«Θηλιά» τρόικας και στη νέα κυβέρνηση: Αρχίζουν τα όργανα με τις υποσχέσεις για μείωση φόρων

Η εβδομάδα του μέλιτος για την κυβέρνηση (αν υπήρξε ποτέ τέτοια) τελείωσε και τα δύσκολα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη μόλις ξεκίνησαν. Κυρίως στο κομμάτι της οικονομίας όπου επί της ουσίας κρίθηκε η μάχη των εκλογών.

Οι υποσχέσεις για φορολογική ανατροπή και για μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν ανάπτυξη και δουλειές ήταν πολλές στην προεκλογική περίοδο. Και τώρα το Μαξίμου καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στις υποσχέσεις προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και στους στόχους που έχουν τεθεί και υπογραφεί με την τρόικα.

Οπως όλα δείχνουν οι δανειστές έχουν δώσει μια περίοδο χάριτος στην κυβέρνηση μέχρι τον Σεπτέμβριο, όμως τα μηνύματα που έχουν σταλεί προοιωνίζονται δύσκολες ημέρες και για το οικονομικό επιτελείο που ανέλαβε πρόσφατα.

Το πρώτο κρας τεστ θα γίνει  αύριο στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του Economist όπου θα βρεθούν στην Αθήνα οι Κλ. Ρέγκλινγκ, Χανς Φάιλμπριφ, Ντέκλαν Κοστέλο, Πίτερ Νόλμαν και Νικόλα Τζαμαρόλι.

«Δεν διαπραγματευόμαστε»

Οπως αναφέρουν τα «ΝΕΑ», η μείωση των φόρων είναι αδιαπραγμάτευτη για την κυβέρνηση και το μήνυμα αυτό αναμένεται να δώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ κατά τη συνάντηση που θα έχει μαζί του αύριο στις 6 το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου. Πρόκειται για την πρώτη επίσημη συνάντηση που θα έχει ο Πρωθυπουργός με εκπρόσωπο των θεσμών και για αυτό θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές ενόψει του προϋπολογισμού του 2020.

Η κυβέρνηση θέλει με το καλημέρα να δείξει πως θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε έναντι των ψηφοφόρων της. Ετσι το νομοσχέδιο θα ενωσματώνει ελαφρύνσεις φόρων σε εισοδήματα, ακίνητα και επιχειρηματικά κέρδη οι οποίες θα ενεργοποιούνται σταδιακά και παράλληλα θα συνοδεύεται με φιλοαναπτυξιακά μέτρα.

Οι θεσμοί δεν είναι αρνητικοί σε αλλαγές στη φορολογία ειδικά από τη στιγμή το φορολογικό μείγμα θα καταστεί πιο φιλικό στην ανάπτυξη. Ωστόσο θέλουν να μετρήσουν το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων πριν γίνουν οι όποιες αλλαγές.

Ωστόσο, οι δανειστές φοβούνται πισωγυρίσματα και «μαύρες τρύπες» που θα εκτροχιάσουν την οικονομία. Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Χρ. Σταϊκούρας βρήκε «τρύπα» 1 δισ. ευρώ από την υπόθεση των 120 δόσεων, και αναζητούνται μέτρα για να καλυφθεί.

Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση θα «κλειδώσει» άμεσα το νομοσχέδιο με τις φοροαλλαγές που υποσχέθηκε ότι θα κάνει άμεσα, όμως, αυτό μπορεί να ψηφιστεί με τον προϋπολογισμό του 2020 και βεβαίως η εφαρμογή να είναι σταδιακή.

Ισορροπία

Οπως αναφέρει το «Βήμα της Κυριακής» και Ζώης Τσώλης, η κυβέρνηση ισορροπεί σε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στην υλοποίηση των δεσμεύσεων για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022 που έχει υπογράψει η προηγούμενη κυβέρνηση με τους Ευρωπαίους και στην υλοποίηση των μέτρων ενίσχυσης των εισοδημάτων και μείωσης των φόρων που είχε στο πρόγραμμά της η ΝΔ.

Η πορεία αυτή φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολη, δεδομένου ότι η υλοποίηση του σχεδίου μείωσης των άμεσων και έμμεσων φόρων σε βάθος τετραετίας απαιτεί δημοσιονομικό χώρο που υπερβαίνει τα έξι δισ. ευρώ. Και όσο ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει «σκαλωμένος» κάτω από το 2%, η προοπτική να αναπληρωθούν τα έσοδα αυτά από την οικονομική δραστηριότητα είναι αβέβαιη.

Προς τούτο το οικονομικό επιτελείο ξεκινά μαραθώνιο διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον ESM και τους θεσμούς την ερχόμενη εβδομάδα και θα ολοκληρωθεί στις 15 Σεπτεμβρίου στο Eurogroup που θα γίνει στο Ελσίνκι προκειμένου να πετύχει χαλάρωση του στόχου για το πλεόνασμα για τα επόμενα χρόνια με αντάλλαγμα επιτάχυνση διαρθρωτικών αλλαγών και μείωση του κράτους ώστε να βοηθηθεί η ανάπτυξη. Ηδη ανακοίνωσε ότι στις άμεσες προτεραιότητες είναι η εφαρμογή επιχειρησιακού προγράμματος αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή η ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων.

Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι το κλίμα με τους ξένους είναι καλό και το γεγονός ότι σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις μετά από τις συσκέψεις με τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% εφέτος, παρά τις πρόωρες παροχές της κυβέρνησης Τσίπρα, μπορεί να επιτευχθεί μετά από υπερπροσπάθεια.

«Τηρείστε τη συμφωνία»

Οι Ευρωπαίοι δείχνοντας τις προθέσεις τους έστειλαν από τη Δευτέρα κιόλας, προτού ακόμη ορκιστεί η κυβέρνηση, το μήνυμά τους λέγοντας ότι «η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει υπογράψει».

Ειδικά για το πρωτογενές πλεόνασμα το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: «Ο στόχος για 3,5% του ΑΕΠ είναι μέρος της συμφωνίας του 2018». Αρνήθηκαν δε να σχολιάσουν το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης αφού δεν έχει καν διαμορφωθεί. «Αυτά θα συζητηθούν τον Σεπτέμβριο, στο άτυπο Eurogroup στο Ελσίνκι».

Με τη θέση αυτή τάχθηκε άμεσα η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, η οποία δήλωσε ότι «οι υπουργοί δεν βλέπουν λόγο να μειωθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%, θέση με την οποία συμφωνώ».

Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι η κυρία Μέρκελ κατά την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στο Βερολίνο που προετοιμάζεται για το τέλος Αυγούστου δεν θα έχει μια άλλη άποψη απέναντι στο ελληνικό αίτημα να μειωθεί ο στόχος για το πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ υπέρ της ανάπτυξης.

Από την πλευρά της κυβέρνησης ήδη αναπτύσσεται η επιχειρηματολογία εν όψει της ψήφισης των φορολογικών μέτρων χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.Οπως λένε έγκυρες πηγές τα μέτρα αυτά – ειδικά οι μειώσεις φόρων – χαρακτηρίζονται ως «μέτρα-σημαίες» για την κυβέρνηση, έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση και υπό αυτή την έννοια δεν αποτελούν «αντικείμενο διαπραγμάτευσης» με τους θεσμούς.

Τα κλειδιά είναι η οριζόντια μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% σε δύο χρόνια, η αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα για τρία χρόνια και η έκπτωση φόρου ίση με το 40%-50% της δαπάνης για ενεργειακή, λειτουργική ή αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων, μέτρα που αναμένεται ότι θα οδηγήσουν στην επανεκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα.

Αναπτυξιακή ώθηση αναμένεται να δώσουν και μέτρα όπως η μείωση του φόρου επιχειρήσεων κατά 8 μονάδες επίσης σε δύο χρόνια και η σταδιακή μείωση της φορολογίας των εισοδημάτων με κατάργηση της έκτακτης εισφοράς σε βάθος τετραετίας.