Τα του οίκου μας

Πολύς λόγος γίνεται για τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν και την τεράστια επιρροή που ασκούν στις μέρες μας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως φορέας παιδείας και διαμόρφωσης των πολιτικοκοινωνικών δεδομένων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Είναι, νομίζω, προφανές ότι το θετικό ή αρνητικό πρόσημο της επίδρασης των εν λόγω μέσων στη ζωή και στην καθημερινότητά μας συναρτάται άμεσα με το ποιόν και το γνωστικό υπόβαθρο των ατόμων που συγκροτούν τις δημοσιογραφικές κοινότητες ανά την υφήλιο.

Στα καθ’ ημάς, δυστυχώς, η δημοσιογραφία ακολουθεί τα τελευταία χρόνια φθίνουσα πορεία, ανάλογη θα έλεγε κανείς με εκείνη που ακολουθεί και ολόκληρη η χώρα μετά το 2009.

Η παραγωγή δημοσιογραφικού περιεχομένου υψηλών προδιαγραφών και πραγματικού μόχθου γίνεται ολοένα και περισσότερο μακρινή ανάμνηση, η ακηδεμόνευτη, σχολιαστική και ερευνητική δημοσιογραφία καθίσταται ολοένα και περισσότερο είδος εν ανεπαρκεία.

Αντίθετα, περισσεύουν τα εντελώς ανούσια άρθρα και τα ρηχά νοήματα, ο συκοφαντικός λόγος και οι προσβλητικές αναφορές, οι ιδεοληψίες και οι πολιτικές υστεροβουλίες, το copy-paste και οι αφόρητες κοινοτοπίες.

Είναι γεγονός ότι η σημερινή Ελλάδα διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από την Ελλάδα των δεκαετιών όπου μεσουρανούσαν εκδότες όπως η Ελένη Βλάχου και ο Χρήστος Λαμπράκης ή διευθυντές όπως ο Λέων Καραπαναγιώτης και ο Σεραφείμ Φυντανίδης.

Και η διαφορά αυτή δεν αφορά μόνον τα οικονομικά μεγέθη ή το πολιτικό σκηνικό, αλλά —προπάντων— τις ηθικές κατευθύνσεις και τις πνευματικές ανησυχίες των σύγχρονων Ελλήνων και των σύγχρονων Ελληνίδων.

Αυτό, όμως, δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι χωρούν εκπτώσεις σε ζητήματα ήθους, εξειδικευμένων γνώσεων και σεβασμού της γλώσσας, που αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους του δημοσιογραφικού λειτουργήματος.

Σε ό,τι αφορά τη διάπλαση του ήθους των δημοσιογράφων, οι εκπρόσωποι των παλαιότερων γενεών, που είναι έμπλεοι εμπειριών και κατέχουν θέσεις ευθύνης, μπορούν με το λόγο και τις πράξεις τους, σε καθημερινή βάση, να διαμορφώσουν υγιή πρότυπα.

Όσον αφορά πάλι τις απαραίτητες γνώσεις και την ορθή χρήση της γλώσσας μας, οι κάθε λογής και κάθε επιπέδου δημοσιογράφοι, «φτασμένοι» και «ανερχόμενοι αστέρες», καλό θα ήταν να φροντίσουν οι ίδιοι για τη διαρκή βελτίωσή τους, υιοθετώντας στην πράξη το «γηράσκω αεί διδασκόμενος».