Όταν το παιδί υπνοβατεί

Μήπως σας έχει συμβεί να βρίσκετε το παιδί να τριγυρνά στο χολ μπερδεμένο μέσα στη νύχτα; Το παιδί υπνοβατεί και θεωρείται αρκετά συνηθισμένο. Τα περισσότερα το κάνουν περιστασιακά και συνήθως περνάει κάπου στην εφηβεία. Η κλασική παρεξήγηση με την υπνοβασία είναι ότι σημαίνει ότι κάποιος περπατά ενώ κοιμάται. Οι συμπεριφορές ποικίλουν και μπορεί να είναι απλές (δηλαδή σηκώνεται όρθιο), επικίνδυνες (να ανοίξει την πόρτα και να βγει έξω) ή ακατάλληλες (να ανοίξει την ντουλάπα και να ουρήσει μέσα). Και συνήθως δεν θυμούνται τι έκαναν την επόμενη μέρα.

Ο εγκέφαλος περνά μέσα από 5 στάδια ύπνου: 1, 2, 3, 4 και REM. Όλα τα στάδια διαρκούν 90 με 100 λεπτά, οπότε ένα άτομο κάνει 4 ή 5 κύκλους από όλα τα στάδια όταν κοιμάται. Η υπνοβασία συμβαίνει κάπου στο στάδιο 3 με 4, όπου είναι και πιο δύσκολο να ξυπνήσεις κάποιον. Τα παιδιά υπνοβατούν 1 ή 2 ώρες αφότου κοιμηθούν και αυτό μπορεί να διαρκέσει από μερικά δευτερόλεπτα έως μισή ώρα.

Κάποιοι παράγοντες που συμβάλουν στην υπνοβασία είναι: έλλειψη ύπνου ή κούραση, ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου, ασθένεια ή πυρετός, κάποια φάρμακα και φυσικά άγχος. Τα μάτια παραμένουν ανοιχτά αλλά δεν βλέπουν το χώρο στον οποίο πραγματικά βρίσκονται. Μπορεί να βλέπουν άλλα δωμάτια του σπιτιού ή εντελώς άλλο χώρο. Κάποιες φορές, συνδυάζεται με εφιάλτες, νυχτερινή ενούρηση ή άπνοια.

Πώς να προφυλάξετε το παιδί

• Προσπαθήστε να μην το ξυπνήσετε γιατί αυτό θα το τρομάξει. Απαλά, οδηγήστε το στο κρεβάτι και βάλτε το να ξαπλώσει.
• Κλειδώστε τα παράθυρα και τις πόρτες σε όλο το σπίτι και βάλτε ειδικές ασφάλειες αν βλέπετε ότι προσπαθεί να βγει από το σπίτι με κάποιον τρόπο.
• Αποφύγετε τα κρεβάτια κουκέτες.
• Κρατήστε μακριά τα επικίνδυνα αντικείμενα.
• Αν το παιδί δε νυστάζει κατά τη διάρκεια της ημέρας και δεν κινδυνεύει η σωματική του ακεραιότητα, δεν υπάρχει λόγος να κάνετε κάτι για να αντιμετωπίσετε την υπνοβασία. Αλλά αν γίνεται πολύ συχνά και συνεχίζεται στην εφηβεία, μιλήστε στο γιατρό σας. Μπορεί να σας προτείνει τη μέθοδο του ξυπνήματος με πρόγραμμα. Αυτό διακόπτει τον κύκλο του ύπνου έτσι ώστε να αποτραπεί η υπνοβασία. Σε πολύ ειδικές περιπτώσεις, το παιδί λαμβάνει φάρμακα.
• Μειώστε τα επεισόδια υπνοβασίας με το να βάζετε το παιδί να χαλαρώνει με μουσική, με το να βάζετε ξυπνητήρι για το πότε θα κοιμάται και πότε θα ξυπνάει και με το να δοκιμάσετε να το βάζετε νωρίτερα για ύπνο. Φροντίστε να μην πίνει πολλά υγρά το βράδυ και να επισκέπτεται την τουαλέτα αμέσως πριν ξαπλώσει. Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να κοιμάται σε ένα φιλόξενο, ‘ζεστό’ χώρο, χωρίς πολλούς θορύβους και εξωτερικές παρεμβάσεις.