το Κίνημα Αλλαγής ζητά την άμεση εκπροσώπηση των Αποδήμων στο Κοινοβούλιο αλλά και τη δημιουργία εκλογικών περιφερειών εξωτερικού. Αυτές ακριβώς οι διαφωνίες είχαν οδηγήσει και στο ναυάγιο του 2009. Τότε η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή είχε φέρει σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή το οποίο όμως δεν κατάφερε να αποσπάσει την απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξη.

Επιστολή-φωτιά από κοινότητες προς Τσίπρα

Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών πάντως (το αίτημα διατυπώθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1960) δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Σε πολλές μεταναστευτικές οργανώσεις παγιώνεται πλέον η αντίληψη ότι δεν υπάρχει ουσιαστική πολιτική βούληση για μια οριστική και μακριά από μικροπολιτικές σκοπιμότητες διευθέτηση του ζητήματος.

Για να έχει η νέα προσπάθεια μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να προηγηθεί ένας ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Σε αυτόν θα πρέπει να ενταχθούν όμως αυτή τη φορά και οι ίδιοι οι Απόδημοι και οι οργανώσεις τους. Είναι πράγματι άξιον απορίας πώς ο αρμόδιος υπουργός για θέματα Απόδημου Ελληνισμού Τέρενς Κουίκ έκανε κατά τη διάρκεια της θητείας του δεκάδες ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά κανένα δεν τον έφερε στη Γερμανία για να συζητήσει με τις μεταναστευτικές οργανώσεις το μάλλον σημαντικότερο ζήτημα του χαρτοφυλακίου του.

Στις μεταναστευτικές οργανώσεις της Ευρώπης πάντως επικρατεί οργή. Σε κοινή τους επιστολή προς τον Αλέξη Τσίπρα, η ΟΕΚ Γερμανίας και οι κοινότητες Βρυξελλών, Άμστερνταμ, Μάλτας, Νορβηγίας, Ισλανδίας καθώς και ο Σύλλογος Ελλήνων Φοιτητών Κύπρου επιρρίπτουν στον έλληνα πρωθυπουργό ότι δεν τήρησε την υπόσχεσή του και γι΄ αυτό νοιώθουν εξαπατημένοι. «Ήταν στο χέρι σας να δώσετε δικαίωμα ψήφου για όλους τους Έλληνες του εξωτερικού από τον τόπο διαμονής τους. Χωρίς δικαιολογίες, χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς παραθυράκια. Αυτό ήταν το πραγματικά δίκαιο. Και δεν το κάνατε πράξη», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή των ελληνικών κοινοτήτων εξωτερικού.

Κώστας Συμεωνίδης