Η ώρα του Μπόρις

Ποιος θα μπορούσε να το φανταστεί πριν από μερικά χρόνια; Ενας Μπόρις να γίνεται πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, έχοντας μάλιστα, έστω και μακρινές, ρωσικές ρίζες στην καταγωγή του; Αλλά και ποιος θα μπορούσε επίσης να φανταστεί ένα τέτοιο ρήγμα που σήμερα εγκυμονείται ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες; Πάντοτε αυτή η σχέση υπήρξε δύσκολη, όμως, πλέον, για τις επόμενες περίπου δέκα εβδομάδες θα βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί.

Το ερώτημα «τις πταίει» σχετική έχει σημασία. Πρώτον επειδή στη διεθνή πολιτική μετράει ο συσχετισμός της ισχύος και όχι το ποιος έχει «δίκιο» και ποιος όχι. Και, δεύτερον, καθώς η εικόνα είναι πολύ πιο μπλεγμένη από όσο κάποιοι θέλουν να την υπεραπλουστεύουν. Δεν είναι ο Μπόρις Τζόνσον, ούτε καν ο Νάιτζελ Φάραζ που επέβαλαν αυτές τις εξελίξεις. Πριν από όλους ήταν ο πάλαι ποτέ πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Κάμερον που αποφάσισε να διενεργήσει το δημοψήφισμα για την έξοδο της χώρας του από την ΕΕ, χωρίς να υπάρχει πραγματική ανάγκη για κάτι τέτοιο. Το έκανε από υπερβολική αυτοπεποίθηση: ήταν σίγουρος ότι θα κάνει περίπατο. Εσπασε τα μούτρα του. Και σε εκείνη τη χώρα δεν είναι όπως εδώ: δεν κάνεις το «ναι» «όχι» σε ένα βράδυ και δεν τρέχει τίποτα… Ο Κάμερον εξαφανίστηκε αμέσως μετά, όμως η θέση του στην Ιστορία είναι ήδη κλεισμένη: ο πιο γκαφατζής και ανεύθυνος πρωθυπουργός που γνώρισε ποτέ η χώρα του.

Φεύγοντας ο Κάμερον, ήρθε η Μέι. Στην (πολύ) αρχή ήταν εναντίον του Brexit. Μετά, έγινε υπέρ. Και προσπάθησε να έχει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Ομως ο σκύλος ήταν μπουλντόγκ και τη δάγκωσε άσχημα… Δυστυχώς, και από την άλλη πλευρά του καναλιού, τα ήθελαν επίσης όλα. Η Μέι βρέθηκε στο κρεβάτι του Προκρούστη, μέχρι που εγκατέλειψε κλαίγοντας – κυριολεκτικά!… Οι πάντοτε υπερφίαλες Βρυξέλλες δεν της έδωσαν την παραμικρή ουσιαστική ευκαιρία να πετύχει μια συμφωνία που θα μπορούσε να σταθεί. Την τύλιξαν σε μία κόλλα χαρτί εκμεταλλευόμενες και τις συμπληγάδες που είχε να αντιμετωπίσει στο Λονδίνο. Σκέφτηκαν κοντόφθαλμα και όχι δημιουργικά. Μία ιστορία που θα μπορούσε να λήξει με αμοιβαία οφέλη, κινδυνεύει πλέον να γίνει αιτία καθολικών καταστροφών για όλες τις πλευρές. Είναι δείγμα ωριμότητας της νέας προέδρου της Κομισιόν που από την πρώτη στιγμή είπε ότι ένα Brexit χωρίς συμφωνία δεν συμφέρει κανέναν. Η Μεγάλη Βρετανία είναι ένας από τους σημαντικότερους εμπορικούς και οικονομικούς εταίρους της ΕΕ. Και αν πάνε να τη γονατίσουν αυτό θα γυρίσει και θα τους δαγκώσει.

Εδώ ακριβώς λοιπόν είναι που έρχεται και ο Μπόρις, παλιός συμμαθητής του Κάμερον. Ο αριστοκράτης ιστορικός, δημοσιογράφος και πολιτικός, γεννημένος στο Μανχάταν και σπουδαγμένος στο Ιτον και την Οξφόρδη και που τον βρίζουν όλοι, αλλά που δεν ήρθε μόνος του: τον έφεραν ο Κάμερον, η Μέι, οι Βρυξέλλες και, βέβαια, η ζωή… Τον έφεραν και τα «συστήματα» και στις δύο πλευρές που τον αντιπαθούν περίπου εξίσου: τον πολέμησαν τόσο πολύ και συχνά τόσο άκριτα και άδικα, που, τελικά, ενίσχυσαν τη σχέση του με τον λαό. Και, τώρα, ήρθε πια η στιγμή να τα βάλουν μαζί του.