Τι αποκαλύπτει το πόρισμα για την «Αυτοδιαχείριση» και τα πνευματικά δικαιώματα

Μετά το σκάνδαλο που οδήγησε στην κατάρρευση της «ιδιωτικής» ΑΕΠΙ, νεότερες αποκαλύψεις έρχονται στο φως που αφορούν την επί χρόνια «καταγγέλλουσα τη διαφθορά» «Αυτοδιαχείριση», έναν από τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες στη διάθεση του «Νσυν», τα συμπεράσματα της έκθεσης της Ernst & Young που παρήγγειλε το ΥΠΠΟ για τον συγκεκριμένο συνεταιριστικό οργανισμό δημιουργούν ερωτήματα για τον τρόπο λειτουργίας του. Το πόρισμα, το οποίο εκτός άλλων καταλογίζει διαχειριστικό χάος και «ενός ανδρός αρχή» στον οργανισμό, παραδόθηκε μερικές ημέρες πριν από τις εκλογές στην τότε υπουργό Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά και τον πρόεδρο του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας κ. Αντωνιάδη. Καταλογίζεται ακόμη ότι τα αρνητικά ίδια κεφάλαια έφταναν στα 303.152 ευρώ στο τέλος του 2018. Η ζημιά εσπευσμένα αποκαταστάθηκε κυρίως με χρήματα των δημιουργών (που υπέγραψαν μόλις το 2018 χωρίς να γνωρίζουν το πρόβλημα), μόλις πριν από 15 ημέρες, με μια απόφαση της γενικής συνέλευσης, ερήμην στην ουσία των δικαιούχων, τα χρήματα των οποίων δημεύτηκαν.

Ενα σημαντικό ερώτημα που προκύπτει από το πόρισμα είναι πώς γίνονταν οι διανομές στην «Αυτοδιαχείριση».

Χαρακτηριστικά το πόρισμα αναφέρει: «Το πληροφοριακό σύστημα που υποστηρίζει τη διαδικασία της διανομής δεν έχει τη δυνατότητα εξαγωγής ανάλυσης συσχέτισης εισπραχθέντων τιμολογίων και διανεμηθέντων δικαιωμάτων. Οπως ενημερωθήκαμε από τον Οργανισμό, για την υπό εξέταση περίοδο 2015-2017 το ποσό προς διανομή στο σύστημα καταχωρήθηκε χειροκίνητα μετά από υπόδειξη του γενικού διευθυντή (σ.σ.: του Γιάννη Γλέζου)». Συγκεκριμένα, από τα 237.732 ευρώ που οφείλονταν στους δημιουργούς κατά τα έτη του ελέγχου, το 2015 διανεμήθηκαν χωρίς λίστες απόδοσης τα 38.854 ευρώ (εκ των οποίων 19.501 ευρώ δόθηκαν σε προκαταβολές). Το 2017 έφτασαν τις 13.916 (εκ των οποίων οι 10.184 πήγαν στους 14 ίδιους δικαιούχους σαν προκαταβολές). Ετσι το τελικό αδιανέμητο και οφειλόμενο πόσο φτάνει τα 184.592 ευρώ. Το 2018 συμψηφίστηκαν 22.000 (πάλι με προκαταβολές) αφήνοντας μια νέα τρύπα 162.592 στα ταμεία που θα χρηματοδοτηθεί (και πάλι) από τα χρήματα των νέων μελών για να καλύψουν την τρύπα του παρελθόντος.

Από τις αναδρομικές εισπράξεις (ύψους 739.200 ευρώ) από τηλεοπτικούς σταθμούς, μόνο ένα μικρό ποσό έφτασε τελικά στους δημιουργούς. Τα υπόλοιπα αναλώθηκαν σε έξοδα του οργανισμού: 78.304 στην Πολιτιστική Δράση ΕΜΣΕ (εταιρεία με κοινά μέλη ΔΣ με αυτά της «Αυτοδιαχείρισης»), εκ των οποίων χωρίς παραστατικά 46.000, 43.295 «σε μισθοδοτικό κόστος υπαλλήλων» που ασχολήθηκαν με την ανάπτυξη του site της «Αυτοδιαχείρισης» και μια βασική πλατφόρμα πληρωμών (που οι ειδικοί όμως δεν κοστολογούν πάνω από 2.000 ευρώ) και 115.600 σε φιλικό διακανονισμό με δημιουργό και πέρασαν στα κόστη της εταιρείας.

Σύστημα διανομών

Η «Αυτοδιαχείριση», σύμφωνα με το πόρισμα, δεν είχε διαυγές σύστημα διανομών. Ενδεικτικό του καθεστώτος που επικρατούσε, όπως αποκαλύπτει το έγγραφο της Ernst & Young, είναι το γεγονός πως το 2018 ο Γιάννης Γλέζος αύξησε περαιτέρω τα πόσα που εισέπραττε από τους τηλεοπτικούς σταθμούς, λόγω των δικαιωμάτων του ιταλικού φορέα SIAE που είχε καταφέρει να αναλάβει την εκπροσώπηση. Ομως μέχρι και το τέλος του 2018 δεν απέδωσε ούτε ένα ευρώ (πάλι σύμφωνα με το πόρισμα της έγκριτης ελεγκτικής εταιρείας).

Παρά τις κερδοφόρες χρήσεις του 2015 και του 2016, το 2017 η «Αυτοδιαχείριση» έκλεισε με ζημιές 200.000 και μηδενικά ταμεία. Συνολικά η «Αυτοδιαχείριση» λειτουργούσε αποδίδοντας τυπικά μόνο το 59% των εσόδων της στους δημιουργούς – μέλη της παρακρατώντας το 41% για κόστη λειτουργίας. Από αυτό όμως δεν μπόρεσε να αποδώσει ένα επιπλέον 15% περίπου, ενώ παράλληλα δημιούργησε και μια τρύπα ίση με το 20% των εσόδων. Συνολικά δηλαδή η «Αυτοδιαχείριση» (για τη χρυσή της περίοδο 2015-2017) απέδωσε κάτι λιγότερο από το 30% των εσόδων εξαφανίζοντας το 70% (πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ) σε ένα νεφελώδες πλέγμα εξόδων. Σημειώνουμε ότι η ΑΕΠΙ που κατηγορήθηκε για καταχρηστική διαχείριση παρακρατούσε μόνο 35% για τα λειτουργικά της έξοδα. Υπενθυμίζουμε πως ο νόμος για τους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης προβλέπει μέγιστο ποσοστό για τα έξοδα διαχείρισης το 20%.

Σημειώνεται ότι τα σύννεφα για την «Αυτοδιαχείριση» είχαν πυκνώσει ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν σχεδόν το σύνολο των μεγάλων ελληνικών ρεπερτορίων που την είχαν υποστηρίξει απέσυραν τα δικαιώματά τους σε μια νύχτα και ακολούθησαν το άρμα της ΕΥΕΔ (Ειδική Υπηρεσία Εκτακτης Διαχείρισης δικαιωμάτων) που συστάθηκε μετά την κατάρρευση της ΑΕΠΙ από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η φυγή των ελλήνων δημιουργών από την «Αυτοδιαχείριση», σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσαν – ΜΕΤΡΟΝ και ΣΩΜΣΕ – την 1η Μαρτίου, οφειλόταν στην πρόωρη προσπάθεια επιβολής ενός πλαισίου λειτουργίας με σαφή χαρακτηριστικά υποβάθμισης του ελληνικού ρεπερτορίου («χωρίς σοβαρή ώσμωση και συνεννόηση με εμάς», όπως τόνιζαν).